Pojęcie – abstrakcyjny, myślowy odpowiednik przedmiotu. Po zdefiniowaniu pojęcie staje się terminem.
W logice niesie znaczenie nazwy ogólnej. W psychologii jest umysłową reprezentacją obiektów i zjawisk. W językoznawstwie pojęcie można utożsamiać z elementem znaczonym znaku językowego.
Filozofia
[edytuj | edytuj kod]Immanuel Kant podzielił pojęcia na aprioryczne (wytwory intelektu) i aposterioryczne (powstałe poprzez abstrahowanie z doświadczenia).
Peter Unger stworzył termin pojęcia granicznego.
Psychologia
[edytuj | edytuj kod]Tworzenie pojęć jest podstawową funkcją postrzegania i myślenia. Pojęcia pozwalają systematyzować naszą wiedzę o świecie.
Dwa podstawowe typy pojęć:
- Pojęcia klasyczne (matrycowe, arystotelesowskie) – o ostrych granicach, oparte na ścisłej definicji zawierającej warunki konieczne i wystarczające, by dany obiekt mógł być uznany za reprezentanta danej kategorii;
- Pojęcia naturalne (rozmyte) – zamiast na definicji i warunkach koniecznych i wystarczających, oparte na podobieństwie do przechowywanych w pamięci "typowych" egzemplarzach.
- zapewniają ekonomiczne funkcjonowanie poznawcze,
- pozwalają rozumieć i wyjaśniać rzeczywistość,
- pozwalają na manipulacje na reprezentacjach przedmiotów a nie na samych przedmiotach,
- umożliwiają komunikację.
Kognitywistyka
[edytuj | edytuj kod]Podstawowa struktura poznawcza reprezentująca uogólnioną klasę obiektów.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Tomasz Maruszewski, Psychologia poznania. Wyd. 2 rozsz., GWP, Gdańsk 2001, ss. 428. ISBN 83-87957-51-8
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Marek Jakubiec, Pojęcie, Centrum Kopernika Badań Interdyscyplinarnych – Uniwersytet Jagielloński (CKBI UJ), kanał „Copernicus” na YouTube, 2 listopada 2019 [dostęp 2024-10-12].