Simon Newcomb (ur. 12 marca 1835 w Wallace w Kanadzie, zm. 11 lipca 1909 w Waszyngtonie[1]) – kanadyjski astronom i matematyk, autor efemeryd. Laureat Medalu Copleya.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Był synem Johna Burtona Newcomba, który pracował jako nauczyciel w różnych częściach Kanady (m.in w Nowej Szkocji i na Wyspie Księcia Edwarda). Częste podróże spowodowały, że jedyną formą edukacji Simona Newcomba były lekcje udzielane przez ojca.
Jako 19-latek przyjechał do Stanów Zjednoczonych, gdzie samodzielnie kształcił się w wyższej matematyce i astronomii. W 1857 roku został zatrudniony w Nautical Almanac Office w Cambridge. Jego zadaniem było przygotowanie tablic astronomicznych, używanych do celów nawigacyjnych. Równocześnie studiował na Uniwersytecie Harvarda, gdzie w 1858 roku zdobył stopień BS.
W 1861 roku podjął pracę jako astronom i profesor matematyki w United States Naval Observatory w Waszyngtonie. W latach 1884–1893 pracował na Uniwersytecie Johnsa Hopkinsa. W 1881 roku jako pierwszy zaobserwował charakterystyczny rozkład prawdopodobieństwa, nazwany później rozkładem Benforda.
Seria prac Newcomba została opublikowana w Astronomical Papers Prepared for the Use of the American Ephemeris and Nautical Almanac. Łącznie dzieło to obejmuje 36 prac, które zostały zamieszczone na ok. 4500 stronach, w pierwszych 9 tomach. Newcomb był samodzielnym autorem lub głównym autorem 25 spośród tych prac. Zamieścił w nich m.in. tabele dotyczące Słońca, Merkurego, Wenus, Marsa, Urana i Neptuna. Opisywane prace zawierają również tabele dotyczące Jowisza i Saturna, przygotowane przez amerykańskiego astronoma G.W. Hilla.
Najważniejszym osiągnięciem Newcomba było wprowadzenie jednolitego systemu stałych astronomicznych. Prace w tym zakresie prowadził wspólnie z A.M.W. Downingiem, dyrektorem brytyjskiej filii rocznika astronomicznego. Przyjęte przez nich rozwiązania przetrwały i nadal są rozwijane[2].
Nagrody i wyróżnienia
[edytuj | edytuj kod]Upamiętnienie
[edytuj | edytuj kod]Jego imieniem nazwana została planetoida (855) Newcombia oraz krater Newcomb na Księżycu.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Newcomb Simon, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-12-16] .
- ↑ Encyklopedia Britannica. T. XXI. Poznań: KURPISZ S.A., 2006, s. 96. ISBN 978-83-60563-25-0.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- John J. O’Connor; Edmund F. Robertson: Simon Newcomb w MacTutor History of Mathematics archive (ang.) [dostęp 2021-10-24].
- ISNI: 000000010893202X
- VIAF: 44394072
- LCCN: n50003217
- GND: 119174472
- NDL: 00768980
- BnF: 12451197w
- SUDOC: 033928401
- NLA: 35384831
- NKC: jn20031219014
- BNE: XX998441
- NTA: 07033319X
- BIBSYS: 90660352
- CiNii: DA08274236
- Open Library: OL177859A
- PLWABN: 9810535096005606
- NUKAT: n00013563
- J9U: 987007301863305171
- PTBNP: 104745
- CONOR: 21927267
- KRNLK: KAC2021S8278
- LIH: LNB:7+/;=vN