Równanie Fishera (równanie wymiany, równanie ilościowe) – ilościowa teoria pieniądza sformułowana przez amerykańskiego ekonomistę Irvinga Fishera przyjmująca postać:
gdzie:
- – podaż pieniądza w gospodarce,
- – prędkość obrotu pieniądza,
- – poziom cen,
- – realny produkt, czyli PKB.
Z równania wynika, że iloczyn ilości pieniądza w gospodarce i prędkości obiegu pieniądza w tej gospodarce równa się iloczynowi poziomu cen i wielkości produkcji czyli w równaniu przyrównuje się ilość pieniądza do wartości produkcji. Jeśli więc zwiększyłaby się podaż pieniądza, to przy niezmieniającej się szybko prędkości jego obrotu i wielkości produkcji, zareaguje poziom cen i w gospodarce pojawi się inflacja.
Ponadto Fisher zajął się analizą dotyczącą zachowania się stóp procentowych w reakcji na zmiany poziomu cen. Podkreślał znaczenie rozróżniania nominalnej, oraz realnej stopy procentowej Dla gospodarek z wysoką inflacją w okresie określił zależność między obu stopami za pomocą wzoru:
gdzie:
- – realna stopa zwrotu z okresu do okresu
- – nominalna stopa zwrotu,
- – inflacja pomiędzy okresami oraz
Równanie to nosi nazwę pełnego równania Fishera. Na ogół wielkości te są małymi ułamkami i dlatego dobrym przybliżeniem tej relacji jest tzw. uproszczone równanie Fishera przyjmujące postać (dla krajów z niską inflacją):
Zależność między obu stopami procentowymi jest ważna, gdyż ludzie ulegają iluzji pieniądza i nie zawsze znają zmieniającą się w czasie wartość pieniądza.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Mankiw Gregory, Mark P. Taylor, Makroekonomia, PWE, Warszawa 2009.