Arcybiskup Canterbury | |
Kraj działania | |
---|---|
Data urodzenia | |
Data śmierci | |
Arcybiskup Canterbury | |
Okres sprawowania |
1533–1555 |
Wyznanie | |
Kościół | |
Prezbiterat |
1520 |
Nominacja biskupia |
1533 |
Sakra biskupia |
30 marca 1533 |
Data konsekracji |
30 marca 1533 | ||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Konsekrator | |||||||||||||
Współkonsekratorzy | |||||||||||||
|
Thomas Cranmer (ur. 2 lipca 1489 w Aslockton, zm. 21 marca 1556 w Oksfordzie) – przywódca reformy anglikańskiej i arcybiskup Canterbury za panowania Henryka VIII Tudora, Edwarda VI Tudora i przez krótki czas królowej Marii I Tudor, z rozkazu której został stracony.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Wykształcenie zdobył w Jesus College na Uniwersytecie w Cambridge, gdzie rozpoczął naukę w 1503 roku[1] i gdzie później został profesorem. Cranmer zyskał życzliwość Henryka VIII, doradzając, jak doprowadzić do stwierdzenia nieważności małżeństwa z Katarzyną Aragońską[2] wbrew orzeczeniu papieża. Cranmer został mianowany arcybiskupem Canterbury w 1533 roku, a w 1535 wypowiedział posłuszeństwo papieżowi. Otwarcie opowiedział się za zwierzchnictwem króla nad kościołem w Anglii. Podczas pobytu w Niemczech ożenił się z Margaret Osiander[3].
Kiedy Maria I Tudor została królową Anglii w 1553 roku, w ramach akcji obrony katolicyzmu został on uwięziony pod zarzutem zdrady. W 1556 roku skazano go na śmierć przez spalenie na stosie[4]. Przed śmiercią pisemnie odwołał swoje antykatolickie poglądy. Jednak w ostatnich słowach przed egzekucją zaprzeczył temu, co wcześniej napisał, mówiąc: Co do papieża, odrzucam go, jako nieprzyjaciela Chrystusa i Antychrysta, z całym jego błędnym nauczaniem. Gdy był już w płomieniach, miał zawołać: Panie Jezu, przyjmij mojego ducha... Widzę niebiosa otwarte i Jezusa stojącego po prawicy Bożej (por. Dz 7,56)[5][6].
Oprócz dzieł literackich na temat Pisma Świętego pozostawił po sobie „Modlitewnik powszechny” (ang. Book of Common Prayer)[3]. Częścią tego modlitewnika było jego tłumaczenie „Księgi Psalmów”, które stało się psałterzem Kościoła anglikańskiego. Napisał przedmowę do zrewidowanego wydania Wielkiej Biblii, które ukazało się w roku 1540 i zostało nazwane „Biblią Cranmera”. Druk Wielkiej Biblii autoryzował Henryk VIII przez co została przyjęta za wersję oficjalną.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Gray 1902 ↓, s. 51.
- ↑ Thomas Cranmer Biography. thefamouspeople.com. [dostęp 2018-05-24]. (ang.).
- ↑ a b Thomas Cranmer (1489 - 1556). bbc.co.uk. [dostęp 2018-05-23]. (ang.).
- ↑ Thomas Cranmer, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2018-05-23] (ang.).
- ↑ Rudolph W. Heinze, I pray God to grant that I may endure to the end: A New Look at the Martyrdom of Thomas Cranmer, s. 277–280.
- ↑ Diarmaid MacCulloch, Thomas Cranmer. A Life, s. 600–605.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Arthur Gray: Jesus College. Londyn: F.E. Robinson, 1902, seria: University of Cambridge college histories. (ang.).
- Heinze R. W., "I pray God to grant that I may endure to the end": A New Look at the Martyrdom of Thomas Cranmer, w: Ayris P, Selwyn D., Thomas Cranmer: Churchman and Scholar, Woodbridge, Suffolk, UK: The Boydell Press, 1993, ISBN 0-85115-549-9.
- MacCulloch D., Thomas Cranmer: A Life, London: Yale University Press, 1996, ISBN 0-300-06688-0.
- Wilkinson R. Thomas Cranmer: The Yes-Man Who Said No: Richard Wilkinson Elucidates the Paradoxical Career of One of the Key Figures of English Protestantism, "History Review" 2010 wersja on-line
- ISNI: 0000000115858147
- VIAF: 2485707
- LCCN: n50017150
- GND: 118670468
- LIBRIS: tr5774lc3dnxqch
- BnF: 12031278s
- SUDOC: 028486382
- NLA: 36522154
- NKC: jn20011211227
- BNE: XX1234932
- NTA: 07040657X
- BIBSYS: 90771321
- CiNii: DA10536969
- Open Library: OL2195109A
- PLWABN: 9810683034705606
- NUKAT: n02722867
- OBIN: 6615
- J9U: 987007260078505171
- NSK: 000291142
- LIH: LNB:YE3;=zW