![]() | |
![]() | |
Data i miejsce urodzenia |
5 maja 1886 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
29 lipca 1964 |
Przebieg służby | |
Lata służby |
1914–1921 |
Siły zbrojne | |
Formacja | |
Jednostki | |
Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
Późniejsza praca |
pracownik banku |
Odznaczenia | |
![]() ![]() |
Władysław Kaliszewski (ur. 5 maja 1886 we Wrześni, zm. 29 lipca 1964 w Bydgoszczy) – powstaniec wielkopolski, żołnierz Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Był synem Karola (stolarza, ur. 2 listopada 1843 r., zm. 19 stycznia 1905 r.) i Franciszki z domu Krall (ur. 2 marca 1853 r., zm. 4 grudnia 1927 r.)[1][2]. Pochodził z wielodzietnej rodziny - miał sześć sióstr: Jadwigę, Wiktorię, Zofię, Antoninę, Mariannę i Halinę oraz dwóch braci: Leona i Kazimierza. Przyrodnimi siostrami Władysława były Helena i Stanisława.
Urodził się we Wrześni, gdzie po ukończeniu szkoły podstawowej kształcił się w zawodzie stolarza, w którym pracował do wybuchu I wojny światowej. Należał do „Sokoła”[2]. W latach 1914–1918 służył w armii niemieckiej, walcząc na frontach: wschodnim i francuskim. Po zakończeniu działań wojennych został zdemobilizowany. Powrócił wówczas do rodzinnego miasta, a w dniu 6 stycznia 1919 wstąpił jako ochotnik do jednego z oddziałów powstańczych - 1 Kompanii Wrzesińskiej dowodzonej przez Józefa Trawińskiego. Brał udział w starciach z Grenzschutzem oraz w walkach frontu północnego - pod Szubinem i pod Rynarzewem. W powstaniu wielkopolskim uczestniczył do jego końca, po czym w marcu 1919 roku podjął pracę jako urzędnik wrzesińskiego magistratu[3][4] .
W czerwcu 1920 zgłosił się ochotniczo do wojska, po czym otrzymał przydział do 268 Batalionu Ochotniczego, z którym został wysłany na front. Batalion ten wszedł następnie w skład 66 Kaszubskiego pułku piechoty, a strzelec Władysław Kaliszewski służył w jego 1 kompanii. Uczestnicząc w wojnie polsko-bolszewickiej odznaczył się w dniu 14 września 1920 w trakcie bitwy pod Horodcem, podczas której dowodząc patrolem dokonał rozpoznania sił i pozycji nieprzyjaciela. Następnie, pomimo otrzymania ciężkiego postrzału w lewe płuco[4] , pozostał na stanowisku, przyczyniając się tym samym do utrzymania dyscypliny w szeregach kompanii i odparcia kontrataku oddziałów radzieckich. Szeregi opuścił dopiero na rozkaz dowódcy plutonu[5]. Za wykazane wówczas męstwo szeregowy 66 pułku piechoty Władysław Kaliszewski odznaczony został Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari[2]. Nadanie to zostało następnie potwierdzone dekretem Wodza Naczelnego marszałka Józefa Piłsudskiego L.11434.VM z 3 lutego 1922 roku (opublikowanym w Dzienniku Personalnym Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 2 z dnia 18 lutego 1922 r.)[6].
Zdemobilizowany został w 1921 roku w randze starszego szeregowego. Podjął wówczas pracę w Banku Kupiecko-Przemysłowym we Wrześni, następnie przez pewien czas pozostawał bezrobotnym, a w kolejnych latach prowadził we Wrześni sklep z artykułami tytoniowymi[a]. Udzielał się społecznie i był aktywnym członkiem Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”, Towarzystwa Powstańców oraz Związku Obrony Kresów Zachodnich. W międzyczasie uzyskał tytuł inżyniera[b]. W roku 1937 przeprowadził się do Bydgoszczy, gdzie zatrudniony został w Tartaku Państwowym. W okresie okupacji niemieckiej pracował fizycznie w firmie budowlanej. Po wyzwoleniu znalazł zatrudnienie w bydgoskim Zarządzie Miejskim, na stanowisku księgowego. Pracował również w tamtejszym Zjednoczeniu Budownictwa Miejskiego. W roku 1956 przeszedł na emeryturę. Zmarł w Bydgoszczy i tam też został pochowany na Cmentarzu Nowofarnym (pole: 9, grób: 265)[4][2].
Żoną Władysława Kaliszewskiego była od 1918 Salomea z domu Poszwald (ur. 31 października 1886 r., zm. 18 marca 1967 r.), z którą miał córki: Gabryelę (ur. 1920), Felicję (ur. 1924), Janinę (ur. 1926), Marię (ur. 1927), Stefanię (ur. 1928) i Aleksandrę (ur. 1929) oraz syna Jerzego (ur. i zm. 1932)[2].
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 4676[1][7][2]
- Wielkopolski Krzyż Powstańczy – 19 lipca 1960[3]
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Według informacji zawartych na stronach Wielkopolskiego Towarzystwa Genealogicznego „Gniazdo”, Władysław Kaliszewski od momentu demobilizacji, aż do wybuchu II wojny światowej, pracował w administracji miejskiej w rodzinnej Wrześni.
- ↑ Informacja pochodzi z kartoteki personalno-odznaczeniowej udostępnionej na stronach Wojskowego Biura Historycznego.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Kolekcja ↓, s. 1.
- ↑ a b c d e f Polak (red.) 1993 ↓, s. 87.
- ↑ a b Lista odznaczonych Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym ↓.
- ↑ a b c Życiorysy powstańców wielkopolskich ↓.
- ↑ Jankiewicz 1929 ↓, s. 31-32.
- ↑ Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 2 z 18 II 1922, s. 103.
- ↑ Jankiewicz 1929 ↓, s. 35.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Kaliszewski Władysław. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari, sygn. I.482.5-470 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-01-17].
- Bogusław Polak (red.): Kawalerowie Virtuti Militari 1792–1945. T. 2/2. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Koszalinie, 1993. ISBN 83-900510-0-1.
- Lista odznaczonych Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym na stronie Wielkopolskiego Towarzystwa Genealogicznego „Gniazdo”. [dostęp 2020-02-26].
- Dzienniki Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych z lat 1920–1937. [dostęp 2020-02-26].
- Wacław Jankiewicz: Zarys historji wojennej pułków polskich 1918–1920. 66 Kaszubski Pułk Piechoty imienia Marszałka Józefa Piłsudskiego. Warszawa: Zakłady Graficzne „Polska Zjednoczona”, 1929, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920. [dostęp 2020-02-26].
- Życiorysy powstańców wielkopolskich: K - tom ll /Kaliszewski Władysław - Karasiński Jan/. [dostęp 2020-02-26].