| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Alma Mater | |
| Dziedzina sztuki |
Władysław Ksawery Czapliński (ur. 14 września[1] 1878 w Będkowie[1][2], zm. 7 czerwca 1929 w Łodzi[2]) – polski rzeźbiarz, autor pomników i nagrobków.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Czapliński pochodził z Będkowa[1][2]. Był absolwentem Akademii Sztuk Pięknych w Monachium[2]. W Łodzi mieszkał przy ul. Cmentarnej 10[1]. W tym mieście w 1914 założył zakład kamieniarski[3], gdzie tworzył rzeźby portretowe, nagrobki oraz pomniki[2]. W późniejszym okresie współpracował z zakładem kamieniarskim Antoniego i Jerzego Urbanowskich[4]. Uczestniczył w wystawach, które odbywały się w Łodzi w latach: 1901, 1905, 1912, 1924, w Poznaniu w 1903 oraz w Warszawie w Towarzystwie Zachęty Sztuk Pięknych w latach: 1905, 1913, 1914, 1919, 1924, a także w 1902 w Salonie Aleksandra Krywulta[2], a także pośmiertnie w latach 2013–2014 na wystawie „Zakład Urbanowskich. Rodzina Dzieło Twórcy” w Muzeum Miasta Łodzi[5].
Jego prace znajdują się m.in. w zbiorach Łazienek Królewskich[6].
Posiada symboliczny grób w części rzymskokatolickiej Starego Cmentarza w Łodzi[7].
Realizacje
[edytuj | edytuj kod]- Pomnik Pracy w parku im. Stanisława Staszica (prezentowany podczas wystawy przemysłowo-handlowej w 1913, usytuowany w parku w 1922)[3][8]
- popiersie Staszica w parku im. Stanisława Staszica[9]
- rzeźba górala umieszczona na fasadzie kamienicy Jana Starowicza (w stylu zakopiańskim)[10][11].
- Pomnik Waleriana Łukasińskiego w Zgierzu[12][13] (wg projektu Antoniny Wasilewskiej[14], 1916-1917, zniszczony w 1939 przez Niemców[13])
- Pomnik Tadeusza Kościuszki w Busku-Zdroju (1917)[15]
- Nagrobki na Starym Cmentarzu w Łodzi:
- Nagrobek Aleksandra Napiórkowskiego (1920)[16],
- Nagrobek Stanisława Łąpińskiego (1925)[17],
- Nagrobek Adolfa Szendela[18].
Nagrody
[edytuj | edytuj kod]- Nagroda za Pomnik Pracy oraz dekorację pawilonów na wystawie przemysłowo-handlowej w Łodzi (1913)[3]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d Archiwum Państwowe w Łodzi, Akta miasta Łodzi [Spis ludności Łodzi] Czado – Czapski, Sygnatura, 39/221/0/4.12/24526, Daty 1916 – 1921, szukajwarchiwach.gov.pl, 1921 [dostęp 2022-10-13] (pol.).
- ↑ a b c d e f Muzeum Narodowe w Warszawie, Katarzyna Mikocka-Rachubowa, Rzeźba polska XIX wieku od klasycyzmu do symbolizmu: katalog zbiorów, Muzeum Narodowe w Warszawie, 1993, ISBN 978-83-7100-120-8 [dostęp 2022-10-12] (pol.).
- ↑ a b c Karol Hiller, Marcin Bauer, Muzeum Sztuki w Łodzi, Karol Hiller, 1891–1939: nowe widzenie. Malarstwo, heliografika, sysunek, grafika, Muzeum Sztuki, 2002, ISBN 978-83-87937-22-5 [dostęp 2022-10-13] (pol.).
- ↑ Jan Dominikowski, Nekropolia Łodzi wielkoprzemysłowej: Cmentarz Stary przy ulicy Ogrodowej. Dzieje i sztuka, 1854-1945, Wyd. Konserwatorów Dzieł Sztuki, 2004, ISBN 978-83-904224-5-9 [dostęp 2022-10-13] (pol.).
- ↑ „Zakład Urbanowskich. Rodzina Dzieło Twórcy” – wystawa w Łodzi [online], histmag.org [dostęp 2022-10-13].
- ↑ Władysław Czapliński – Artysta [online], Łazienki Królewskie w Warszawie [dostęp 2022-10-13] (pol.).
- ↑ Władysław Czapliński , Art. Rzeźbiarz 1879 - 1929 w BillionGraves GPS Headstones | BillionGraves [online], billiongraves.com [dostęp 2023-03-13].
- ↑ Acta Universitatis Lodziensis: Folia historica, Uniwersytet Łódzki, 1980 [dostęp 2022-10-13] (pol.).
- ↑ Wacław Pawlak, W rytmie fabrycznych syren: Łódź między wojnami, Wyd. Łódzkie, 1984, ISBN 978-83-218-0364-7 [dostęp 2022-10-12] (pol.).
- ↑ Jarzyński Edmund Adam, Tajemnice starych kamienic, Wydawnictwo Łódzkie, Łódź 1972, s. 88 Zakopiańszczyzna w łódzkim budownictwie.
- ↑ Sławomir Krajewski, Jacek Kusiński: Spacer drugi. Ulica Piotrkowska. Łódź: Wydawnictwo Jacek Kusiński, 2008. ISBN 978-83-927666-8-1.
- ↑ Władysław Czapliński – rzeźbiarz – realizacje [online], fotopolska.eu [dostęp 2022-10-12].
- ↑ a b Pomnik Waleriana Łukasińskiego | Miasto Zgierz [online], miasto.zgierz.pl [dostęp 2022-10-13].
- ↑ Archiwalna Miasto Zgierz – Monument Valerian Łukasińskiego [online], cms.miasto.zgierz.pl [dostęp 2022-10-13].
- ↑ Janusz Kędracki, Odkrywamy Świętokrzyskie. Podczas okupacji Kościuszko stracił kopiec, teraz kilka szabel [online], kielce.wyborcza.pl, 14 lutego 2021 [dostęp 2022-10-13].
- ↑ Aleksander Napiórkowski (1890–1920) – zapomniany łódzki bohater, „Łódzcy bohaterowie 1918 roku”, 2018, s. 131–144 [dostęp 2022-10-12] (pol.).
- ↑ Zbigniew Piąstka W cieniu alej cmentarnych. Przewodnik po cmentarzach przy ulicach Ogrodowej i Srebrzyńskiej w Łodzi, Towarzystwo Przyjaciół Łodzi 1990 s. 59.
- ↑ Radio Łódź, Czterodniowa kwesta na Starym Cmentarzu w Łodzi [online], Radio Łódź [dostęp 2022-10-13] (pol.).
