Zasięg regionu w obrębie Polski | |
Megaregion | |
---|---|
Prowincja | |
Podprowincja |
Sudety z Przedgórzem Sudeckim |
Makroregion |
Przedgórze Sudeckie |
Zajmowane jednostki administracyjne |
Przedgórze Sudeckie (cz. Krkonošsko-jesenické podhůří, Sudetské podhůří, niem. Sudetenvorland) (332.1) – obszar (makroregion) położony na północ od właściwych Sudetów, będący z nimi w łączności, jednak oddzielony od Sudetów wyraźną linią tektoniczną (uskok brzeżny sudecki).
Pofałdowana równina – najwyższe wzniesienie: Ślęża 718 m n.p.m.
Położenie
[edytuj | edytuj kod]Od północnego zachodu Przedgórze Sudeckie graniczy z Niziną Śląsko-Łużycką, od północnego wschodu z Niziną Śląską, od południowego wschodu, południa i południowego zachodu z Sudetami.
Opis
[edytuj | edytuj kod]Obszar leży na wysokości od 200 do 350 m n.p.m. Urozmaicają go jednak znacznie wyższe (do 718 m n.p.m. Ślęża) twardzielcowe wzniesienia. Obszar jest dość gęsto zaludniony, znajdują się tu liczne ośrodki przemysłowe. Gleby pylaste (lessowe) sprzyjają rozwojowi rolnictwa.
Geologia
[edytuj | edytuj kod]Pod względem geologicznym należy do bloku przedsudeckiego. Zbudowane jest ze skał krystalicznych - metamorficznych i magmowych, poprzecinanych wystąpieniami wulkanicznych bazaltów i przykrytych płaszczem skał osadowych. Przedgórze Sudeckie do oligocenu stanowiło jedną całość z resztą Sudetów, nie uległo jednak ruchom wypiętrzającym i pozostało regionem równinnym. Twardzielcowe wzniesienia zbudowane z gabra, amfibolitów, granitów, hornfelsów, gnejsów, łupków łyszczykowych, kwarcytów, marmurów, mylonitów, łupków kwarcowych i serpentynitów oraz bazaltów.
Wody
[edytuj | edytuj kod]Główne rzeki: Nysa Kłodzka, Bystrzyca, Oława i Ślęza.
Największe zbiorniki wodne (sztuczne): Jezioro Otmuchowskie, Jezioro Mietkowskie i Zalew Paczkowski.
Miasta
[edytuj | edytuj kod]Główne miasta: Świdnica, Dzierżoniów i Bielawa (położona częściowo w obrębie makroregionu).
Pozostałe: Świebodzice (częściowo), Strzegom, Ząbkowice Śląskie, Strzelin (częściowo), Pieszyce (częściowo), Ziębice, Paczków, Sobótka (częściowo), Żarów, Piława Górna, Jaworzyna Śląska, Otmuchów, Niemcza, Javorník (Czechy), Złoty Stok (częściowo), Bardo (skrawek) i Žulová (Czechy).
Podział
[edytuj | edytuj kod]W skład Przedgórza Sudeckiego wchodzą[1]:
- Wzgórza Strzegomskie
- Równina Świdnicka
- Masyw Ślęży
- Wzgórza Niemczańsko-Strzelińskie
- Obniżenie Podsudeckie
- Obniżenie Otmuchowskie
- Przedgórze Paczkowskie
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Jerzy Kondracki: Geografia regionalna Polski. Warszawa: PWN, 2002. ISBN 83-01-13897-1.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Jerzy Kondracki: Geografia regionalna Polski. Wyd. 3. Warszawa: Wydawnictwa Naukowe PWN, 2014. ISBN 978-83-01-16022-7. OCLC 924755614.
- Wojciech Walczak: Dolny Śląsk. Cz. 2, Obszar przedsudecki. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1970. OCLC 749530821.
- Przedgórze Sudeckie. Skala 1:50 000. Wyd. 1. Wrocław: Studio PLAN, 2013.