Data i miejsce urodzenia |
20 listopada 1944 |
---|---|
Zawód, zajęcie |
prawnik, sędzia |
Stanowisko |
zastępca przewodniczącego Państwowej Komisji Wyborczej (1991–2014) |
Odznaczenia | |
![]() ![]() ![]() ![]() |
Stanisław Kosmal (ur. 20 listopada 1944 w Rogowie[1]) – polski prawnik, sędzia Izby Wojskowej Sądu Najwyższego w stanie spoczynku, członek i w latach 1991–2014 wiceprzewodniczący Państwowej Komisji Wyborczej.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Wstąpił do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Ukończył z wyróżnieniem Wieczorowy Uniwersytet Marksizmu-Leninizmu[2], a w 1966 Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. W latach 1966—1968 odbył aplikację sądową w okręgu Sądu Wojewódzkiego w Kielcach, od listopada 1968 asesor Sądu Powiatowego w Końskich[1].
W latach 1971–2003 pełnił służbę wojskową i pracował w sądownictwie wojskowym, osiągając stopień pułkownika. Od 1971 orzekał w Wojskowym Sądzie Garnizonowym w Zielonej Górze. Od 1976 sędzia w Biurze Nadzoru Pozainstancyjnego przy Izbie Wojskowej Sądu Najwyższego, a od 1982 sędzia tej izby. Od 1990 do 2003 pozostawał zastępcą przewodniczącego Izby Wojskowej SN, następnie przewodniczący wydziału[1]. Wysuwano wobec niego oskarżenia o skazywanie działaczy opozycyjnych za działania w stanie wojennym[3][4], jednocześnie w 1990 wydał wyrok rehabilitujący rotmistrza Witolda Pileckiego[5].
W 1990 został członkiem Państwowej Komisji Wyborczej (w 1991 przekształconej w stały urząd), od 1991 zajmował funkcję jej wiceprzewodniczącego[6]. Zakończył pełnienie funkcji 20 listopada 2014, gdy ukończył 70 lat (w ciągu kilku kolejnych dni niemal cały skład PKW podał się do dymisji w związku z nieprawidłowościami przy wyborach samorządowych)[7][8]. W sierpniu 2019 na wniosek Instytutu Pamięci Narodowej Sąd Najwyższy wyraził zgodę na pociągnięcie go do odpowiedzialności w związku z wyrokiem z lat 80., w którym podtrzymał skazanie za krytykę stanu wojennego[9].
Odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]Odznaczony Krzyżem Oficerskim (2000)[10] i Kawalerskim (1990) Orderu Odrodzenia Polski, a także Złotym (1983) i Srebrnym (1978) Krzyżem Zasługi, a także medalami Ministerstwa Obrony Narodowej[1].
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]Żonaty, ma córkę i syna[1].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e Iudices electionis custode (Sędziowie kusztoszami wyborów). Księga Pamiątkowa Państwowej Komisji Wyborczej. Warszawa: Wydawnictwo Krajowego Biura Wyborczego, 2007, s. 282. ISBN 978-83-921530-7-8.
- ↑ Sędziowski straszny dwór. „Gazeta Polska” lustruje cały Sąd Najwyższy. niezalezna.pl, 25 lipca 2018. [dostęp 2020-03-05].
- ↑ Michał Fal: Ile zarabiają? Ile wydają na podróże służbowe? Co robili w czasach PRL? 5 faktów o sędziach PKW. tok.fm, 19 listopada 2014. [dostęp 2020-03-05].
- ↑ Jacek Dytkowski: Major Kosmal. radiomaryja.pl, 29 października 2011. [dostęp 2020-03-05].
- ↑ Stanisław Zabłocki. Przemówienie adwokata Stanisława Zabłockiego w sprawie rotmistrza Witolda Pileckiego. „Palestra”. nr 1–2/1991. s. 74. [dostęp 2020-03-05].
- ↑ PKW wręczyła medale pamiątkowe z okazji stulecia pierwszych wyborów do Parlamentu II Rzeczypospolitej. pkw.gov.pl, 25 listopada 2019. [dostęp 2020-11-11].
- ↑ Lawina dymisji w PKW. Wszyscy wieloletni członkowie komisji odejdą po drugiej turze wyborów. polskieradio24.pl, 22 listopada 2014. [dostęp 2020-03-05].
- ↑ Sędzia Stanisław Kosmal również opuszcza PKW. telewizjarepublika.pl, 21 listopada 2014. [dostęp 2020-03-05].
- ↑ Sąd wyraził zgodę na pociągnięcie do odpowiedzialności byłego sędziego SN Stanisława Kosmala. tvp.info, 30 sierpnia 2019. [dostęp 2020-03-05].
- ↑ M.P. z 2000 r. nr 24, poz. 498