Perwersja narcystyczna – forma dewiacji, opisana po raz pierwszy przez Paula-Claude’a Racamier w 1986 i 1992 roku[1][2][3].
Perwersja narcystyczna nie stanowi kryterium diagnostycznego ani psychiatrii, ani psychoanalizy, mimo iż termin ten może się kojarzyć z narcystycznym zaburzeniem osobowości[4]. Nawiązując do pojęć perwersji i narcyzmu w znaczeniu, w jakim definiuje je psychoanaliza, Paul-Claude Racamier opisał perwersję narcystyczną jako „utrwaloną strukturę charakteryzującą się zdolnością stronienia od konfliktów wewnętrznych, a szczególnie żałoby, dowartościowując się kosztem manipulowanej osoby traktowanej jako narzędzie lub wykorzystywanej”[5].
W następstwie popularyzacji tego pojęcia na początku 1990 przez Alberto Eiguer i Marie-France Hirigoyen[6], liczne prace opisują perwersyjnego narcyza jako socjopatę działającego jak drapieżnik, który niszczy tożsamość swojej „zdobyczy”, uciekając się do manipulacji lub mobbingu.
Historia definicji terminu
[edytuj | edytuj kod]Termin « perwersja narcystyczna » zaproponował w 1986 roku Paul-Claude Racamier w artykule pt. Między psychiczną agonią, psychotycznym zaprzeczaniem i perwersją narcystyczną[1]. Użył go następnie w 1987 roku w artykule pt. Perwersja narcystyczna[2] i w 1992 roku w artykule Natura przyczyny[3]. Jest on wynikiem teoretyzacji psychoanalitycznej, która łączy punkt widzenia Freuda na seksualność[7] i na narcyzm[8].
Racamier definiuje perwersję narcystyczną następująco[5]:
utrwalona struktura charakteryzująca się zdolnością stronienia od konfliktów wewnętrznych, a zwłaszcza żałoby, dowartościowując się kosztem innej osoby, manipulowanej i traktowanej jako narzędzie lub wykorzystywanej.
Zdaniem Gérarda Bayle, Racamier nie stara się określać danej osobowości, lecz "zidentyfikować przyczyny problemów w interakcjach"; wyjaśnia, że termin "usiłuje opisać i śledzić proces wypaczeń w rodzinach i w grupach"[9].
Racamier precyzuje jednak[10]:
Nie należy liczyć na wyniesienie czegokolwiek z relacji z narcystycznym dewiantem[11], można jedynie mieć nadzieję, że wyjdzie się z niej bez szwanku.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Paul-Claude Racamier. Entre agonie psychique, déni psychotique et perversion narcissique. „Revue française de psychanalyse”. 50, 05-1986. [dostęp 2015-05-23]. (fr.).
- ↑ a b Paul-Claude Racamier. De la Perversion narcissique. „Revue de Psychanalyse Groupale”, s. 11-27, 03-1987. (fr.).
- ↑ a b Paul-Claude Racamier: Génie des origines. Payot, 1992, s. 279–340. ISBN 978-2228885126. (fr.)., repris dans Les perversions narcissiques, Payot, 2012, ISBN 2-228-90779-0.
- ↑ Other specific personality disorders. ICD-10. Kategoria F60.8 [dostęp 2015-05-27]. (ang.). zawiera narcystyczne zaburzenie osobowości
- ↑ a b P.C. Racamier: Cortège conceptuel. Editions Apsygée (2000), 1993. ISBN 978-2907874083. (fr.).
- ↑ Maurice Hurni: Saccages psychiques au quotidien perversion narcissique dans les familles. L'Harmattan, s. 48. ISBN 978-2-7475-3254-9. (fr.)., Jeanne Defontaine: l'Empreinte familiale : Transfert, Transmission, Transagir. L'Harmattan, 2007, s. 81. ISBN 978-2-296-03468-6. (fr.).
- ↑ Sigmund Freud :Trois essais sur la théorie de la sexualité, Points, coll. : Essais, ISBN 2-7578-2059-1
- ↑ Sigmund Freud : Pour introduire le narcissisme, Payot Petite Bibliothèque, 2012, ISBN 2-228-90743-X
- ↑ Gérard Bayle, Paul-Claude Racamier, PUF, « Psychanalystes d’aujourd’hui », 1997. (źródło)
- ↑ P.-C. Racamier, Cortège conceptuel, Éd. Apsygée, Paris, 1993. (źródło)
- ↑ pervers narcissique fr. osoba narcystycznie wypaczona, termin czasem tłumaczony jako "perwersyjny narcyz" (przyp. tłum)
