Robert Ludlum
| Data i miejsce urodzenia |
25 maja 1927 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Narodowość | |
| Język | |
| Alma Mater | |
| Dziedzina sztuki | |
| Strona internetowa | |
Robert Ludlum (ur. 25 maja 1927 w Nowym Jorku, zm. 12 marca 2001 w Naples na Florydzie[1]) – amerykański pisarz, aktor i producent; autor 27 powieści sensacyjnych, odtwórca ról w ok. 200 sztukach telewizyjnych, założyciel teatru Playhouse-on-the-Mall. Według różnych źródeł, jego powieści zostały opublikowane w 290–500 milionach egzemplarzy[2] w 32 językach na terenie 40–50 krajów.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Dorastał w Short Hills w stanie New Jersey, gdzie w 1944 wstąpił do piechoty morskiej[3]. Studia ukończył w Wesleyan University na wydziale sztuk pięknych. Grywał na Broadwayu i w sztukach telewizyjnych. Zadebiutował w 1943 w sztuce Junior Miss, mając zaledwie 16 lat. W latach 50. pojawił się aż w 200 sztukach telewizyjnych. Jako producent wystawił w 1956 na Broadwayu sztukę The Owl and the Pussycat.
Po ukazaniu się w 1971 jego pierwszej książki Dziedzictwo Scarlattich Robert Ludlum rozpoczął regularne pisanie (średnio jedna książka na rok). Większość jego tytułów stała się bestsellerami, dzięki którym stał się bogatym człowiekiem. W 1998 podpisał umowę z wydawnictwem St. Martin’s Press na kwotę 4 milionów dolarów za książkę. Niektóre książki autor publikował pod pseudonimami Michael Shepherd i Jonathan Ryder.
Twórczość
[edytuj | edytuj kod]Powieści
[edytuj | edytuj kod]- Dziedzictwo Scarlattich (The Scarlatti Inheritance, 1971), wyd. polskie 1992, przeł. Agata Nowicka[4]
- Weekend z Ostermanem (The Osterman Weekend, 1972), wyd. polskie 1992, przeł. Andrzej Szulc[5]
- Dokument Matlocka (The Matlock Paper, 1973), wyd. polskie 1992, przeł. Blanka Kluczborska, Tomasz Mirkowicz, Julita Wroniak-Mirkowicz[6]
- Trevayne (1973), wyd. polskie 1992, przeł. Arkadiusz Nakoniecznik[7]
- Transakcja Rhinemanna (The Rhinemann Exchange, 1974), wyd. polskie 1990, przeł. Arkadiusz Nakoniecznik[8]
- Zew Halidonu (The Cry of the Halidon, 1974), wyd. polskie, 1993 przeł. Piotr Siemion[9]
- Droga do Gandolfo (The Road to Gandolfo, 1975), wyd. polskie 1991, przeł. Małgorzata Żbikowska[10]
- Przesyłka z Salonik (The Gemini Contenders, 1976), wyd. polskie 1990, przeł. Juliusz Paweł Szeniawski[11]
- Manuskrypt Chancellora (Chancellor Manuscript, 1977), wyd. polskie 1990, przeł. Juliusz Wilczur-Garztecki[12]
- Pakt Holcrofta (The Holcroft Covenant, 1978), wyd. polskie 1991, przeł. Jacek Manicki[13]
- Testament Matarese'a (The Matarese Circle, 1979), wyd. polskie 1991, przeł. Blanka Kuczborska, Barbara Mączeńska, Tomasz Mirkowicz[14]
- Tożsamość Bourne’a (The Bourne Identity, 1980), wyd. polskie 1990, przeł. Zdzisław Nowicki[15]
- Mozaika Parsifala (The Parsifal Mosaic, 1982), wyd. polskie 1990, przeł. Filip R. Piotrowski (pseud. zbiorowy)[16]
- Spisek Akwitanii (The Aquitaine Progression, 1984), wyd. polskie 1992, przeł. Tomasz Wyżyński[17]
- Krucjata Bourne’a (The Bourne Supremacy, 1986), wyd. polskie 1991, przeł. Zdzisław Nowicki[18]
- Plan Ikar (The Icarus Agenda, 1988), wyd. polskie 1992, przeł. Wiktor T. Górny[19]
- Ultimatum Bourne’a (The Bourne Ultimatum, 1990), wyd. polskie 1991, przeł. Arkadiusz Nakoniecznik[20]
- Droga do Omaha (The Road to Omaha, 1992), wyd. polskie 1993, przeł. Arkadiusz Nakoniecznik[21]
- Iluzja Skorpiona (The Scorpio Illusion, 1993), wyd. polskie 1993, przeł. Sławomir Kędzierski[22]
- Strażnicy Apokalipsy (Apocalypse Watch, 1995), wyd. polskie 1995, przeł. Sławomir Kędzierski, Andrzej Leszczyński, Arkadiusz Nakoniecznik[23]
- Spadkobiercy Matarese'a (The Matarese Countdown, 1997), wyd. polskie 1998, przeł. Andrzej Leszczyński[24]
- Klątwa Prometeusza (The Prometheus Deception, 2000), wyd. polskie 2000, przeł. Jan Kraśko[25]
Powieści wydane pośmiertnie
[edytuj | edytuj kod]- Protokół Sigmy (The Sigma Protocol, 2001), wyd. polskie 2002, przeł. Jan Kraśko[26]
- Zlecenie Jansona (The Janson Directive, 2002), wyd. polskie 2002, przeł. Jan Kraśko, Radosław Januszewski[27]
- Zdrada Tristana (The Tristan Betrayal, 2003), wyd. polskie 2003, przeł Jan Kraśko[28]
- Kryptonim Ambler (The Ambler Warning, 2005), wyd. polskie 2005, przeł. Jan Kraśko[29]
- Strategia Bancrofta (The Bancroft Strategy, 2006), wyd. polskie 2007, przeł. Tomasz Wilusz[30]
Powieści napisane przez innych autorów w oparciu o notatki Ludluma
[edytuj | edytuj kod]- Program Hades (The Hades Factor, 2000, Gayle Lynds), wyd. polskie 1999, przeł. Jerzy Kozłowski[31]
- Przymierze Kasandry (The Cassandra Compact 2001, Philip Shelby), wyd. polskie 2001, przeł. Jan Kraśko[32]
- Opcja paryska (The Paris Option, 2002, Gayle Lynds), wyd. polskie 2002, przeł. Jan Kraśko[33]
- Kod Altmana (The Altman Code, 2003, Gayle Lynds), wyd. polskie 2003, przeł. Jan Kraśko[34]
- Zemsta Łazarza (The Lazarus Vendetta, 2004, Patrick Larkin), wyd. polskie 2006, przeł. Jan Kraśko[35]
- Wektor moskiewski (The Moscow Vector, 2006, Patrick Larkin), wyd. polskie 2006, przeł. Jan Kraśko[36]
- Piekło Arktyki (The Arctic Event, 2007, James H. Cobb), wyd. polskie 2010, przeł. Rafał Lisowski[37]
- The Infinity Affair, 2010, James H. Cobb
- The Ares Decision, 2011, Kyle Mills
- The Janus Reprisal, 2012, Jamie Freveletti
- The Utopia Experiment, 2013, Kyle Mills
- The Geneva Strategy, 2015, Jamie Freveletti
- The Patriot Attack, 2015, Kyle Mills
Sequele powieści Ludluma
[edytuj | edytuj kod]- Dziedzictwo Bourne’a (The Bourne Legacy, 2004, Eric Van Lustbader), wyd. polskie 2004, przeł. Jan Kraśko[38]
- Zdrada Bourne’a (The Bourne Betrayal, 2007, Eric Van Lustbader), wyd. polskie 2007, przeł. Maciej Pintara[39]
- Sankcja Bourne’a (The Bourne Sanction, 2008, Eric Van Lustbader), wyd. polskie 2009, przeł. Krzysztof Sokołowski[40]
- Mistyfikacja Bourne’a (The Bourne Deception, 2009, Eric Van Lustbader), wyd. polskie 2010, przeł. Krzysztof Sokołowski[41]
- Cel Bourne’a (The Bourne Objective, 2010, Eric Van Lustbader), wyd. polskie 2011, przeł. Krzysztof Sokołowski[42]
- Świat Bourne’a (The Bourne Dominion, 2011, Eric Van Lustbader), wyd. polskie 2013, przeł. Krzysztof Obłucki[43]
- Imperatyw Bourne’a (The Bourne Imperative, 2012, Eric Van Lustbader), wyd. polskie 2015, przeł. Jan Kraśko[44]
- Odwet Bourne’a (The Bourne Retribution, 2013, Eric Van Lustbader), wyd. polskie 2016, przeł. Jan Kraśko[45]
- Przewaga Bourne’a (The Bourne Ascendancy, 2014, Eric Van Lustbader), wyd. polskie 2016, przeł. Jacek Żuławnik[46]
- Zagadka Bourne’a (The Bourne Enigma, 2016, Eric Van Lustbader), wyd. polskie 2016, przeł. Julita Mastalerz[47]
- The Bourne Initiative, 2017, Eric Van Lustbader
- The Bourne Evolution, 2020, Brian Freeman
- The Bourne Treachery, 2021, Brian Freeman
- The Bourne Sacrifice, 2022, Brian Freeman
Filmografia
[edytuj | edytuj kod]
- Transakcja Rhinemanna (The Rhinemann Exchange, 1977, reż. Burt Kennedy)
- Weekend Ostermana (The Osterman Weekend, 1983, reż. Sam Peckinpah)
- Pakt Holcrofta (The Holcroft Covenant, 1985, reż. John Frankenheimer)
- Tożsamość Bourne’a (The Bourne Identity 1988, reż. Roger Young)
- Strażnicy Apokalipsy (The Apocalypse Watch, 1997, reż. Kevin Connor)
- Tożsamość Bourne’a (The Bourne Identity, 2002, reż. Doug Liman)
- Krucjata Bourne’a (The Bourne Supremacy, 2004, reż. Paul Greengrass)
- Covert One: The Hades Factor, 2006, reż. Mick Jackson
- Ultimatum Bourne’a (The Bourne Ultimatum, 2007, reż. Paul Greengrass)
- Dziedzictwo Bourne’a (The Bourne Legacy, 2012, reż. Tony Gilroy)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Robert Ludlum [online], theguardian.com, 14 marca 2001 [dostęp 2022-12-08] (ang.).
- ↑ Ludlum Robert, Klątwa Prometeusza – przedmowa wydawcy.
- ↑ Gina Macdonald, The Life of Robert Ludlum, Robert Ludlum: A Critical Companion, Greenwood Press, 1997, s. 1–2.
- ↑ Robert Ludlum: Dziedzictwo Scarlattich. Warszawa: Amber, Mizar, 1992. ISBN 83-85309-06-3.
- ↑ Robert Ludlum: Weekend z Ostermanem. Warszawa: Amber, Mizar, 1992. ISBN 83-85309-21-7.
- ↑ Robert Ludlum: Dokument Matlocka. Warszawa: Da Capo, GiG, 1992. ISBN 83-85085-51-3.
- ↑ Robert Ludlum: Trevayne. Warszawa: Amber, Mizar, 1992. ISBN 83-7082-099-9.
- ↑ Robert Ludlum: Transakcja Rhinemanna. Poznań: Amber, 1990. ISBN 83-85079-22-X.
- ↑ Robert Ludlum: Zew Halidonu. Warszawa: AiB, 1993. ISBN 83-85593-07-1.
- ↑ Robert Ludlum: Droga do Gandolfo. Poznań: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1991. ISBN 83-03-03431-6.
- ↑ Robert Ludlum: Przesyłka z Salonik. Poznań: Amber, 1990. ISBN 83-85079-23-8.
- ↑ Robert Ludlum: Manuskrypt Chancellora. Poznań: Amber, 1990. ISBN 83-85079-30-0.
- ↑ Robert Ludlum: Pakt Holcrofta. Warszawa: Amber, Iskry, 1991. ISBN 83-207-1268-8.
- ↑ Robert Ludlum: Testament Matarese’a. Warszawa: Da Capo, GiG, 1991. ISBN 83-85085-30-0.
- ↑ Robert Ludlum: Tożsamość Bourne’a. Poznań: Amber, 1990. ISBN 83-85079-05-X.
- ↑ Robert Ludlum: Mozaika Parsifala. Warszawa: Da Capo, GiG, 1990. ISBN 83-85085-17-3.
- ↑ Robert Ludlum: Spisek Akwitanii. Warszawa: Iskry, 1992. ISBN 83-207-1386-2.
- ↑ Robert Ludlum: Krucjata Bourne’a. Warszawa: Amber, 1991. ISBN 83-85079-29-7.
- ↑ Robert Ludlum: Plan Ikar. Warszawa: AiB, 1992. ISBN 83-85593-03-9.
- ↑ Robert Ludlum: Ultimatum Bourne’a. Warszawa: Amber, 1991. ISBN 83-85079-37-8.
- ↑ Robert Ludlum: Droga do Omaha. Warszawa: Amber, Mizar, 1993. ISBN 83-7082-137-5.
- ↑ Robert Ludlum: Iluzja Skorpiona. Warszawa: Amber, Mizar, 1993. ISBN 83-85309-52-7.
- ↑ Robert Ludlum: Strażnicy Apokalipsy. Warszawa: Amber, 1995. ISBN 83-7169-870-4.
- ↑ Robert Ludlum: Spadkobiercy Matarese'a. Warszawa: Amber, 1998. ISBN 83-7169-551-9.
- ↑ Robert Ludlum: Klątwa Prometeusza. Warszawa: Amber, 2000. ISBN 83-7245-580-5.
- ↑ Robert Ludlum, Protokół Sigmy, Warszawa: Amber, 2002, ISBN 83-7245-969-X.
- ↑ Robert Ludlum, Zlecenie Jansona, Warszawa: Amber, 2002, ISBN 83-241-0333-3.
- ↑ Robert Ludlum, Zdrada Tristana, Warszawa: Amber, 2003, ISBN 83-241-1542-0.
- ↑ Robert Ludlum, Kryptonim Ambler, Warszawa: Amber, 2005, ISBN 83-241-2273-7.
- ↑ Robert Ludlum, Strategia Bancrofta, Warszawa: Amber, 2007, ISBN 978-83-241-2792-4.
- ↑ Robert Ludlum: Program Hades. Warszawa: Amber, 1999. ISBN 83-7245-336-5.
- ↑ Robert Ludlum: Przymierze Kasandry. Warszawa: Amber, 2001. ISBN 83-241-0142-X.
- ↑ Robert Ludlum: Opcja paryska. Warszawa: Amber, 2002. ISBN 83-241-1257-X.
- ↑ Robert Ludlum: Kod Altmana. Warszawa: Amber, 2003. ISBN 83-241-2045-9.
- ↑ Robert Ludlum: Zemsta Łazarza. Warszawa: Amber, 2006. ISBN 83-241-2483-7.
- ↑ Robert Ludlum: Wektor moskiewski. Warszawa: Amber, 2006. ISBN 83-241-2619-8.
- ↑ Robert Ludlum: Piekło Arktyki. Warszawa: Albatros Andrzej Kuryłowicz, 2010. ISBN 978-83-7359-762-4.
- ↑ Robert Ludlum: Dziedzictwo Bourne’a. Warszawa: Amber, 2004. ISBN 83-241-1776-8.
- ↑ Robert Ludlum: Zdrada Bourne’a. Warszawa: Amber, 2007. ISBN 978-83-241-2881-5.
- ↑ Robert Ludlum: Sankcja Bourne’a. Warszawa: Albatros Andrzej Kuryłowicz, 2009. ISBN 978-83-7359-939-0.
- ↑ Robert Ludlum: Mistyfikacja Bourne’a. Warszawa: Albatros Andrzej Kuryłowicz, 2010. ISBN 978-83-7659-219-0.
- ↑ Robert Ludlum: Cel Bourne’a. Warszawa: Albatros Andrzej Kuryłowicz, 2011. ISBN 978-83-7659-526-9.
- ↑ Robert Ludlum: Świat Bourne’a. Warszawa: Albatros Andrzej Kuryłowicz, 2013. ISBN 978-83-7659-838-3.
- ↑ Robert Ludlum: Imperatyw Bourne’a. Warszawa: Albatros Andrzej Kuryłowicz, 2915. ISBN 978-83-7885-559-0.
- ↑ Robert Ludlum: Odwet Bourne’a. Warszawa: Albatros Andrzej Kuryłowicz, 2016. ISBN 978-83-7985-344-1.
- ↑ Robert Ludlum: Przewaga Bourne’a. Warszawa: Burda Publishing Polska, 2016. ISBN 978-83-8053-170-3.
- ↑ Robert Ludlum: Zagadka Bourne’a. Warszawa: Burda Książki, 2016. ISBN 978-83-8053-133-8.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Gina Macdonald, The Life of Robert Ludlum, Robert Ludlum: A Critical Companion, Greenwood Press, 1997
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Robert Ludlum Books (ang.)
Kontrola autorytatywna (osoba):
- ISNI: 0000000121473411, 0000000368646871
- VIAF: 109373898
- LCCN: n79147847
- GND: 119171449
- NDL: 00448173
- LIBRIS: 0xbd865j132nt27
- BnF: 13162647s
- SUDOC: 026997614
- SBN: CFIV002591
- NLA: 35315539
- NKC: jn19990005216
- BNE: XX986044
- NTA: 069088330
- BIBSYS: 90086637
- Open Library: OL388652A
- PLWABN: 9810582060905606
- NUKAT: n94000507
- J9U: 987007264719305171
- CANTIC: a11633190
- LNB: 000002682
- CONOR: 10972771, 10970979, 6965603
- ΕΒΕ: 60554
- KRNLK: KAC199617160
