| Prognathodon | |
| Dollo, 1889[1] | |
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Podtyp | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Nadrząd | |
| Rząd | |
| Podrząd | |
| Rodzina | |
| Podrodzina | |
| Plemię | |
| Rodzaj |
prognatodon |
| Typ nomenklatoryczny | |
|
Prognathodon solvayi Dollo, 1889 | |
Prognatodon (Prognathodon) – rodzaj wymarłych jaszczurek morskich z rodziny mozazaurów (Mosasauridae).
Żył w okresie późnej kredy (kampan – mastrycht). Rodzaj kosmopolityczny. Szczątki jego przedstawicieli znaleziono w Ameryce Północnej, Europie i w Nowej Zelandii[2].
Prognatodony osiągały zróżnicowane rozmiary – gatunek typowy, Prognathodon solvayi, dorastał do 6 metrów długości, z czego na czaszkę przypadało 60 cm. Największy gatunek europejski, Prognathodon giganteus, osiągał 10 metrów (czaszka 85 cm), zaś długość Prognathodon waiparensis, szacowana na podstawie czaszki długiej na około 110 cm, wynosi około 11 metrów. Spośród wszystkich mozazaurów Prognathodon miał zęby najlepiej – poza globidensem – przystosowane do miażdżenia pancerzy[2].
Etymologia nazwy rodzajowej: gr. προ pro „przed”[3]; γναθος gnathos „żuchwa”[4]; οδους odous, οδοντος odontos „ząb”[5].
Opisano następujące gatunki prognatodona:
- Prognatodon solvayi Dollo, 1889
- Prognatodon giganteus Dollo, 1904
- Prognatodon overtoni (Williston, 1897)
- Prognatodon rapax (Hay, 1902)
- Prognatodon stadtmani Kass, 1999
- Prognatodon waiparaensis Gregg & Welles, 1971
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ L. Dollo. Note sur les Vertébrés fossiles récemment offerts au Musée de Bruxelles par M. Alfred Lemonnier. „Bulletin de la Société Belge de Géologie, de Paléontologie et d’Hydrologie”. 3, s. 181, 1889. (fr.).
- ↑ a b Ben Creisler: Mosasauridae Translation and Pronunciation Guide. [dostęp 2008-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (3 kwietnia 2010)]. (ang.).
- ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 184.
- ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 98.
- ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 151.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Edmund C. Jaeger, Source-book of biological names and terms, wyd. 1, Springfield: Charles C. Thomas, 1944, s. 1–256, OCLC 637083062 (ang.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Prognatodon na infohub.com (ang.)
- Prognatodon na oceansofkansas.com (ang.)
