Czy wiesz…

Z nowych i ostatnio rozbudowanych artykułów w Wikipedii, napisanych w ramach Tygodnia Artykułu Czeskiego II:

…co wspólnego z Teksasem może mieć widoczny na górnym zdjęciu wiatrak?

…ile serii miał przedwojenny samochód Z 4? (na dolnym zdjęciu)

…gdzie składowano ciała ofiar bombardowań Pragi w 1945 roku?

…dlaczego pewien czeski malarz tak bardzo chciał przeprowadzić się do Pragi?

…którą klęskę husytów wspomina się corocznie wystawianiem sztuki teatralnej?

…kto był w 2021 roku najczęściej słuchanym czeskim artystą na platformie Spotify?

Wydarzenia

Inwazja Rosji na Ukrainę • wojna Izraela z Hamasem

Agnieszka Maciąg

• W Gizie otwarte zostało Wielkie Muzeum Egipskie (1 listopada)
• Alexandru Munteanu objął urząd premiera Mołdawii (1 listopada)
• Catherine Connolly została wybrana na prezydentkę Irlandii (25 października)
• Tufan Erhürman objął urząd prezydenta Cypru Północnego (24 października)
• Laureatami Nagrody Sacharowa zostali dziennikarze Andrzej Poczobut i Mzia Amaghlobeli (22 października)

Zmarli: Agnieszka Maciąg (na zdjęciu) • Udo Kier • Jenő Hámori • Stanisław Fiszer • Ornella Vanoni • Jurij Sisikin • Ham Lini • Tatsuya Nakadai • Carmen Moreno

Rocznice

29 listopada: imieniny obchodzą m.in.: Błażej, Klementyna i Saturnin
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:

Powstanie listopadowe

Graham Hill

• 1830 – słuchacze Szkoły Podchorążych Piechoty w Warszawie pod wodzą podporucznika Piotra Wysockiego wraz z cywilnymi spiskowcami szturmem na Belweder, rezydencję wielkiego księcia Konstantego, rozpoczęli antyrosyjską insurekcję, która do historii przeszła pod nazwą powstanie listopadowe (na obrazie pędzla Marcina Zaleskiego)
• 1905 – urodził się francuski biskup katolicki Marcel Lefebvre, tradycjonalista, krytyk postanowień II soboru watykańskiego, założyciel Bractwa Kapłańskiego Świętego Piusa X, ekskomunikowany w 1988
• 1915 – urodził się amerykański inżynier Eugene Polley, wynalazca pierwszego telewizyjnego pilota zdalnego sterowania
• 1945 – premiera filmu dokumentalnego Nazi Concentration Camps 8. dnia procesu w Norymberdze
• 1975 – w katastrofie lotniczej zmarł brytyjski kierowca wyścigowy Graham Hill (na zdjęciu), dwukrotny mistrz świata Formuły 1
• 2005 – zmarł polski pisarz, historyk, działacz emigracyjny Józef Garliński, oficer Komendy Głównej AK, więzień niemieckiego obozu Auschwitz, po wojnie na emigracji, profesor historii Polski na Polskim Uniwersytecie na Obczyźnie, długoletni prezes Związku Pisarzy Polskich na Obczyźnie, członek Międzynarodowej Rady Oświęcimskiej
  
  28 listopada • Kalendarium dzień po dniu • 30 listopada

Artykuł na medal

Senatorowie I kadencji Senatu Rzeczypospolitej Polskiej – w wyniku wyborów parlamentarnych w 1989 roku wybrano 100 senatorów. Były to pierwsze wybory do Senatu w powojennej historii Polski – izba ta została zlikwidowana na skutek sfałszowanego w 1946 roku przez komunistów referendum. Utworzenie Senatu oraz przeprowadzenie do niego całkowicie wolnych oraz demokratycznych wyborów było jednym z podstawowych uzgodnień Okrągłego Stołu. 99 spośród 100 senatorów wyłonionych w wyborach czerwcowych zostało wybranych jako przedstawiciele opozycyjnego Komitetu Obywatelskiego „Solidarność”. 92 z nich wygrało już 4 czerwca, pozostałych 7 zwyciężyło w ponownym głosowaniu z 18 czerwca. 1 mandat uzyskał niezależny kandydat Henryk Stokłosa, który został wybrany w drugiej turze. Wśród senatorów wybranych w wyborach kontraktowych znalazło się 6 kobiet oraz 94 mężczyzn. Kadencja senatorów rozpoczęła się z dniem drugiej tury wyborów parlamentarnych 18 czerwca 1989 roku, a zakończyła się 25 listopada 1991 roku. Czytaj więcej…

Dobry artykuł

Krążowniki typu Reina Regente – typ trzech hiszpańskich krążowników pancernopokładowych z końca XIX wieku, budowanych według projektu brytyjskiego. Wyporność okrętów wynosiła około 5000 ton, a uzbrojenie główne według pierwotnego projektu składało się z czterech armat kalibru 240 mm i sześciu armat kalibru 120 mm. Napędzały je maszyny parowe, pozwalające na osiąganie prędkości ponad 20 węzłów. Główny okręt „Reina Regente” zbudowany był w Wielkiej Brytanii i wszedł do służby w 1888 roku, lecz zatonął w 1895 roku w sztormie z całą załogą. Dwie dalsze jednostki zbudowane w Hiszpanii okazały się nieudane i były wykorzystywane w ograniczony sposób. Cała seria została wycofana do 1912 roku i nie brała udziału w działaniach wojennych. Nazwę „Reina Regente” otrzymał następnie pojedynczy krążownik ulepszonego typu. Czytaj więcej…