Państwowe Muzeum Historii Kosmonautyki im. K. Ciołkowskiego

Государственный музей истории космонавтики К. Э. Циолковского

Stary gmach muzeum z planetarium (2022)
Państwo	Rosja
Obwód	kałuski
Miejscowość	Kaługa
Adres	ul. Korolewa 2[1]
Data założenia	1967
Zakres zbiorów	kosmonautyka
Oddziały
Dom-Muzeum K.E. Ciołkowskiego(inne języki) w Kałudze Dom-Muzeum A.L. Czyżewskiego(inne języki) w Kałudze Muzeum-Dom K.E. Ciołkowskiego(inne języki) w Borowsku Muzeum Nauki i Pamięci Profesora N.E. Żukowskiego(inne języki) w Moskwie
Położenie na mapie obwodu kałuskiego Państwowe Muzeum Historii Kosmonautyki im. K. Ciołkowskiego
Położenie na mapie Rosji Państwowe Muzeum Historii Kosmonautyki im. K. Ciołkowskiego
54°31′19″N 36°13′45″E/54,521944 36,229167
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Państwowe Muzeum Historii Kosmonautyki im. K. Ciołkowskiego^[2] (ros. Государственный музей истории космонавтики К. Э. Циолковского^[3]) – państwowe muzeum techniki(inne języki) w Kałudze w Rosji, otwarte w 1967 roku, poświęcone historii eksploracji kosmosu.

Pierwszy budynek muzeum zaprojektowali: Borys Barchin(inne języki), Kirył Fomin, Jewgenij Kiriejew, Natalia Orłowa, Walentin Strogi^[4][2]. Kamień węgielny położył Jurij Gagarin 13 czerwca 1961 roku^[4]. Gmach wznoszono w latach 1963–1967^[5]. Projekt gmachu został odznaczony Państwową Nagrodą RFSRR^[2]. Prowadzono konsultacje z Aleksandrem Błagonrawowem(inne języki), Jurijem Gagarinem, Siergiejem Korolowem, Leonidem Siedowem, Andriejem Tupolewem^[5]. Muzeum oficjalnie otwarto 3 października 1967 roku jako pierwsze tego typu muzeum na świecie^[5][4]. Placówka uzyskała status ośrodka badawczego w 1979 roku^[5].

Nowy gmach muzeum otwarto 29 kwietnia 2021 roku, ma on niemal czterokrotnie większą powierzchnię ekspozycyjną od pierwszego budynku^[6].

Stary gmach muzeum jest położony w parku na wysokim, prawym^[7] brzegu rzeki Jaczenki^[2]. W tymże parku został pochowany fizyk Konstanty Ciołkowski^[2]. Asymetryczna bryła muzeum jest niewielka, jednak dzięki swojemu położeniu jest dobrze widoczna^[2]. Paraboliczna forma planetarium przechodzi przez płaszczyznę stropu i ma symbolizować ludzkie pragnienia podboju kosmosu^[2]. Część elewacji jest obłożona płytami z falistej blachy aluminiowej, co wywołuje skojarzenia z technologią astronautyczną^[2]. Gmach jest utrzymany w barwach srebrno-szarych^[2]. Otacza go galeria, na którą prowadzą schody i pochylnie^[2]. Wnętrza wystawowe to otwarta przestrzeń, w której znalazły się mozaiki autorstwa Andrieja Wasniecowa(inne języki)^[2] oraz jego panel malarski przedstawiający zdobywców kosmosu z 1966 roku^[8].

Nowy gmach muzeum ma trzy kondygnacje o wysokości 20,5 m, elewacje wykonano z metalu i szkła, a bryłę wkomponowano w rzeźbę terenu rzecznego brzegu^[6]. Oba budynki połączono w jeden kompleks muzealny^[6].

Zbiory starego gmachu obejmują około 60 tys. jednostek^[5]. Poza eksponatami technicznymi instytucja dysponuje licznymi zbiorami bibliotecznymi, dotyczącymi m.in. Konstantina Ciołkowskiego^[5]. Ekspozycja jest podzielona na dwie części, jedna jest poświęcona dokonaniom K. Ciołkowskiego, druga przedstawia m.in. makiety pojazdów kosmicznych^[4] oraz sprzęt wykorzystywany w misjach kosmicznych, w tym kombinezony kosmonautów^[7]. Przed muzeum znajdują się makiety rakiet, w tym pocisk R-7^[4]. Muzealne planetarium(inne języki) organizuje pokazy, podczas których widzowie mogą odnieść złudzenie dryfowania w przestrzeni kosmicznej^[7].

Do muzeum należą także placówki filialne: Dom-Muzeum K.E. Ciołkowskiego(inne języki) w Kałudze^[9], Dom-Muzeum A.L. Czyżewskiego(inne języki) w Kałudze^[10], Muzeum-Dom K.E. Ciołkowskiego(inne języki) w Borowsku^[11], Muzeum Nauki i Pamięci Profesora N.E. Żukowskiego(inne języki) w Moskwie^[12].

• 
  Sala ekspozycyjna w starym gmachu (2016)
• 
  Replika Wostoka 1 (2007)
• 
  Model radzieckiego Burana (2021)
• 
  Kombinezony kosmonatów (2016)
• 
  Wnętrze planetarium (2016)
• 
  Wejście do nowego gmachu (2021)
• 
  Wnętrze nowego gmachu (2022)
• 
  Makiety przed muzeum (2021)
• 
  Otoczenie (2022)