Siewca

Sejalec

Autor	Ivan Grohar(inne języki)
Data powstania	1907
Medium	olej na płótnie
Wymiary	108 × 120 cm
Właściciel	Moderna galerija(inne języki)
Depozyt w
Miejscowość	Lublana
Lokalizacja	Narodowa Galeria Słowenii
Multimedia w Wikimedia Commons

Siewca^[1] (słoweń. Sejalec^[2]) – obraz olejny autorstwa Ivana Grohara(inne języki) namalowany w 1907 roku w stylu impresjonistycznym, eksponowany na wystawie stałej w Narodowej Galerii Słowenii w Lublanie.

Obraz pochodzi z ostatniego okresu twórczości Ivana Grohara (lata 1907–1910)^[3], w którym zwrócił się on w kierunku impresjonizmu, pojawiły się wówczas w jego twórczości motywy pracy i wysiłku ludzkiego, a także samotności, melancholii ale i nadziei^[3]. Ivan Grohar widział siewcę na polu w Loce, co wywarło na nim duże wrażenie^[3]. Dzieło powstało w 1907 roku, po kilku latach prób^[2]. Grohar namalował jeszcze dwa płótna z wykorzystaniem motywu siewcy^[3]. Obraz powstał na podstawie fotografii autorstwa Avgusta Bertholda(inne języki)^[2], wykonanej około 1906 roku^[4] w okolicy miasta Škofja Loka^[5], w tymże mieście był także malowany^[6]. Dzieło to kończy okres impresjonistyczny w sztuce słoweńskiej^[2] (zob. słoweński impresjonizm(inne języki)). Po raz pierwszy wystawiono je w Narodnim domu(inne języki) w Trieście w 1907 roku^[3] i spotkało się ono wówczas z entuzjastyczną reakcją krytyki, która okrzyknęła je arcydziełem^[4]. Następnie wystawiono obraz w Warszawie i Krakowie w 1908 roku, a w kolejnych latach także Lublanie (lata: 1911, 1926, 1949, 1958, 1989), Zagrzebie (1952), Belgradzie (1959, 1973), Wiedniu (1979, 2025^[7]), Amsterdamie i Emmen (1983), Stuttgarcie i Ratyzbonie (1984) i Wiesbaden (1988)^[4].

Płótno znajduje się w Narodowej Galerii Słowenii (nr inw. MG 457/S^[4], ZD S 1977002^[2]), jest eksponowane na wystawie stałej tegoż muzeum w Lublanie^[2] w sali nr 20^[8], jest własnością Modernej galerii(inne języki)^[4][2].

Dzieło jest postrzegane jako najważniejszy słoweński obraz^[3] ze względu na oddanie w nim słoweńskiego ducha^[2] poprzez wykorzystanie motywu rolnika i typowo słoweńskiego stojaka na siano^[8]. Historyk literatury Milček Komelj(inne języki) określił to dzieło jako niezniszczalny słoweński pomnik (słoweń. neuničljiv slovenski spomenik)^[9]. Postać siewcy z obrazu pojawiła się na słoweńskiej monecie o nominale 5 eurocentów^[10][8] (zob. słoweńskie monety euro).

Dzieło zostało namalowane techniką olejną na płótnie dublowanym^[4] o wymiarach 180 na 120 cm, sygnowane w lewym dolnym rogu „Iv. Grohar 907”^[11][2]. Farba była nakładana techniką impastową grubymi warstwami^[8], została uzyskana ostatecznie jednolita faktura^[2]. Wykorzystane zostały głównie barwy zielona i brązowa w jasnych odcieniach^[8].

Przedstawiona scena jest słoneczna^[3], rozgrywa się podczas mglistego poranka^[12]. Siewca został przedstawiony w centrum obrazu od tyłu, idzie on po przekątnej w kierunku lewej strony obrazu; jest ubrany w białą koszulę i brązowe spodnie, na głowie ma kapelusz; trzyma kosz z nasionami w lewej ręce^[8]. Mężczyzna został wkomponowany w krajobraz (2/3 obrazu zajmuje pole i łąka^[8]), za nim znajduje się stojak(inne języki) na siano (słoweń. kozolec), który jest postrzegany jako słoweński symbol narodowy^[2], pojawia się on także na innych obrazach Grohara^[3] i był on typowy dla słoweńskiego krajobrazu^[12]. Za stojakiem widać żółte wzgórze^[8], jest to wzniesienie Kamnitnik położone w pobliżu Škofji Loki^[12].

Obraz można odczytać symbolicznie jako optymistyczne sianie nadziei, związane z przyszłym życiem^[3], ale też metaforę niejasnego wówczas przyszłego losu Słoweńców^[12].

• 
  Fotografia Avgusta Bertholda z 1906 roku
• 
  Obraz w ramie
• 
  Postać siewcy na monecie 5 eurocentów