Penaty (łac. Dii Penates) – w mitologii rzymskiej bóstwa opiekuńcze pochodzenia etruskiego, strzegące ogniska domowego i spiżarni. Czczone razem z larami, przedstawiano je w postaci małych figurek z drewna, gliny, wosku, srebra lub kości słoniowej. Poświęcony był im jeden dzień każdego miesiąca, kiedy to posążki przystrajano kwiatami. W ofierze penatom składano wino, kadzidła, owoce, niekiedy także ofiary z młodych owiec i kóz[1].
Oprócz penatów domowych istniały także penaty publiczne, opiekujące się danym osiedlem lub miastem. Penaty miasta Rzymu, przedstawiane jako dwaj siedzący młodzieńcy, miały zostać przywiezione z Troi przez Eneasza[2]; identyfikowane niekiedy z Dioskurami bóstwa najpierw przechowywano w Lawinium, a następnie przeniesiono do rzymskiej świątyni Westy[3].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Mała encyklopedia kultury antycznej, red. Zdzisław Piszczek, Warszawa 1983, s. 580
- ↑ Joël Schmidt, Słownik mitologii greckiej i rzymskiej, Katowice 1996, s. 241
- ↑ Andrzej M. Kempiński, Encyklopedia mitologii ludów indoeuropejskich, Warszawa-Poznań 2001, s. 343
