 nr rej. :- A/128/2020 z 15 stycznia 2020 (woj. śląskie) - A/319/60 z 7 marca 1960 (woj. katowickie)[1] | |
.JPG) Gliwice - Ratusz na rynku | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość |
Gliwice |
| Adres | |
| Wysokość całkowita |
41,50 m |
| Rozpoczęcie budowy |
XIII wiek |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa śląskiego  | |
Położenie na mapie Gliwic  | |
 50°17′38,55″N 18°39′56,96″E/50,294042 18,665822
| |
Ratusz w Gliwicach − budynek dawnego ratusza miejskiego; znajduje się na środku kwadratowego Rynku w centrum Gliwic.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Pierwszy ratusz w Gliwicach wybudowano już pod koniec XIII wieku, jednak obecny budynek ratusza został wzniesiony w XV wieku. Pozostałości murów pierwszego ratusza zachowały się w piwnicach budynku. Odbudowywany dwukrotnie po pożarach z lat 1601 i 1711, w końcu XVIII w. znacznie zrujnowany. Przebudowany w drugiej połowie XIX w. w stylu klasycystycznym[2].
W jedną ze ścian budynku wmurowano w 1948 r. tablicę upamiętniająca trzecią rocznicę zajęcia Gliwic przez wojska radzieckie[3].
W latach 50.-60. w ratuszu mieściła się Biblioteka Miejska[3]. Obecnie w budynku znajduje się Pałac Ślubów, sala sesyjna Rady Miasta oraz sale reprezentacyjne, a w piwnicach kawiarnia. Obiekt wpisano do rejestru zabytków 7 marca 1960 (nr rej. woj. katowickiego: 319/60, nr rej. woj. śląskiego: A/128/2020)[1].
W 2002 r. odnowiono elewacje ratusza. Kolejny remont elewacji budynku miał miejsce w 2024 r., obejmował m. in. renowacje tynków, malowanie, wymianę części obróbek blacharskich, a także wymianę tarcz i wskazówek zegarowych[4].
Architektura
[edytuj | edytuj kod]Budynek murowany na planie prostokąta, usytuowany bokami równolegle do pierzei rynkowych. Dwupiętrowy, nakryty wysokim dachem naczółkowym, z użytecznym poddaszem. Dłuższe ściany pięcioosiowe, krótsze czteroosiowe. W północno-wschodnią ścianę frontową wtopiona kwadratowa wieża zegarowa, nakryta dachem hełmowym z latarnią, zwieńczonym iglicą, o wysokości 41,5 metra. Wyższe kondygnacje wieży mają ścięte narożniki, w najwyższej kondygnacji zegar o czterech tarczach. Przed tą samą ścianą północno-zachodnią na całej długości parterowy pasaż pięcioarkadowy, obecnie zaszklony.
Przy południowo-wschodniej ścianie ratusza znajduje się rzeźba Matki Boskiej typu Immaculata z ok. 1726. To dzieło Johanna Melchiora Österreicha jest najstarszą wolnostojącą rzeźbą w mieście. Została ona poddana gruntownej konserwacji w 2024 r. przy okazji remontu ratusza[4].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Rejestr zabytków nieruchomych – województwo śląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024 [dostęp 2011-07-05].
- ↑ Edmund Całka (red.): Ziemia Gliwicka. Przewodnik-informator 1971. Gliwice: Wydawnictwo Towarzystwa Miłośników Ziemi Gliwickiej, 1971, s. 47.
- ↑ a b Anna Jurkiewicz, Stanisław Ziemba: Województwo katowickie. Przewodnik. Warszawa: Sport i Turystyka, 1962, s. 151.
- ↑ a b (al). Gliwicki ratusz pięknieje. „Miejski Serwis Informacyjny - Gliwice”, s. 7, 14 listopada 2024. ISSN 1642-1108. (pol.).
