UGM-109 / RGM-109 Tomahawk
Tomahawk SLCM

Państwo	Stany Zjednoczone
Producent	Raytheon Defense Systems
Odmiany	UGM-109, RGM-109
Użycie bojowe	Desert Storm Deliberate Force Allied Force Odyssey Dawn
Wymiary
Długość	6,25 metra
Średnica	0,52 metrów
Masa	1452 kg
Rozpiętość	2,62 metrów
Parametry techniczne
Napęd	startowy: rakietowy (paliwo stałe) marszowy: turbowentylatorowy
Zasięg	450–2500 km (wersje)
Naprowadzanie	bezwładnościowe i TERCOM bezwładnościowe i radarowe bezwladnościowe, TERCOM i GPS
Parametry użytkowe
Celność	CEP: 10 metrów
Głowica	nuklearna 200 kT, 315–454 kg burząca, kasetowa

UGM-109/RGM-109 Tomahawk – zaliczany do broni precyzyjnego rażenia amerykański pocisk manewrujący przeznaczony do odpalania z wyrzutni umieszczonych w okrętach podwodnych (UGM-109) i nawodnych (RGM-109), w obu przypadkach określany także jako Tomahawk SLCM (Submarine Launched Cruise Missile i Ship Launched Cruise Missile). Pociski tego typu przenosić mogą głowice jądrowe, odłamkowo-burzące, elektromagnetyczne oraz kasetowe, w celu atakowania celów lądowych lub nawodnych.

Rozwój morskiego pocisku samosterującego rozpoczął się w 1972 roku, kiedy program marynarki Stanów Zjednoczonych zmierzał do zapewnienia flocie pocisków manewrujących dla okrętów nawodnych i podwodnych, w wariantach przeznaczonych do ataku na jednostki nawodne przeciwnika, oraz cele lądowe. Pierwsze podwodne testowe odpalenie pocisku miało miejsce w 1978 roku, wtedy też General Dynamics otrzymał kontrakt na opracowanie i rozwój systemu.

Oryginalnie zaplanowane trzy wersje pocisku, odpalane z okrętów nawodnych oraz podwodnych:

• UGM-109A TLAM-N (Tomahawk Land Attack Missile – Nuclear);
• UGM-109B TASM (Tomahawk Anti-Ship Missile);
• UGM-109C TLAM-C (Tomahawk Land Attack Missile – Conventional) z głowicą konwencjonalną.

Czwarta wersja – UGM-109D TLAM-D – z konwencjonalną głowicą wyposażoną w subamunicję, weszła do służby w 1989 roku.

Pierwsze pociski odpalane z okrętów nawodnych, które weszły do służby w US Navy w 1983 roku na pokładzie pancernika USS „New Jersey” (BB-62)^[1], znane były jako BGM-109 Tomahawk. Jednak trzy lata później dokonano podziału klasyfikacyjnego tych pocisków na odpalane z okrętów nawodnych RGM-109 oraz UGM-109 odpalane z zanurzonych okrętów podwodnych.

W 2012 roku siły zbrojne USA zamówiły kolejną partię 252 pocisków wersji Block IV, za 254,6 mln USD, w tym 120 dla okrętów podwodnych^[2].

W 2024 roku, Australia zdecydowała o zakupie zapasu 220 taktycznych pocisków manewrujących Tomahawk^[3], które mają służyć m.in. na niszczycielach rakietowych typu Hobart oraz planowanych atomowych okrętach podwodnych typu Virginia.

• BGM-109G GLCM

Inne pociski rakietowe o podobnych możliwościach z podobnego okresu

• Missile de Croisière Naval, francuski pocisk manewrujący dalekiego zasięgu
• Kalibr, rosyjski pocisk manewrujący dalekiego zasięgu
• CJ-10(inne języki), chiński pocisk manewrujący dalekiego zasięgu
• Nirbhay(inne języki), indyjski pocisk manewrujący dalekiego zasięgu
• Babur(inne języki), pakistański pocisk manewrujący dalekiego zasięgu
• Hyunmoo-3(inne języki), południowo-koreański pocisk manewrujący dalekiego zasięgu

• Tomahawk. Missile Threat. [dostęp 2019-02-02]. (ang.).
• „Jane’s Strategic Weapon Systems”, Duncan Lenox (49), Coulsdon, Surrey: Jane’s Information Group, 2008, s. 202–208, ISSN 0958-6032 .