nr rej. PA00088420 | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Typ budynku |
zdesakralizowany kościół |
Styl architektoniczny | |
Architekt | |
Wysokość całkowita |
83 m |
Rozpoczęcie budowy |
1758 |
Ukończenie budowy |
1789 |
Położenie na mapie Paryża | |
Położenie na mapie Francji | |
Położenie na mapie Île-de-France | |
48°50′46″N 2°20′45″E/48,846111 2,345833 | |
Strona internetowa |
Panteon (fr. Panthéon) – budowla w Dzielnicy Łacińskiej w Paryżu, wzniesiona pod koniec XVIII wieku jako kościół pod wezwaniem świętej Genowefy. Od 1885 roku pełni rolę mauzoleum wybitnych Francuzów.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Król Ludwik XV przysiągł wznieść świątynię ku czci świętej Genowefy, patronki Paryża, w miejscu wczesnochrześcijańskiego kościoła zbudowanego w VI wieku[1] w zamian za przywrócenie zdrowia. Realizacja tego przedsięwzięcia spadła na markiza Marigny, który na architekta wybrał swojego znajomego, Jacques’a Germaina Soufflota. Fundamenty pod tę monumentalną świątynię położono w roku 1758, ale ostateczne ukończenie zostało wykonane przez ucznia Soufflota, Jeana-Baptiste’a Rondeleta w roku 1789. Od czasów rewolucji francuskiej kościół został przekształcony w świecką budowlę przez architekta i masona Antoine Chrysostome'a Quatremère de Quincy[2].
Architektura
[edytuj | edytuj kod]Panteon jest neoklasycystyczną[3] budowlą na planie krzyża greckiego z kopułą centralną i czterema spłaszczonymi kopułami bocznymi oraz z kolumnowym portykiem wejściowym. Uważa się, że jest on wzorowany na Panteonie rzymskim.
Pochowani w Panteonie
[edytuj | edytuj kod]Panteon jest miejscem spoczynku wielu sławnych Francuzów i Francuzek. W krypcie Panteonu znajdują się m.in. grobowce: marszałka Jeana Lannesa[potrzebny przypis], generała Saint-Hilaire’a[potrzebny przypis], filozofów Voltaire’a i Jeana-Jacques’a Rousseau[3], polityków Honoré Mirabeau[potrzebny przypis] i Jeana Jaurèsa[4], pisarzy Alexandre’a Dumasa[5], Victora Hugo[3] i Émile’a Zoli[4], twórcy pisma dla niewidomych Louisa Braille’a, fizyków Paula Langevina, Pierre’a Curie[5] i Marii Skłodowskiej-Curie[3], chemika Marcelina Berthelota[5], generała François Marceau[potrzebny przypis], przywódcy ruchu oporu z czasów II wojny światowej Jeana Moulina[4], gubernatora Félixa Éboué[5]. Dwukrotnie próbowano Panteonowi przywrócić funkcję religijną, lecz w roku 1885 ostatecznie przeznaczono go na mauzoleum[potrzebny przypis].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Martina Padberg: Sztuka i Architektura – Paryż. Ożarów Mazowiecki: Wydawnictwo Olesiejuk Sp. z o.o., 2009, s. 279. ISBN 978-3-7588-903-1.
- ↑ Laurent Kupferman, Emmanuel Pierrat: Le Paris des Francs-Maçons. Paryż: Éditions Cherche Midi, 2013, s. 69. ISBN 978-2-7491-2951-8.
- ↑ a b c d Panthéon, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2024-11-16] (ang.).
- ↑ a b c The crypt [online], Panthéon. Centre des monuments nationaux [dostęp 2024-11-16] (ang.).
- ↑ a b c d Dominique Mataillet , The Pantheon, a Mausoleum of Great Men – and Great Women [online], France-Amérique, 15 lutego 2024 [dostęp 2024-11-17] (ang.).