Data i miejsce urodzenia |
20 lutego 1897 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Posłanka na Sejm PRL II kadencji | |
Okres |
od 20 lutego 1957 |
Przynależność polityczna |
Koło Poselskie „Znak” |
Odznaczenia | |
Wanda Pieniężna, właśc. Kazimiera Wanda Dembińska[1][2] (ur. 20 lutego[3] lub 26 lutego[1] 1897 w Żninie, zm. 25 stycznia 1967 w Olsztynie) – polska dziennikarka i działaczka społeczno-oświatowa oraz nauczycielka na Warmii i Mazurach, posłanka na Sejm PRL II kadencji (1957–1961) z ramienia Znaku.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodziła się 20 lutego 1897 w Żninie, na terenie Prowincji Poznańskiej w zaborze pruskim, w rodzinie Konstantego i Konstancji z Tomaszewskich. Wykształcenie zdobyła w szkole niemieckiej w Żninie, po czym pracowała w Poznaniu w kancelarii prawniczej. W 1919 uczestniczyła w powstaniu wielkopolskim. Rok później wzięła udział w organizacji plebiscytu na Warmii i Mazurach jako pracownik Ministerstwa dla byłej dzielnicy pruskiej. Od tego czasu związała swe losy z Prusami Wschodnimi. Była przewodniczącą Komitetu Organizacyjnego Towarzystw Kobiecych i sekretarzem Polsko-Katolickiego Towarzystwa Szkolnego w Olsztynie. Była zatrudniona w konsulacie RP w Olsztynie.
Podczas II wojny światowej, w grudniu 1945, została aresztowana przez gestapo, uwięziona w Olsztynie, a następnie wywieziona do obozu koncentracyjnego Ravensbrück.
Po 1945 była sekretarzem i doradcą pierwszego wojewody olsztyńskiego. Próbowała powrócić do wydawania Gazety Olsztyńskiej, jednak władze PRL nie wydały na to zgody. Po odwilży październikowej weszła w skład Sejmu II kadencji, gdzie należała do Klubu Poselskiego „Znak”[4]. Działała w Towarzystwa Łączności Polonii z Zagranicą.
Zmarła w Olsztynie. Została pochowana na cmentarzu komunalnym przy ul. Poprzecznej (kwatera 4A-R1-1)[5].
Rodzina
[edytuj | edytuj kod]6 listopada 1920 wyszła za mąż za Seweryna Pieniężnego, wydawcę i redaktora naczelnego Gazety Olsztyńskiej. Mieli czwórkę dzieci: Konstantego (1921–1942); Ewę (1925–1998); Marię (1927–2013) i Halinę (1929–1945).
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Order Orła Białego (pośmiertnie)
- Krzyż Wielki Orderu Virtuti Militari (pośmiertnie)
- Krzyż Kawalerski Order Odrodzenia Polski (1 czerwca 1945)[6]
- Złoty Krzyż Zasługi
- Srebrny Medal Zasłużonym na Polu Chwały (pośmiertnie)
- Krzyż Oświęcimski
- Wielkopolski Krzyż Powstańczy
- Medal Rodła
Upamiętnienie
[edytuj | edytuj kod]Od 1971 jest patronką jednej z olsztyńskich ulic. Jej nazwisko nosi również ulica w Żninie.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Jan Chłosta, Seweryn Pieniężny. Redaktor i wydawca spod znaku Rodła, Olsztyn 1980.
- ↑ Kazimiera Wanda Pieniężna [online], ipsb.nina.gov.pl [dostęp 2017-11-27] (pol.).
- ↑ Pałuki – Wanda Pieniężna – polska dziennikarka w Niemczech [online], palukitv.pl [dostęp 2017-11-27] (pol.).
- ↑ Friszke, Andrzej, Koło posłów „Znak” w Sejmie PRL 1957–1976, Warszawa 2002.
- ↑ Cmentarze Komunalne | Miejski System Informacji Przestrzennej Miasta Olsztyna [online], msipmo.olsztyn.eu [dostęp 2023-07-18] .
- ↑ M.P. z 1945 r. nr 19, poz. 60 „za zasługi w walce z okupantem niemieckim lub w odbudowie życia państwowego, społecznego, kulturalnego, gospodarczego Odrodzonej Polski”.