| Imię i nazwisko |
Suichi Ueda (jap. 末一 上田) |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | |
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód |
lalkarz bunraku |
| Odznaczenia | |
| |
Tamao Yoshida I (jap. 吉田 玉男 Yoshida Tamao; prawdziwę imię Sueichi Ueda), ur. 7 stycznia 1919 w Osace, zm. 24 września w 2006 roku) – japoński lalkarz teatru bunraku, Żywy Skarb Narodowy, laureat Nagrody Kioto.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Sueichi Ueda[1] (jap. 上田 末一[2] Ueda Sueichi) urodził się 7 stycznia 1919 roku w Osace. W 1933 roku, w wieku 14 lat, rozpoczął naukę lalkarstwa bunraku u Tamajirô Yoshidy. Wtedy też przyjął sceniczne imię Tamao Yoshida[1][3]. Jego początkowym zajęciem było operowanie nogami lalek[1]. Rok później, w 1934 roku, pojawił się na scenie teatru Yotsubashi Bunraku-za. Jego karierę przerwała II wojna światowa, w 1940 roku został zaciągnięty do armii i wysłany do Chin. Do teatru powrócił w 1946 roku[1][3]. Rozpoczął naukę operowania lewą ręką lalek u Tamasuke Yoshidy III, jak też pobierał nauki u Tamaichi Yoshidy, czołowego lalkarza w Osace[1].
W 1955 roku został głównym lalkarzem postaci Tokubeia w spektaklu Sonezaki Shinjū (jap. 曾根崎心中). W 1962 roku dał swój pierwszy występ za granicą Japonii, podczas Century 21 Exposition w Seattle. Po raz pierwszy w Europie pojawił się w 1968 roku[3].
Zmarł na zapalenie płuc w szpitalu w Osace 24 września 2006 roku[4].
Jednym z jego uczniów jest Tamame Yoshida, występujący jako Tamao Yoshida II[5].
Główne role
[edytuj | edytuj kod]Wśród ważniejszych ról zagranych przez Tamao Yoshidę można wymienić[3]:
- Sonezaki Shinjū (曾根崎心中) – Tokubei
- Shinjū ten no Amijima (心中天網島) – Jihei
- Sugawara denju tenarai kagami (菅原伝授手習鑑) – Kanshōjō (Michizane), Matsuōmaru
- Heike nyogo no shima (平家女護島) – Shukan
- Yoshitsune senbon zakura (義経千本桜) – Tomomori, Gonta
- Kanadehon chūshingura (仮名手本忠臣蔵) – Yuranosuke
- Ichinotani futaba gunki (一谷嫩軍記) – Kumagai
Nagrody i wyróżnienia
[edytuj | edytuj kod]- 1977, tytuł Żywego Skarbu Narodowego[3]
- 1989, Złote Promienie z Rozetą[3]
- 1997, Nagroda Asahi[6]
- 2000, tytuł Zasłużonego Kulturze[3]
- 2003, Nagroda Kioto w dziedzinie sztuki i filozofii[3]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e Rei Sasaguchi, The makings of an omozukai [online], The Japan Times, 13 maja 2001 [dostęp 2020-03-29] (ang.).
- ↑ 吉田玉男 (Tamao Yoshida) [online], Fundacja Inamori [dostęp 2020-03-29] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-18] (jap.).
- ↑ a b c d e f g h Tamao Yoshida [online], Kyoto Prize [dostęp 2020-03-29] (ang.).
- ↑ 文楽人形遣いの吉田玉男さん死去 [online], Asahi Shimbun, 24 września 2006 [zarchiwizowane z adresu 2017-06-22] (jap.).
- ↑ AYAKO TAKAHASHI, Top bunraku artist ensures his master's name lives on [online], The Japan Times, 25 marca 2015 [dostęp 2020-03-31] (ang.).
- ↑ The Asahi Prize [online], Asahi Shimbun [dostęp 2020-03-29] (ang.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Tamao Yoshida w bazie IMDb (ang.)
