Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Zawód, zajęcie |
nauczycielka |
Narodowość |
polska |
Odznaczenia | |
Wanda Wojtuszewska (ur. 1934 w Gorlicach) – polska nauczycielka, działaczka społeczna.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodziła się w 1934 w Gorlicach[1][2][3]. Miała pięcioro rodzeństwa[1]. W młodości uprawiała wyczynowo sport[1]. W rodzinnym mieście ukończyła naukę w Liceum Pedagogicznym o profilu harcerskim i specjalności wychowanie fizyczne[1]. Na początku lat 50. była instruktorką harcerską[3]. Wskutek nakazu pracy w 1954 zamieszała w Sanoku[1][4]. W późniejszych latach została absolwentką zaocznego studium nauczycielskie w Rzeszowie oraz studiów na kierunkach matematyki i fizyki w tamtejszej Wyższej Szkole Pedagogicznej[1]. W Sanoku była zatrudniona jako nauczycielka[5][4][6]. Początkowo pracowała w tamtejszym II Liceum Ogólnokształcącym w Sanoku, a potem do końca lat 80. w Szkole Podstawowej nr 1[1][7]. Na przełomie lat 80./90. uczyła matematyki w Zasadniczej Szkole Zawodowej Sanockiej Fabryki Autobusów[5][8].
Należała do PZPR[3]. Była radną Miejskiej Rady Narodowej (MRN) w Sanoku kadencji 1988-1990, w obu przypadkach zasiadając w Komisji Oświaty i Kultury[9]. W 1989 działając w ramach Komitetu Obywatelskiego „Solidarność” udzielała się w pomocy potrzebującym[1][10]. W wyborach samorządowych w 1990 startowała z listy sanockiego KO „Solidarność” i uzyskała mandat radnej Rady Miasta Sanoka I kadencji (1990–1994)[5][11][10]. Należała do Zjednoczenia Chrześcijańsko-Narodowego[3]. Była inicjatorką powstania 17 września 1991 koła Towarzystwa Pomocy im. św. Brata Alberta w Sanoku[6][10]. Została prezesem tegoż koła[6]. 10 listopada tego roku otwarto jadłodajnię dla najuboższych przy ul. Henryka Sienkiewicza[6][10]. W kolejnych latach kierowane przez nią koło realizowało kolejne dzieła działalności charytatywnej, m.in. punkt przyjmowania darów „Dar Serca” oraz prysznice przy ul. Kościuszki (1992), schronisko dla bezdomnych mężczyzn w Olchowcach (1993, od 1999 Dom Inwalidy Bezdomnego), Dom Opieki Społecznej przy ul. Rymanowskiej (1997, w 2009 otwarte w przekazanym w 2002 budynku w Olchowcach[12]), programy „Wyprowadzić na prostą” (2005), „Rozjaśnić lata naszej starości” (2006)[1][4][13][4]. Stanowisko prezesa koła pełniła przez 16 lat, do listopada 2007[14][15]. W wyborach samorządowych 1998 uzyskała mandat radnej Rady Powiatu Sanockiego startując z listy Akcji Wyborczej Solidarność jako członkini ZChN[16][17]. Zainicjowała też powstanie Stowarzyszenia Pomoc Rodzinie im. Św. Ks. Zygmunta Gorazdowskiego w Sanoku w 2007 (wspierającego potrzebujące dzieci), Zakładu Pielęgnacyjno-Opiekuńczego im. św. Brata Alberta w Sanoku oraz zaangażowała się w działalność Społecznego Towarzystwa Opieki nad Zwierzętami w Sanoku, Fundacji Zdrowia na Rzecz Szpitala w Sanoku przy ul. 800-lecia 26[1][18][19]. Za jej sprawą powstał punkt integracyjny dla dzieci i seniorów w pomieszczeniu stacji kolejowej Sanok Miasto[1][20]. Podjęła starania zmierzające do utworzenia w Sanoku domu samotnej matki w budynku przy ul. Matejki im. Jana Kellera[18][1].
Od 1959 zamężna ze Zdzisławem (1934-2011), ma troje dzieci: Jerzego, Beatę, Agnieszkę[5][1][21].
Odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1988)[7]
- Pro Ecclesia et Pontifice (nadanie w 1999, dekoracja w 2001)[22][23][24][3]
- Odznaka honorowa „Za Zasługi dla Ochrony Praw Człowieka” (2016)[18][25]
- Wpis do Złotej Księgi Polskiego Samorządu (2002)[1]
- Nagroda Burmistrza Miasta Sanoka za rok 2006[3]
- Statuetka „Dobrego Pasterza” (2011, przyznana przez Caritas Archidiecezji Przemyskiej)[26][3]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h i j k l m n Agnieszka Szczepańska: Przeciera drogi do ubogich i bezdomnych. korsosanockie.pl, 2017-04-09. [dostęp 2022-12-10].
- ↑ Wanda Wojtuszewska. .infoveriti.pl. [dostęp 2022-12-09].
- ↑ a b c d e f g Franciszek Oberc. Samorząd miejski Sanoka a wybitni sanoczanie. „Zeszyty Archiwum Ziemi Sanockiej”. Nr 11: Samorząd Gminy Miasta Sanoka 1990–2010, s. 558, 2014. Fundacja „Archiwum Ziemi Sanockiej”. ISSN 1731-870X.
- ↑ a b c d Wanda Wojtuszewska. Chciałam otworzyć tani bar. „Tygodnik Sanocki”. Nr 39, s. 1, 3, 28 września 2001.
- ↑ a b c d Kandydaci Komitetu Obywatelskiego „Solidarność” w Sanoku na Radnych w Radzie Miejskiej w Sanoku. „Ziemia Sanocka”. Nr 2, s. 8, 1990.
- ↑ a b c d Andrzej Skiba. Patron dzieł dobroczynnych. „Góra Przemienienia”. Nr 48, s. 7-9, 26 listopada 2006. Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku.
- ↑ a b Odznaczenia i wyróżnienia dla pedagogów. „Gazeta Sanocka – Autosan”. Nr 31, s. 2, 1-10 listopada 1988.
- ↑ Historia 1898-1990. zs3.sanok.pl. [dostęp 2022-12-09].
- ↑ Władysław Stachowicz. Miejska Rada Narodowa w Sanoku 1950–1990. „Zeszyty Archiwum Ziemi Sanockiej”. Nr 8: Samorząd Gminy Miasta Sanoka 1867–1990, s. 305, 306, 2008. Fundacja „Archiwum Ziemi Sanockiej”. ISSN 1731-870X.
- ↑ a b c d Andrzej Skiba. Patron dzieł dobroczynnych. „Góra Przemienienia”. Nr 49, s. 9-10, 3 grudnia 2006. Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku.
- ↑ Franciszek Oberc. Nr 8: Samorząd Gminy Miasta Sanoka 1867–1990. Droga do samorządu 1989-1990. „Zeszyty Archiwum Ziemi Sanockiej”, s. 336, 2008. Fundacja „Archiwum Ziemi Sanockiej”. ISSN 1731-870X.
- ↑ Dorota Mękarska: W dawnych koszarach w Sanoku powstało hospicjum. nowiny24.pl, 2009-02-09. [dostęp 2022-12-10].
- ↑ Wanda Wojtuszewska. Służyliśmy innym. „Tygodnik Sanocki”. Nr 47, s. 6, 23 listopada 2007.
- ↑ Joanna Kozimor. Wrzenie w albertyńskim ko(t)le. „Tygodnik Sanocki”. Nr 46, s. 1, 7, 16 listopada 2007.
- ↑ Joanna Kozimor. Ostre (ś)cięcie u albertynów. „Tygodnik Sanocki”. Nr 47, s. 6, 23 listopada 2007.
- ↑ Kandydaci do Rady Powiatu Sanockiego. „Tygodnik Sanocki”. Nr 38 (358), s. 9-10, 18 września 1998.
- ↑ Jak głosowaliśmy? Kandydaci do Rady Powiatu Sanockiego. „Tygodnik Sanocki”. Nr 42 (362), s. 10, 16 października 1998.
- ↑ a b c Wanda Wojtuszewska, wieloletnia prezeska sanockiego Towarzystwa Brata Alberta została wyróżniona odznaką honorową za zasługi dla ochrony praw człowieka. bip.brpo.gov.pl, 2016-10-04. [dostęp 2022-12-09].
- ↑ Wanda Wojtuszewska. imsig.pl. [dostęp 2022-12-09].
- ↑ EM / Katarzyna: W Sanoku powstał pierwszy klub gier planszowych dla seniorów. sanok.naszemiasto.pl, 2016-02-09. [dostęp 2022-12-10].
- ↑ Zdzisław Wojtuszewski. cmentarzsanok.zetohosting.pl. [dostęp 2022-12-10].
- ↑ Godności i odznaczenia. przemyska.pl. [dostęp 2022-12-09].
- ↑ Marian Bocho: "Piękno jest po to, aby zachwycało - do pracy...". niedziela.pl, 2001. [dostęp 2022-12-09].
- ↑ Zbigniew Osenkowski. Kalendarium sanockie 2001–2004. „Rocznik Sanocki”. Tom IX, s. 419, 2006. ISSN 0557-2096.
- ↑ Sanoczanka odznaczona przez Rzecznika Praw Obywatelskich. sanok.pl, 2016-10-05. [dostęp 2022-12-09].
- ↑ Przemyśl: Caritas przyznał statuetki „Dobrego Pasterza”. ekai.pl, 2011-05-28. [dostęp 2022-12-11].