Superstulatek (ang. supercentenarian) – osoba, która osiągnęła wiek 110 lat lub więcej. Wiek ten osiąga ok. jeden na tysiąc stulatków[1][2]. Według Gerontology Research Group na całym świecie żyje około 300–450 takich osób, około 70 jest zweryfikowanych przez GRG (między innymi na podstawie Księgi rekordów Guinnessa)[3].
Etymologia
[edytuj | edytuj kod]Pojęcie „supercentenarian” znane jest od co najmniej 1970, zapoczątkowali je wydawca Księgi Rekordów Guinnessa Norris McWhirter oraz badacz długowieczności A. Ross Eckler.[potrzebny przypis]
Historia
[edytuj | edytuj kod]Choć skrajne przypadki długowieczności były znane od najdawniejszych czasów, pierwszym superstulatkiem zaakceptowanym przez Księgę rekordów Guinnessa był Holender Thomas Peters (1745?–1857), który miał dożyć 111 lat i 354 dni. Wiek Petersa podlega jednak wątpliwości (dokumenty, które miały potwierdzać jego wiek, zaginęły). Francuski demograf Jean-Marie Robin uważa, że inny Holender, Geert Adriaans Boomgaard (1788–1899), jako pierwszy przekroczył wiek 110 lat. W 1902 Brytyjka Margaret Ann Neve (1792–1903) została pierwszą superstuletnią kobietą[4]. Najdłużej żyjącym odnotowanym człowiekiem w historii była Jeanne Calment z Francji, która żyła ponad 122 lata[5].
10 pierwszych superstulatków
[edytuj | edytuj kod]Lista dziesięciu pierwszych uznanych za prawdziwe, przypadków osób, które przekroczyły 110 lat[6].
Wątpliwości co do osiągniętego wieku
Miejsce | Imię i nazwisko | Płeć | Data urodzenia | Data śmierci | Wiek | Kraj, uwagi |
---|---|---|---|---|---|---|
1 | Thomas Peters | M | 6 kwietnia 1745 | 26 marca 1857 | 111 lat 354 dni | Holandia |
2 | Geert Adriaans Boomgaard | M | 21 września 1788 | 3 lutego 1899 | 110 lat 135 dni | Holandia |
3 | Margaret Ann Neve | K | 18 maja 1792 | 4 kwietnia 1903 | 110 lat 321 dni | Guernsey |
4 | Ann Pouder | K | 8 kwietnia 1807 | 10 lipca 1917 | 110 lat 93 dni | Stany Zjednoczone |
5 | Louisa Thiers | K | 2 października 1814 | 17 lutego 1926 | 111 lat 138 dni | Stany Zjednoczone |
6 | Miriam Bannister | K | 19 marca 1817 | 9 kwietnia 1928 | 111 lat 21 dni | Stany Zjednoczone, imigrantka z Wielkiej Brytanii |
7 | Dimitrije Filipović | M | 9 marca 1818 | sierpień 1928 | 110 lat 150+ dni | Królestwo SHS |
8 | Delina Filkins | K | 4 maja 1815 | 4 grudnia 1928 | 113 lat 214 dni | Stany Zjednoczone |
9 | Katherine Plunket | K | 22 listopada 1820 | 14 października 1932 | 111 lat 327 dni | Irlandia |
10 | Betsy Baker | K | 20 sierpnia 1842 | 24 października 1955 | 113 lat 65 dni | Stany Zjednoczone, imigrantka z Wielkiej Brytanii |
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Dlaczego kobiety żyją dłużej?. newsweek.pl. [dostęp 2011-06-17].
- ↑ Czas naszego życia. Co wiemy o starzeniu się człowieka. charaktery.eu. [dostęp 2011-06-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-06-20)].
- ↑ Validated Living Supercentenarians. grg.org. [dostęp 2011-06-17].
- ↑ http://www.grg.org/Adams/A.HTM}
- ↑ Mateusz Kudła, Superstulatkowie. onet.pl. [dostęp 2012-10-22]. (pol.).
- ↑ Table A, as of January 1, 2015 [online], www.grg.org [dostęp 2017-11-26] [zarchiwizowane z adresu 2016-07-12] .