Użytkownik komputera, użytkownik systemu (dalej: użytkownik) – osoba korzystająca z systemu komputerowego[1][2]; osoba, grupa osób, instytucja, organizacja lub nawet oddzielny system, który ma prawo do użytkowania systemu komputerowego[3].
W rozumieniu informatycznym, a więc takim, które ma zastosowanie w oprogramowaniu, użytkownik jest podmiotem posiadającym unikatową nazwę służącą do jego identyfikacji w celu umożliwienia dostępu do systemu informatycznego oraz korzystania z jego zasobów.
Nazwa użytkownika
[edytuj | edytuj kod]Użytkownicy są identyfikowani według nazwy – wybranego identyfikatora znakowego zwanego identyfikatorem użytkownika. Identyfikator ten, zależnie od użytego systemu operacyjnego, podlega pewnym ograniczeniom – w większości systemów dozwolone są tylko litery, cyfry i niektóre znaki specjalne. Identyfikatory podlegają również ograniczeniom co do liczby użytych znaków.[4]
Identyfikacja użytkownika
[edytuj | edytuj kod]Aby użytkownik został zidentyfikowany, musi posiadać konto użytkownika, do którego przypisany jest jego identyfikator i hasło uwierzytelniające[5]. Użytkownicy uzyskują dostęp do systemu poprzez interfejs użytkownika, a sam proces identyfikacji jest nazywany logowaniem.[6] Po zalogowaniu użytkownika, system operacyjny stosuje, zamiast nazwy użytkownika, identyfikator liczbowy, np. w systemach Unix i Linux jest to UID.[7][8]
Identyfikacja użytkownika nie jest tym samym co jego autoryzacja[9] – jednak podczas logowania przeprowadzana jest zwykle również automatyczna autoryzacja użytkownika, co ma na celu ułatwienie w korzystaniu z systemu informatycznego.[10]
Po identyfikacji, użytkownik może uzyskać dostęp do, np.:
- komputera,
- systemu komputerowego,
- systemu informatycznego,
- poczty elektronicznej,
- sieci komputerowej,
- sieci lokalnej.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- użytkownik zdalny
- użytkownik kluczowy
- unikalny użytkownik
- user experience
- user-generated content
- projektowanie interakcji
- projektowanie zorientowane na użytkownika
- interakcja człowiek-komputer
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Jargon File entry for User [online] [dostęp 2010-11-07] .
- ↑ Inżynieria oprogramowania - Przewodnik po informatyce. bezkomputera.wmi.amu.edu.pl. [dostęp 2021-04-06].
- ↑ Użytkownik [online], Encyklopedia Zarządzania [dostęp 2021-04-06] (pol.).
- ↑ Technika informatyczna. Zabezpieczenia w systemach informatycznych. Terminologia. Polski Komitet Normalizacyjny, marzec 2002. s. 7. [dostęp 2018-12-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-19)].
- ↑ password. Computer Security Resource Center (NIST). [dostęp 2019-05-17]. (ang.).
- ↑ The Linux Information Project, detail and definition of login and logging in.
- ↑ User ID Definition. www.linfo.org. (ang.).
- ↑ User identifier definition. www.reference.com. [dostęp 2021-04-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-11-15)]. (ang.).
- ↑ Autentykacja [online], Encyklopedia Zarządzania [dostęp 2021-04-06] (pol.).
- ↑ Alex Drozhzhin , Czym różni się identyfikacja, uwierzytelnianie i autoryzacja [online], Kaspersky Daily, 22 września 2020 .