Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Wyznanie | |
Kościół | |
Inkardynacja | |
Prezbiterat | |
Odznaczenia | |
![]() ![]() ![]() ![]() |
Tadeusz Pater (ur. 13 maja 1933 w Rumnie[1], zm. 18 stycznia 2025 w Przemyślu[2]) – ksiądz salezjanin, polski działacz kresowy, inicjator upamiętnień Polaków pomordowanych przez OUN-UPA w Rumnie.
Jako 11-latek był naocznym świadkiem napadu na rodzinną wieś, który przeprowadzili nacjonaliści ukraińscy w nocy z 2 na 3 czerwca 1944 r. Zamordowano wówczas 40 Polaków. Tadeusz Pater wraz ze swoją matką zdołał się uratować, ale zginęło 5 jego krewnych. Po wojnie wstąpił do zgromadzenia księży salezjanów, przyjmując święcenia kapłańskie 24 maja 1960 r. W 1965 ukończył studia ma kierunku chemia na Uniwersytecie Jagiellońskim. Posługiwał w wielu parafiach i domach zakonnych, w tym najdłużej w Przemyślu (od 1989), gdzie pełni funkcję m.in. kapelana Kresowian i Sybiraków[3][4].
Zainicjował i zorganizował obchody 50. rocznicy mordu w Rumnie. Uroczystości, które odbyły się 17 września 1994 r., zostały zwieńczone ustawieniem krzyża na mogile pomordowanych[5]. Również dzięki jego staraniom 4 czerwca 2004 r., w czasie uroczystości pod przewodnictwem ks. abp. Ignacego Tokarczuka na placu przy kościele Trójcy Świętej w Przemyślu odsłonięto pamiątkowe tablice oraz wmurowano urny z ziemią pobraną z mogiły pomordowanych Polaków w Rumnie[6].
Tadeusz Pater przez dziesiątki lat zbierał relacje byłych mieszkańców Rumna. Zredagował dwa tomy pt. Oczyma i sercem. Wieś Rumno w latach 1939–1945[7]. Opublikował także książkę Rumno w województwie lwowskim. Księga rodzin polskich w latach 1910–1945[8].
Odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Złoty Medal „Opiekuna Miejsc Pamięci Narodowej”[1]
- Srebrny Medal „Opiekuna Miejsc Pamięci Narodowej”[1]
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (2017)[9]
- Nagroda IPN „Świadek historii” (2012)[10].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Zmarł ksiądz Tadeusz Pater na stronie IPN
- ↑ Zmarł ks. Tadeusz Pater (archidiecezja przemyska) [dostęp 2025-01-20]
- ↑ Jubileusz 60-lecia święceń ks. Tadeusza Patera – Związek Sybiraków Oddział w Przemyślu [online] [dostęp 2023-05-20] (pol.).
- ↑ l, Kapłani | Salezjanie | Parafia św. Józefa w Przemyślu [online], przemysl.sdb.org.pl [dostęp 2023-05-20] (pol.).
- ↑ Zbrodnia UPA w Rumnie. Jedni Ukraińcy mordowali, drudzy ratowali [online], Studio Wschód, 3 czerwca 2016 [dostęp 2023-05-20] .
- ↑ Rudki [online], web.archive.org, 24 września 2015 [dostęp 2022-10-03] [zarchiwizowane z adresu 2015-09-24] .
- ↑ Oczyma i Sercem wieś Rumno w latach 1939 1945 tom I i II – Tadeusz Pater | książka w tezeusz.pl książki promocje, używane książki, nowości wydawnicze [online], tezeusz.pl [dostęp 2023-05-20] (pol.).
- ↑ Instytut Pamięci Narodowej , Rumno w województwie lwowskim. Księga rodzin polskich w latach 1910–1945 [online], Instytut Pamięci Narodowej [dostęp 2023-05-20] (pol.).
- ↑ l, Odznaczenie dla Ks. Tadeusza Patera | Galeria | Salezjanie | Parafia św. Józefa w Przemyślu [online], przemysl.sdb.org.pl [dostęp 2023-05-20] (pol.).
- ↑ Grupa Wirtualna Polska , Rzeszów: Wręczono nagrody IPN „Świadek Historii” [online], money.pl, 8 listopada 2012 [dostęp 2023-05-20] (pol.).