 Ainsliaea apiculata | |
| Systematyka[1][2] | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Podkrólestwo | |
| Nadgromada | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Nadklasa | |
| Klasa | |
| Nadrząd | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Podrodzina |
Pertyoideae |
| Nazwa systematyczna | |
| Pertyoideae Panero & V.A.Funk[3] | |
Pertyoideae – podrodzina w obrębie astrowatych (Asteraceae). W ujęciu Panero i Funk z 2002[4] oraz późniejszych aktualizacjach tej klasyfikacji astrowatych[5][6], jest to najstarsza z podrodzin astrowatych z centrum występowania poza kontynentami amerykańskimi[6].
Obejmuje jedno plemię Pertyeae z 4 rodzajami i 99 gatunkami[3]. Przedstawiciele podrodziny występują w Azji wschodniej i południowo-wschodniej (na zachodzie po Afganistan)[2]. Najbardziej bogate w gatunki są rodzaje: Ainsliaea (69 gatunków) i Pertya (28)[3].
Rośliny bez soku mlecznego[7].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]- Pokrój
- Wieloletnie rośliny zielne, ale też krzewy i pnącza, nagie lub owłosione[4].
- Liście
- Pojedyncze, skrętoległe lub skupione w rozetę przyziemną albo tworzącą się w środkowej części pędu, krótko- lub długoogonkowe, z blaszką różnych kształtów – od zaokrąglonej do równowąskiej, całobrzegą lub ząbkowaną. Użyłkowanie zwykle w postaci 3–5 wiązek głównych, rzadziej pierzaste[4].
- Kwiaty
- Zebrane w pojedyncze koszyczki lub tworzące kwiatostany złożone – kłosowate, groniaste lub wiechowate. Okrywy walcowate do dzwonkowatych, z listkami w 3–8 rzędach, zewnętrzne jajowatolancetowate, wewnętrzne wąskolancetowate, zaostrzone, zwykle krótko owłosione, rzadziej nagie. Kwiaty w koszyczkach zwykle nieliczne, czasem pojedyncze, obupłciowe. Korona promienista, z 5 płatkami zrośniętymi tylko u nasady, biała, różowa do czerwonej. Szyjka słupka cienka, rozwidlona, ale z krótkimi ramionami[4].
- Owoce
- Walcowate i żebrowane niełupki, nagie lub owłosione. Puch kielichowy w postaci szorstkich ości (u Pertya pierzasty)[4].
Systematyka
[edytuj | edytuj kod]Pierwotnie podrodzina wyróżniona została przez Panero i Funk w 2002 i usytuowana na gradzie ewolucyjnym astrowatych jako kolejny klad od niego oddzielony po szeroko ujmowanej podrodzinie Carduoideae[4]. Pozycja ta uległa zmianie i Pertyoideae umieszczone zostały w pozycji bazalnej względem gradu tworzonego przez kolejno oddzielające się trzy klady plemion wcześniej łączonych jako Carduoideae, a ze względu na relacje, rozdzielonych na trzy kolejne podrodziny[6].
| astrowate |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
- Podział systematyczny podrodziny[3]
Plemię Pertyeae Panero & V.A.Funk
- Ainsliaea DC.
- Catamixis Thomson
- Macroclinidium Maxim.
- Pertya Sch.Bip.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2022-07-08] (ang.).
- ↑ a b c Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2022-07-08] (ang.).
- ↑ a b c d Pertyoideae Panero & V.A.Funk. [w:] Compositae. The Global Database [on-line]. The International Compositae Alliance. [dostęp 2022-07-08].
- ↑ a b c d e f Panero J.L., Funk V.A.. Toward a phylogenetic subfamilial classification for the Compositae (Asteraceae). „Proceedings of the Biological Society of Washington”. 115 (4), s. 909–922, 2002. Biological Society of Washington.
- ↑ B. Baldwin, J.M. Bonifacino, T. Eriksson, V. A. Funk, C.A. Mannheimer, B. Nordenstam, N. Roque, I. Ventosa: Compositeae classification. Smithsonian National Museum of Natural History. [dostęp 2010-05-24]. (ang.).
- ↑ a b c d Mandel, J.R., Dikow, R.B., Siniscalchi, C.M., Thapa, R., Watson, L.E.& Funk, V.A.. A fully resolved backbone phylogeny reveals numerous dispersals and explosive diversifications throughout the history of Asteraceae. „Proc. Natl. Acad. Sci. U.S.A.”. 116, 28, s. 14083–14088, 2019. DOI: 10.1073/pnas.1903871116.
- ↑ David J. Mabberley, Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 225, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200.
