Zobacz też: inne jednostki pływające o tej nazwie.

USS Honolulu (CL-48)

USS „Honolulu” w pobliżu Hawajów 5 listopada 1941 roku
Historia
Stocznia	Brooklyn Navy Yard
Położenie stępki	10 września 1935
Wodowanie	26 sierpnia 1937
US Navy
Wejście do służby	15 czerwca 1938
Wycofanie ze służby	3 lutego 1947
Los okrętu	złomowany w 1959 roku
Dane taktyczno-techniczne
Wyporność	9650 t
Długość	185,42 m
Szerokość	18,82 m
Zanurzenie	5,92 m
Napęd
4 śruby, 8 kotłów Babcock & Wilcox, 4 turbiny General Electric, 100 000 KM
Prędkość	34 węzły (63 km/h)
Zasięg	7260 mil morskich przy prędkości 15 węzłów
Uzbrojenie
15 x 152 mm (5xIII) 8 x 127 mm (8xI)[1] 16 x 28 mm 8 x 12,7 mm (8xI)
Wyposażenie lotnicze
2 wodnosamoloty
Załoga	868 oficerów i marynarzy

USS Honolulu (CL-48) – amerykański krążownik lekki typu Brooklyn, który brał udział w działaniach II wojny światowej na Pacyfiku.

Był drugim okrętem w United States Navy nazwanym od miasta Honolulu na Hawajach. Został zwodowany 26 sierpnia 1937 roku w Brooklyn Navy Yard, jego matką chrzestną była Helena Poindexter (córka Josepha Poindextera, gubernatora Hawajów). Wcielony do służby 15 czerwca 1938 roku, z komandorem Oscarem Smithem jako dowódcą.

Po rejsie do Wielkiej Brytanii „Honolulu” wziął udział w ćwiczeniach floty na Morzu Karaibskim. „Honolulu” wypłynął z Nowego Jorku 24 maja 1939 roku w celu dołączenia do Floty Pacyfiku, docierając do San Pedro 14 czerwca. Przez resztę roku krążownik brał w ćwiczeniach wzdłuż zachodniego wybrzeża Stanów Zjednoczonych. Podczas pierwszej połowy 1940 roku „Honolulu” kontynuował operacje w pobliżu Long Beach i po remoncie w stoczni Puget Sound wypłynął on 5 listopada na służbę w Pearl Harbor. „Honolulu” operował tam przez cały 1941 rok i w dniu japońskiego ataku na Pearl Harbor 7 grudnia 1941 roku krążownik był zacumowany przez stacji morskiej. „Honolulu” odniósł jedynie minimalne uszkodzenia od bliskiego trafienia.

Po naprawach „Honolulu” wypłynął 12 stycznia, by eskortować konwój do San Francisco, dopływając do miasta 21 stycznia. Krążownik kontynuował służbę eskortowca konwojów do Australii, Samoa i Stanów Zjednoczonych do końca maja.

W wyniku japońskich postępów na północy w kierunku Alaski „Honolulu” wypłynął 29 maja w celu wzmocnienia sił w tym rejonie. Po dwóch miesiącach operacji niedaleko miasta Kodiak 7 sierpnia krążownik skierował się w kierunku wyspy Kiska w archipelagu Aleutów w celu rozpoczęcia bombardowania wyspy. 21 sierpnia okręt osłaniał pierwszy amerykański desant na wyspę w Aleutach – wyspę Adak. Po naprawach w Mare Island Naval Shipyard „Honolulu” opuścił San Francisco 3 listopada, eskortując konwój do Numei na południowym Pacyfiku. Pod koniec tego samego miesiąca „Honolulu” opuścił Espiritu Santo w Nowych Hebrydach w celu przechwycenia japońskiego konwoju, kierującego się na Guadalcanal. Bitwa pod Tassafarongą rozpoczęła się krótko przed północą 30 listopada i trwała przez całą noc. Jeden japoński niszczyciel został zatopiony przez ogień artyleryjski amerykańskich krążowników, jednak cztery krążowniki zostały trafione przez japońskie torpedy. W wyniku trafienia torpedami jeden z krążowników, USS „Northampton”, zatonął. „Honolulu” wycofał się z pola bitwy z ciężkimi uszkodzeniami. Starcie to jest uważane za jedną z największych porażek w historii US Navy podczas II wojny światowej.

"Honolulu” działał z Espiritu Santo na początku 1943 roku razem z Task Force 67 w celu przechwytywania Tokyo Express. W maju okręt brał udział w bombardowaniach Nowej Georgii. „Honolulu” wypłynął z Espiritu Santo 28 czerwca w celu przeprowadzenia większej liczby bombardowań artyleryjskich na Wyspach Salomona. Po wsparciu desantów na Nowej Georgii 4 lipca krążownik otworzył ogień do okrętów nieprzyjaciela w bitwie w zatoce Kula, zatapiając jeden niszczyciel i biorąc udział w zatopieniu innego niszczyciela.

USS „Honolulu”, który brał już udział w wielu bitwach, miał kolejną szansę stoczyć walkę z okrętami floty japońskiej 13 lipca w bitwie pod Kolombangarą. Tuż po północy kontakt został nawiązany z zespołem japońskim w The Slot. O godzinie 1:10 w nocy „Honolulu” otworzył ogień do lekkiego krążownika typu Sendai. Po trzech salwach na japońskim krążowniku wybuchły potężne pożary i wkrótce zatonął. „Honolulu” skierował wtedy ogień na nieprzyjacielski niszczyciel, który został natychmiast trafiony i zniknął. O godzinie 2:11 „Honolulu” został trafiony torpedą w sterburtę co spowodowało dziurę w kadłubie. Task Force wycofał się wtedy w kierunku Tulagi w celu przeprowadzenia drobnych napraw, a następnie wycofał się do Pearl Harbor. 16 sierpnia „Honolulu” dotarł do Pearl Harbor, by przeprowadzić gruntowny remont. Okręt skierował się następnie do stoczni na Mare Island, w pobliżu San Francisco, by przeprowadzić tam kolejne naprawy.

Po dodatkowych remontach na Mare Island „Honolulu” wypłynął z San Francisco 17 listopada, by kontynuować działania wojenne wobec Japonii. Okręt dotarł do Espiritu Santo 11 grudnia, a następnie powrócił do operacji w rejonie Salomonów pod koniec tego samego miesiąca. 27 grudnia krążownik brał udział w bombardowaniu miejsc koncentracji barek, żołnierzy i zaopatrzenia wroga na wyspie Bougainville’a. Na początku 1944 roku krążownik kontynuował bombardowania i patrole na Wyspach Salomona. Okręt wspierał desanty na Wyspy Zielone 13 lutego, zanim się wycofał się z Salomonów, w celu przygotowania się do operacji w pobliżu Saipanu i Guam w archipelagu Wysp Mariańskich.

Na początku czerwca „Honolulu” brał udział w bombardowaniach artyleryjskich południowo-wschodniej części Saipanu, kiedy w międzyczasie marynarka wojenna i marines pokonywali Pacyfik w drodze na Mariany. Podczas bombardowania Guam w połowie czerwca „Honolulu” został skierowany na północny zachód w celu przechwycenia japońskiej floty. Krążownik powrócił na atol Enewetak 28 czerwca w celu uzupełnień, przed wsparciem inwazji na Guam. Okręt pozostawał w pobliżu Guam przez trzy tygodnie, wspierając działania swoim ogniem artyleryjskim, przed powróceniem 18 sierpnia do zatoki Purvis na Florida Island na Wyspach Salomona. „Honolulu” wypłynął 6 września, by wspierać desanty na wyspach Peleliu i Angaur, pozostając w tym rejonie przez resztę września, bez kontaktów bojowych z flotą japońską. Stany Zjednoczone miały już wówczas zdecydowana przewagę na Pacyfiku i tym samym mogły przeprowadzać operacje desantowe bez poważniejszych problemów.

„Honolulu” opuścił rejon wyspy Manus w archipelagu Wysp Admiralicji 12 października i popłynął w kierunku Filipin, by wziąć udział w inwazji na Leyte. Okręt rozpoczął bombardowanie artyleryjskie z zatoki Leyte 19 października, a następnego dnia rozpoczął osłanianie desantów. O godz. 16:00 20 października „Honolulu” został zaatakowany przez japoński samolot torpedowy, który zrzucił torpedę w jego kierunku. Pomimo umiejętnego manewrowania przez komandora Thurbera w celu uniknięcia trafienia torpeda trafiła krążownik.

„Honolulu” opuścił następnie rejon Leyte i dopłynął do Manus 29 października w celu dokonania pobieżnych napraw, a następnie skierował się do Norfolk w Wirginii 19 listopada, docierając 20 grudnia przez Pearl Harbor, San Diego i Kanał Panamski. „Honolulu” pozostał w Norfolk przez resztę wojny, będąc cały czas remontowany i w październiku 1945 roku popłynął do Newport na Rhode Island, gdzie został przemianowany na okręt treningowy. „Honolulu” dotarł do Filadelfii 8 stycznia 1946 roku i został tam wycofany ze służby 3 lutego 1947 roku, a następnie włączony do Floty Rezerwowej w Filadelfii. W przeciwieństwie do jego okrętów siostrzanych, które zostały przekazane marynarkom wojennym Brazylii, Argentyny i Chile w 1951 roku, z powodu ciężkich uszkodzeń zadanych „Honolulu” okręt był niezdolny do przekazania go innej marynarce wojennej. 17 listopada 1959 roku „Honolulu” został sprzedany na złom.

Za swoją służbę podczas II wojny światowej „Honolulu” otrzymał osiem battle stars(inne języki) i był wyróżniony Presidential Unit Citation.

• James C. Fahey: The Ships and Aircraft of the U.S. Fleet, Two-Ocean Fleet Edition. Ships and Aircraft, 1941. Brak numerów stron w książce
• Ten artykuł zawiera treści udostępnione w ramach domeny publicznej przez Dictionary of American Naval Fighting Ships.