Oznaczenie wg ISU | |
---|---|
Li | podnoszenie |
Podnoszenia łyżwiarskie (ang. Figure skating lifts) – jeden z obowiązkowych elementów łyżwiarstwa figurowego w konkurencjach parach sportowych i tanecznych. Pary taneczne w odróżnieniu par sportowych nie mogą wykonywać podnoszeń powyżej ramion partnera. Podnoszenia są także wykonywane przez drużyny łyżwiarstwa synchronicznego w programie dowolnym.
Pary taneczne
[edytuj | edytuj kod]Międzynarodowa Unia Łyżwiarska (ISU) dopuszcza siedem rodzajów podnoszeń w programach par tanecznych. Cztery z nich należą do podnoszeń krótkich (ang. Short lifts) trwających maksymalnie 7 sekund, zaś trzy do podnoszeń długich (ang. Long lifts), które nie mogą przekroczyć 12 sekund[1].
Podnoszenia krótkie
[edytuj | edytuj kod]- Podnoszenia stacjonarne (ang. Stationary lift, StaLi) – podnoszący partner pozostaje w jednym miejscu i może wykonać obrót wokół jednej osi
- Podnoszenia po linii prostej (ang. Straight line lift, SlLi) – podnoszący partner porusza się po linii prostej w dowolnej pozycji na jednej lub dwóch nogach
- Podnoszenia po łuku (ang. Curve lift, CuLi) – podnoszący partner porusza się po łuku w dowolnej pozycji na jednej lub dwóch nogach. W celu zmiany kierunku jazdy dozwolona jest ½ obrotu.
- Podnoszenia rotacyjne (ang. Rotational lift, RoLi) – podnoszący partner porusza się po tafli lodowej wykonując obroty w jednym kierunku
Podnoszenia długie
[edytuj | edytuj kod]- Podnoszenia rotacyjne w obu kierunkach (ang. Reverse rotational lift) – podnoszący partner porusza się wykonując obroty w jednym kierunku a następnie w drugim
- Podnoszenia serpentynowe (ang. Serpentine lift) – podnoszący partner porusza się po dwóch różnych łukach. Głębokość i długość łuków powinna być w miarę równa. W celu zmiany kierunku jazdy dozwolona jest ½ obrotu.
- Podnoszenia kombinacyjne (ang. Combination lift) – podnoszenie składające się z dwóch Podnoszeń Krótkich 6 sekundowych z listy wymienionej powyżej
Pozycje w podnoszeniach
[edytuj | edytuj kod]Każda pozycja w podnoszeniu musi być utrzymana przez co najmniej 3 sekundy, aby mogła podlegać ocenie. Każda pozycja może być wykorzystana w programie tylko raz.
W wielu podnoszeniach, najczęściej tych po linii prostej lub łuku, osoba podnoszona trzyma płozę łyżwy na nodze lub innej części ciała osoby podnoszącej[1]. Taka pozycja jest możliwa ze względu na budowę łyżwy (wklęsła płoza z dwoma krawędziami), odpowiednie wykonanie wejścia i wyjścia z podnoszenia oraz umiejętności łyżwiarzy przez co nie dochodzi do rozcięcia skóry w miejscu ustawienia łyżwy osoby podnoszonej[2].
Podnoszenia par tanecznych często stają się ich znakiem rozpoznawczym ze względu na oryginalność wymyślanych pozycji i sposobów ich wykonywania[3]. Tradycyjnie to partner jest osobą podnoszącą, zaś partnerka osobą podnoszoną, jednak zdarza się, że role w podnoszeniu są odwrócone. Do najbardziej znanych par tanecznych, w których to partnerka podnosiła partnera należeli: Marina Anisina / Gwendal Peizerat, Federica Faiella / Massimo Scali oraz Sinead Kerr / John Kerr[4].
Pozycje dla osoby podnoszonej
[edytuj | edytuj kod]- Pełny szpagat
- Pozycja Biellmann – noga trzymana nad głową
- Pozycja pierścienia – jedna lub obie nogi trzymane blisko głowy, ciało wygięte w pierścień
- Pozycja pionowa do góry nogami za pomocą odpowiedniego chwytu
- Pozycja pionowa z cantilever
- Pozycja pozioma tylko z jednym punktem wsparcia
- Pochylając się do przodu lub do tyłu z nogami jako jedynymi punktami wsparcia
- Pełna pozycja leżąca bez wsparcia osoby podnoszącej powyżej uda
- Pochylając się z ciałem i nogami w pozycji poziomej z ramionami i / lub górną częścią pleców jako punktami podparcia.
Pozycje dla osoby podnoszącej
[edytuj | edytuj kod]- Na jednej nodze
- Shoot-the-Duck
- Mond – z użyciem krawędzi wewnętrznej lub zewnętrznej lub płaska krawędź przy podnoszeniach po linii prostej (tylko dwie pozycje mogą być użyte w jednym programie)
- Ina Bauer
- Besti squat (przysiad ze zgięciem obu nóg)
- Przysiad z jedną nogą zgiętą, a drugą wyprostowaną
- Lunge
- Podnoszenie jedną ręką
- Podnoszenie na ramionach
Przykłady podnoszeń par tanecznych
[edytuj | edytuj kod]Podnoszenia stacjonarne
[edytuj | edytuj kod]Podnoszenia rotacyjne
[edytuj | edytuj kod]-
(Cappellini / Lanotte)
Podnoszenia po linii prostej
[edytuj | edytuj kod]Podnoszenia po łuku
[edytuj | edytuj kod]-
(Cappellini / Lanotte)
Pary sportowe
[edytuj | edytuj kod]Podnoszenia wykonywane przez pary sportowe są wykonywane wysoko nad głową partnera podnoszącego ze zmianami pozycji podnoszonej partnerki. Zgodnie z przepisami ISU podnoszący przemieszcza się po lodzie wykonując od jednego pełnego do trzech i pół obrotu. Ocena punktowa podnoszenia dotyczy trudności wejścia do podnoszenia, rodzaju chwytu, sposobu przemieszczania po lodzie, płynności i jakości wykonania podnoszenia, czyli zmian pozycji podnoszonej, stabilności podnoszącego, czystości wykonywania obrotów (minimalne kruszenie lodu przy obrotach), rodzaju zejścia i innych opcjonalnych czynników. Opcjonalne czynniki zwiększające punktację obejmują wykonanie trudnego wejścia lub zejścia, zwolnienie jednej ręki, zmianę pozycji podczas podnoszenia, zatrzymanie obrotu, zmiana rodzaju podnoszenia w rotacyjne lub odwrócenie kierunki obrotu.
Międzynarodowa Unia Łyżwiarska (ISU) dopuszcza wykonywanie przez pary taneczne podnoszeń należących do pięciu grup[5]. Są one kategoryzowane poprzez chwyt w momencie przejścia podnoszonej partnerki przez ramię partnera podnoszącego[6]. Dopuszczalne chwyty to:
- Grupa 1 – trzymanie pod pachami (ang. Armpit Lifts, 1Li) – uznawane za najprostsze do wykonania. Partnerka wykonuje pełny lub niepełny szpagat, podnoszenie może być wykonywane poprzez trzymanie partnerki z jednej strony pod pachą, a z drugiej za rękę. Rozróżniane są wejścia do tego podnoszenia, zależące od krawędzi łyżwy partnerki, która jako ostatnia miała kontakt z lodem. Wyróżnia się podnoszenie z pozycji jak do lutza, toe loopa, flipa, loopa, axla.
- Grupa 2 – trzymanie w talii (ang. Waist Lifts, 2Li) – rozróżnia się dwa typy podnoszeń z tej grupy:
- Podnoszenia loopowe – klasyczne podnoszenia z trzymanie w talli, gdzie partner podnosi partnerkę do góry i trzyma ją w pasie podtrzymując (lub nie) za rękę.
- Podnoszenia twistowe (ang. Twist Lifts, Tw) – należą do elementów obowiązkowych w programach par sportowych. Rozpoczynane jest od podniesienia partnerki do góry poprzez trzymanie w talii, co pomaga partnerce podnoszonej przygotowującej się tak jak do skoku axla lub skoku kopanego. Następnie partnerka obraca się w powietrzu (od 1 nawet do 4 razy), a partner łapie ją w powietrzu i odstawia na taflę lodu. Poziom trudności podnoszenia twistowego jest większy, jeśli obie nogi podnoszonej partnerki znajdują się co najmniej 45° od osi ciała, a jej nogi są wyprostowane lub prawie wyprostowane. Niektóre pary wykonują podnoszenie twistowe szpagatowe, w którym partnerka przed obrotem w powietrzu wykonuje pełny szpagat. Najbardziej znaną parą wykonującą ten rodzaj podnoszenia twistowego szpagatowego była para Jekatierina Gordiejewa / Siergiej Grińkow. Para sportowe może również osiągnąć wyższy wynik przy wykonaniu trudnego wejściu do podnoszenia, opóźnionym obrocie lub jeśli partnerka trzyma ręce nad głową podczas obracania się w powietrzu.
- Grupa 3 – trzymanie ręka-biodro lub w górnej części nogi powyżej kolana (ang. Hand to Hip Position, 3Li) – w tej grupie podnoszeń partnerka może przyjąć kilka różnych pozycji, które rozróżniają rodzaje podnoszeń z grupy 3. Do tych pozycji należą:
- Półmisek, łabędź, blat (ang. Platter, Swan, Tabletop) – wszystkie nazwy oznaczają podnoszenie w którym partnerka trzymana jest jedynie za biodra wysoko nad głową partnera, jej pozycja jest pozioma z podniesioną głową i wyprostowanymi rękoma.
- Gwiazda – partner unosi partnerkę jedną ręką, biodrem w górę. Nogi kobiety są zwykle w pozycji niepełnego szpagatu, czyli jest odwrócona do góry nogami, gdy partner obraca się i jednocześnie porusza po lodzie.
- Koło (ang. Cartwheel) – ta pozycja w przeciwieństwie do podnoszenia w pozycji gwiazdy składa się z wykonania tylko połowy obrotu przez oboje partnerów.
- Podnoszenie ręka-ręka (ang. Hand to Hand Position, 4Li) – wyróżnia się dwa typy:
- Grupa 4 – podnoszenia wyciskane (ang. Press Lifts) – para jest skierowana w swoją stronę twarzami, parter podnosi partnerkę do góry za obie ręce na zasadzie windy. Gdy partnerka jest w powietrzu najczęściej oboje zwalniają jedną rękę, aby podnieść trudność podnoszenia.
- Grupa 5 – podnoszenia lassowe (ang. Lasso Lifts), z następującymi wejściami do podnoszenia (rosnąca trudność):
Trzy główne pozycje podnoszonej partnerki to pozycja pionowa (górna część ciała wyprostowana) w podnoszeniach z grupy 4 i 5, gwiazda (bokiem z górną częścią ciała równolegle do lodu) lub półmisek (pozioma pozycja z górną częścią ciała równoległą do lodu, z głową zwróconą w górę lub w dół) w podnoszeniach z grupy 3. Podnoszenie bez obrotów nazywane jest podnoszeniem noszonym (ang. carry lift) i jest gorzej punktowane od podnoszeń rotacyjnych. Podnoszenia poniżej ramion partnera podnoszącego, czyli podnoszenia taneczne są uznawane w konkurencji par sportowych jako element choreografii, a nie właściwe podnoszenie.
Najczęściej spotykanymi podnoszeniami w programach par sportowych są te z grupy 3 i 5, najczęściej w pozycji gwiazdy lub pionowej.
Przykłady podnoszeń par sportowych
[edytuj | edytuj kod]Podnoszenia twistowe
[edytuj | edytuj kod]-
Podnoszenie twistowe (Muchortowa / Trańkow)
Podnoszenia ręka-biodro
[edytuj | edytuj kod]-
Pozycja półmiska (łabędzia, blatu) (Wötzel / Rauschenbach)
-
Pozycja półmiska (łabędzia, blatu) bez trzymania przez partnerkę (Pietajkina / Kurdiukow)
Podnoszenia ręka-ręka
[edytuj | edytuj kod]-
Pozycja pionowa z trzymaniem z przodu (Ławrentjewa / Rudyk)
Wymagania regulaminu
[edytuj | edytuj kod]ISU określa długość trwania podnoszeń wykonywanych w programach par sportowych i tanecznych. Jeżeli podnoszenie przekracza limit czasu para zostaje ukarana punktami ujemnymi. Liczba i rodzaj podnoszeń jest określana w przedsezonowym komunikacie ISU.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Elementy łyżwiarskie par tanecznych. wintersports.pl. [dostęp 2018-07-25]. (pol.).
- ↑ Caroline Praderio: Here's how figure skaters can stand on their partners without hurting them. Insider, 2018-02-19. [dostęp 2018-08-15]. (ang.).
- ↑ Virtue, Moir drop famous Goose lift from program. CBC Sports, 2011-04-26. [dostęp 2018-08-15]. (ang.).
- ↑ Sonia Oxley: Ice dancers reverse the gender roles. Reuters, 2010-02-23. [dostęp 2018-08-15]. (ang.).
- ↑ Mechanics of Lifts. iceskatingintnl.com. [dostęp 2018-08-26]. (ang.).
- ↑ Jo Ann Schneider Farris: Pair Skating Lifts. ThoughtCo, 2017-03-17. [dostęp 2018-08-26]. (ang.).