Szkoła Podstawowa nr 53
im. Stefana Żeromskiego
w Katowicach

szkoła podstawowa
Stary budynek szkoły podstawowej nr 53 w Katowicach
Państwo	Polska
Województwo	śląskie
Miejscowość	Katowice
Adres	pl. Wyzwolenia 18 40-423 Katowice
Data założenia	1911
Patron	Stefan Żeromski
Liczba nauczycieli	ok. 50
Dyrektor	mgr Joanna Wosianek
Wicedyrektorzy	mgr Katarzyna Fijas mgr Danuta Zygmunt
Położenie na mapie Polski Szkoła Podstawowa nr 53 im. Stefana Żeromskiego w Katowicach
Położenie na mapie województwa śląskiego Szkoła Podstawowa nr 53 im. Stefana Żeromskiego w Katowicach
Położenie na mapie Katowic Szkoła Podstawowa nr 53 im. Stefana Żeromskiego w Katowicach
50°14′35,2100″N 19°05′43,2341″E/50,243114 19,095343
Strona internetowa

Szkoła Podstawowa nr 53 im. Stefana Żeromskiego w Katowicach – szkoła podstawowa w Katowicach, z siedzibą przy placu Wyzwolenia 18 na terenie dzielnicy Janów-Nikiszowiec. Została ona założona 16 października 1911 roku. Patronem placówki jest Stefan Żeromski^[1]. Przez wielu nazywana szkołą z czerwonej cegły ze względu na swoje położenie w samym centrum Nikiszowca – katowickiego osiedla, którego znakiem rozpoznawczym jest zwarta zabudowa z czerwonej cegły.

Szkoła przy obecnym placu Wyzwolenia18 została założona 16 października 1911 roku na terenie osiedla patronackiego Nikiszowiec zaprojektowanego przez architektów Georga i Emila Zillmannów dla koncernu Georg von Giesches Erben^[2]. W budynku pierwotnie znajdowało się 16 sal szkolnych i 2 pokoje służbowe. Naukę w czterech klasach rozpoczęło 217 uczniów. Liczba uczniów szybko wzrastała – w 1914 roku było ich już 1047^[3]. Przez pierwsze dziewięć lat istnienia była szkołą niemiecką. Budowę drugiego budynku szkoły rozpoczęto w 1913 roku^[4][5]. Od 1914 roku mieściła się ona w dwóch budynkach. W 1921 roku wyodrębniono dwie szkoły: żeńską i męską^[3]. Stały się one szkołami polskimi wraz z nadejściem września 1922 roku. W grudniu 1923 roku, na prośbę grupy rodziców, w budynku szkoły męskiej otwarto 4-klasową szkołę dla mniejszości niemieckiej^[3]. Od 1924 roku szkoły przeszły pod zarząd gminy Janów^[3]. W czasie II wojny światowej w budynkach szkolnych działała początkowo jedna szkoła niemiecka będąca kontynuacją szkoły dla niemieckiej mniejszości narodowej (otwarta 15 października 1939). Od 1940 roku uruchomiono również niemiecką szkołę żeńską i męską^[3]. Po wyzwoleniu spod hitlerowskiej okupacji szkoła polska wznowiła działalność 28 lutego 1945 roku.

W styczniu 1996 roku placówka otrzymała dodatkowe pomieszczenia, w których mieściły się sale gimnastyczne, sale lekcyjne, a także od września 1996 roku również basen. Był to budynek byłego Domu Kultury KWK „Wieczorek” przy ulicy Szopienickiej w Katowicach^[6].

Szkoła w 2011 roku obchodziła 100-lecie. Z tej okazji w szkole odbyły się uroczyste obchody.

Numeracja szkoły była zmienna ze względu na przynależność administracyjną osiedla Nikiszowiec. Szkoła nr 1 z początku żeńska, w latach 1924–1939 oraz 1945–1950 miała nr 3, później w latach 1951–1955 nr 14, do 1960 roku nr 12, a w latach 1960–1964 nr 52. Szkoła 2 zwana również męską, w latach 1924–1939 oraz 1945–1950 miała nr 4, w latach 1951–1955 nr 15, w latach 1955–1959 nr 13, a w latach 1960–1964 nr 53. Na początku okupacji niemieckiej istniała jedna szkoła, w latach 1940–1944 dwie szkoły niemieckie. W 1964 roku szkoły te zostały połączone w jedną placówkę oświatową z numerem 53. Patronem placówki został Stefan Żeromski^[6].

• Bruno Baron (1911–1917 od 1914 dwa budynki szkoły)
• Rudolf Glatter (1917–1919)
• Bruno Baron (1919–1920)
• Joseph Piegsa i Franz Psziuk (p.o. 1919–1920)
• Frans Psziuk (komisaryczny 12–18 VIII 1920) odwołany
• Rudolf Glatter (VIII 1920–IX 1920)
• Bruno Baron (IX 1920–I 1921)

• Frans Psziuk (1921–1922)
• Ernest Jung (1922–1929)
• Paweł Basista (1929–1930)
• Adolf Przywara (X 1930–VIII 1935)
• Kazimierz Mazak (IX 1935–1939)

• Rudolf Glatter (1921–1922) rektor komisaryczny
• Rudolf Glatter (1922–1930) rektor
• Aleksander Dobrowolski (1931–1938) kierownik

• Alojzy Żurek (1932–1933 p.o. kierownika)
• Alojzy Żurek (1933–1937 kierownik)

• Hartmann (1940–1941)
• Johannes Schirrmeister (1941–1942)
• Albert Köhler (1942–1944)

żeńska:

• Julian Latosiński (1945–1947)
• Henryk Szczepanowski (1946–1955)
• Franciszek Prochowski (1955–1964)

męska:

• Zygmunt Szwej (1945–1951)
• Izydor Kamiński (1951–1952)
• Franc Prochowski (1952–1955)
• Józef Szkudlarek (1955–1956)
• Izydor Kamiński (1956–1964)

• Izydor Kamiński (1964–1969)
• Michalina Banaszczyk (1969–1970)

• Stanisław Frąckiewicz (1970–1977)
• Maria Filipek (1977–1983)
• Zofia Klaczak (1983–1986)
• Anna Jadwisczok (1986–1991)
• Teresa Boral (1991–2003)
• Maria Rozmus (2003–2008)
• Irena Cichoń (2008–2023)^[6]
• Joanna Wosianek (od 2023)

Najbardziej znaną absolwentką szkoły jest prof. Dorota Simonides, senator Rzeczypospolitej Polskiej od roku 1989^[1].

W okresie powojennym uczniowie szkoły odnosili sukcesy w łyżwiarstwie szybkim i hokeju. Wpłynęła na to współpraca z klubem GKS Naprzód Janów. W 1983 roku szkoła zajęła I miejsce w ogólnopolskim turnieju hokejowym^[3].

Strona Internetowa szkoły w serwisie Szkolna Strona