pułkownik dyplomowany | |
Data i miejsce urodzenia |
13 czerwca 1916 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
13 lutego 2016 |
Przebieg służby | |
Siły zbrojne |
Wojsko Polskie |
Stanowiska |
szef sztabu okręgu Armii Ludowej |
Główne wojny i bitwy | |
Odznaczenia | |
Stanisław Gać, ps. Kuba (ur. 13 czerwca 1916 w Jeziorku, zm. 13 lutego 2016[1] w Warszawie) – polski działacz społeczny i państwowy oraz ruchu ludowego, uczestnik kampanii wrześniowej, pułkownik dyplomowany Wojska Polskiego[1][2].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Działalność polityczną rozpoczął od wstąpienia do Związek Młodzieży Wiejskiej RP „Wici”. W czasie pełnienia służby wojskowej po ukończeniu szkoły podoficerskiej awansował na stopień kaprala. Po wybuchu wojny, w której w czasie kampanii wrześniowej w 1939 był ranny, awansował na plutonowego. W 1940 został członkiem Związku Walki Zbrojnej, a po wstąpieniu w 1942 do Polskiej Partii Robotniczej przeciągnął część członków ze swojego regionu do Gwardii Ludowej. W lipcu 1944 będąc już szefem sztabu okręgu Armii Ludowej został aresztowany przez Niemców był torturowany na Szucha, zerwano paznokcie z obu rąk, mimo strasznych obrażeń nie zdradził, został skazany na śmierć. Przez pomyłkę trafił jednak do obozu koncentracyjnego, gdzie był więziony do zakończenia wojny[3]. Po wojnie z ramienia PPR został wybrany posłem na Sejm Ustawodawczy (1947–1952) w okręgu Przasnysz[1].
Pochowany na cmentarzu ewangelicko-augsburskim przy ulicy Młynarskiej (aleja 39, grób 63)[4].
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Order Krzyża Grunwaldu klasy III (25 grudnia 1943 - jedno z pierwszych nadań)[5]
- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari (6 września 1946)[6]
- Złoty Krzyż Zasługi (11 maja 1946)[2]
- Krzyż Partyzancki
- Medal „Za udział w wojnie obronnej 1939” (1981)[7]
- Medal za Warszawę 1939–1945 (17 stycznia 1946)[8]
- Medal Zwycięstwa i Wolności 1945
- Odznaka za Rany i Kontuzje (trzykrotnie)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Stanisław Gać - nekrolog. nekrologi.wyborcza.pl, 2016-02-20. [dostęp 2016-06-12].
- ↑ a b Kazimierz Sobczak 1975 ↓, s. 150.
- ↑ Praca zbiorowa 1969 ↓, s. 70.
- ↑ śp. Stanisław Gać
- ↑ Aleksander Mazur, Order Krzyża Grunwaldu.
- ↑ M.P. z 1947 r. nr 25, poz. 173 „za zasługi położone w walce z okupantem i udział w pracach konspiracyjnych na terenie całego kraju”
- ↑ 150 żołnierzy Września otrzymało medale „Za udział w wojnie obronnej 1939” [w:] Trybuna Robotnicza, nr 175, 2 września 1981, s. 2.
- ↑ M.P. z 1946 r. nr 26, poz. 43 „w pierwszą rocznicę wyzwolenia Warszawy zasłużonym w walce o wyzwolenie i odbudowę Stolicy (...)” - jako kpt Gać pseud. „Kuba”.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Praca zbiorowa: Czas wielkiej próby. Wspomnienia bojowników o Ojczyznę Ludową 1939–1945. Warszawa: Książka i Wiedza, 1969.
- Kazimierz Sobczak: Encyklopedia II wojny światowej. Warszawa: MON, 1975.
- Jan Zendlewicz. Zdarzenia ludzi Kompiny i okolic. „Łowiczanin”, s. Nr 2 (13)/ 2, 2006. ISSN 1730-9581.