Rośliny kompasowe – rośliny siedlisk silnie nasłonecznionych, których strategią obronną przed nadmiernym naświetleniem i nagrzaniem (w konsekwencji też utratą wody) jest ułożenie liści pod większym kątem względem promieni słonecznych^[1].

Niektóre gatunki (np. sałata kompasowa Lactuca serriola^[1], rożnik strzępolistny Silphium laciniatum^[2]) rozwijają blaszki mniej więcej pionowo w osi północ-południe, unikając ich naświetlania w środkowej części dnia, a korzystając ze słabszego oświetlenia padającego od wschodu i zachodu tj. w porze rannej i wieczornej^[1]. Taki układ liści powodowany jest przez asymetryczny rozwój nasady blaszki, powodujący jej skręcenie^[3]. Inne gatunki wykonują plagiofototropiczne ruchy liści ustawiające ich blaszki pod większym kątem w stosunku do padających promieni słonecznych. Przykładem takich roślin są robinia akacjowa Robinia pseudoacacia^[1] i eukaliptusy Eucalyptus^[4].