Plamka gęsta (łac. macula densa) – grupa zmodyfikowanych komórek kanalika II rzędu (wstawki), występująca w miejscu zbliżenia się kanalika do ciałka nerkowego, pełniąca rolę osmoreceptora. Od pozostałych komórek różni się morfologią i ultrastrukturą. Komórki plamki gęstej są wyższe (najczęściej walcowate), ich jądra bardziej upakowane, a aparat Golgiego znajduje się w części przypodstawnej (w pozostałych komórkach kanalika położony jest wierzchołkowo).

Plamka gęsta współtworzy (z komórkami przykłębuszkowymi i komórkami mezangium zewnętrznego) aparat przykłębuszkowy.

• Wojciech. Sawicki: Histologia. Wyd. V. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2008. ISBN 978-83-200-3710-4. Brak numerów stron w książce
• Andrzej Myśliwski: Podstawy cytofizjologii i histologii. Wyd. VIII. Gdańsk: Akademia Medyczna w Gdańsku, 2007. ISBN 978-8360253-33-5. Brak numerów stron w książce