Program Pioneer – program misji amerykańskich sond kosmicznych przeznaczonych do prowadzenia badań Księżyca, przestrzeni międzyplanetarnej i planet. Starty sond Pioneer odbywały się w latach 1958 – 1978.
Pierwsze sondy programu Pioneer przeznaczone były do badania Księżyca. Żadna z nich nie osiągnęła planowanego celu, dostarczyły jednak informacji o strukturze pasów radiacyjnych otaczających Ziemię. Misje te realizowane były przez U.S. Air Force i U.S. Army Ballistic Missile Agency, z którymi współpracowała nowo powstała agencja NASA. Pioneer 5 był pierwszą sondą przeznaczoną do badania przestrzeni międzyplanetarnej.
Począwszy od 1965 roku program Pioneer realizowany był przez ośrodek NASA Ames Research Center. Do najbardziej znanych i udanych należały misje sond Pioneer 10 i Pioneer 11, które dokonały pierwszych przelotów w pobliżu Jowisza i jako pierwsze osiągnęły prędkość ucieczki z Układu Słonecznego. Pioneer 11 dokonał także pierwszego przelotu obok Saturna. Sonda Pioneer Venus 1 wykonała pierwszą globalną radarową mapę powierzchni Wenus.
Lista misji programu Pioneer
[edytuj | edytuj kod]Nazwa | Inne nazwy | Data startu | Zadania | Uwagi |
---|---|---|---|---|
Pioneer 0 | Able 1, Thor-Able 1 | 17 sierpnia 1958 | Sztuczny satelita Księżyca | Niepowodzenie
Awaria rakiety nośnej. |
Pioneer 1 | Able 2, Thor-Able 2 | 11 października 1958 | Sztuczny satelita Księżyca. | Niepowodzenie
Osiągnięta odległość 113 854 km od powierzchni Ziemi. |
Pioneer 2 | Able 3, Thor-Able 3 | 8 listopada 1958 | Sztuczny satelita Księżyca | Niepowodzenie
Osiągnięta odległość 1 550 km od powierzchni Ziemi. |
Pioneer 3 | 6 grudnia 1958 | Przelot obok Księżyca | Niepowodzenie
Osiągnięta odległość 102 322 km od powierzchni Ziemi. | |
Pioneer 4 | 3 marca 1959 | Przelot obok Księżyca | Częściowy sukces
Przelot w odległości 59 545 km od powierzchni Księżyca. | |
Pioneer P-3 | P-3, Able IVB, Atlas-Able 4B, Pioneer X | 26 listopada 1959 | Sztuczny satelita Księżyca | Niepowodzenie
Awaria rakiety nośnej. |
Pioneer 5 | P-2, Able 6 | 11 marca 1960 | Orbita heliocentryczna | Sukces |
Pioneer P-30 | P-30, Able VA, Atlas-Able 5A, Pioneer Y | 25 września 1960 | Sztuczny satelita Księżyca | Niepowodzenie
Awaria rakiety nośnej. |
Pioneer P-31 | P-31, Able VB, Atlas-Able 5B, Pioneer Z | 15 grudnia 1960 | Sztuczny satelita Księżyca | Niepowodzenie
Awaria rakiety nośnej. |
Pioneer 6 | Pioneer A | 16 grudnia 1965 | Orbita heliocentryczna | Sukces |
Pioneer 7 | Pioneer B | 17 sierpnia 1966 | Orbita heliocentryczna | Sukces |
Pioneer 8 | Pioneer C | 13 grudnia 1967 | Orbita heliocentryczna | Sukces |
Pioneer 9 | Pioneer D | 8 listopada 1968 | Orbita heliocentryczna | Sukces |
Pioneer E | 27 sierpnia 1969 | Orbita heliocentryczna | Niepowodzenie
Awaria rakiety nośnej. | |
Pioneer 10 | Pioneer F | 3 marca 1972 | Przelot obok Jowisza | Sukces |
Pioneer 11 | Pioneer G | 6 kwietnia 1973 | Przelot obok Jowisza i Saturna | Sukces |
Pioneer H | – | – | Kopia sond Pioneer 10 i 11. Nie została wystrzelona. | |
Pioneer Venus 1 | Pioneer Venus Orbiter, Pioneer 12 | 20 maja 1978 | Sztuczny satelita Wenus | Sukces |
Pioneer Venus 2
|
Pioneer Venus Multiprobe, Pioneer 13 | 8 sierpnia 1978 | Próbniki atmosferyczne Wenus | Sukces |
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- The Pioneer Missions. NASA.
- Pioneer Program. JPL Mission and Spacecraft Library. [dostęp 2013-01-02].
- Chronology of Lunar and Planetary Exploration. National Space Science Data Center; NASA.
- Bernd Leitenberger: Das Pioneer Programm.
- Asif A. Siddiqi: Deep Space Chronicle: A Chronology of Deep Space and Planetary Probes 1958–2000. NASA SP-2002-4524, czerwiec 2002.
- Pierwsze kroki do Księżyca – program Pioneer (cz.1). kosmonauta.net, 4 grudnia 2009. [dostęp 2010-08-27].
- Strona podająca aktualną pozycję dwóch sond programu na orbitach wyprowadzających je poza Układ Słoneczny w czasie rzeczywistym.