Tkanka kostna (łac. textus osseus) – rodzaj tkanki łącznej podporowej. Tkanka kostna składa się z komórek (osteocytów, osteoblastów, osteoklastów) oraz macierzy pozakomórkowej, która składa się z kolei z części organicznej – włókien kolagenu i innych białek oraz mineralnej (związki wapnia, magnezu i fosforu – głównie hydroksyapatyt).
Jest pochodzenia mezodermalnego[1].
Podział
[edytuj | edytuj kod]Tkankę kostną można podzielić na:
- grubowłóknistą – włókna kolagenowe nie są uporządkowane, występuje u niższych kręgowców i zarodków wyższych kręgowców oraz w szwach i na styku ścięgien z kośćmi, a także buduje kosteczki słuchowe
- drobnowłóknistą (blaszkowatą) – włókna kolagenowe są skierowane w tym samym kierunku, co czyni komórki silniejszymi, występuje u dorosłych wyższych kręgowców. Substancja zewnątrzkomórkowa tworzy blaszki kostne. U ssaków wyróżnia się:
- Istota zbita – zbudowana z blaszek kostnych składających się na osteony.
- Istota gąbczasta – zbudowana z blaszek kostnych układających się w beleczki kostne.
Budowa
[edytuj | edytuj kod]Chemicznie tkanka kostna zbudowana z materiałów kompozytowych, czyli ze składników organicznych tworzących osseinę, dzięki której kość jest sprężysta, oraz składników nieorganicznych, czyli soli wapnia i fosforu (dwuhydroksyapatytów), dzięki którym kość jest mocna, wytrzymała i twarda.
Skład
[edytuj | edytuj kod]- związki organiczne (osseomukoid i osteoalbuminoid): 30–50%
- związki nieorganiczne (mieszanina soli wapniowych): 30–35%
- woda: 15–40%
Metabolizm tkanki kostnej
[edytuj | edytuj kod]- modelacja kostna
- remodelacja kostna
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Tablice biologiczne. Witold Mizerski (red.). Wyd. IV. Warszawa: Wydawnictwo Adamantan, 2004, s. 194. ISBN 83-7350-059-6.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Marzena Popielarska-Konieczna: Słownik szkolny: biologia. Kraków: Wydawnictwo Zielona Sowa, 2003. ISBN 83-7389-096-3.
- Helena Przespolewska: Podstawy anatomii zwierząt domowych. Warszawa: Wydawnictwo „Wieś Jutra”, 2009. ISBN 83-89503-67-0.