Wiara religijna – różnie definiowana postawa osobowa. Pod wpływem intelektualizmu platońskiego, rozróżniającego między mniemaniem (gr. doxa) a wiedzą (gr. episteme), w myśli europejskiej uważano nieraz wiarę za niepełne poznanie i wstęp do intelektualnego oglądu. Wśród postaw wiary rozróżnia się jednak postawę „wierzę, że”, która jest pewnym przypuszczeniem, oraz „wierzę w”, która odnosi się do Absolutu i jest mocnym przekonaniem o jego istnieniu jako prawdy absolutnej[1].
Wiara w chrześcijaństwie
[edytuj | edytuj kod]W chrześcijaństwie wiara to „nacechowane pewnością oczekiwanie rzeczy spodziewanych, oczywisty przejaw rzeczy realnych, choć nie widzianych” (Hebr. 11:1, PNŚ 1997). Nie jest to łatwowierność, czyli gotowość uwierzenia w coś bez przekonujących dowodów lub tylko dlatego, że chce się w to wierzyć. Wiara wymaga gruntownej, rzetelnej wiedzy, zapoznania się z dowodami oraz doceniania tego, na co one wskazują. Dlatego Biblia mówi, że ‛wierzy się sercem’, chociaż wiara bez dokładnej wiedzy jest niemożliwa (Rzym. 10:10).
W chrześcijańskiej refleksji jest „poręką tych dóbr, których się spodziewamy, dowodem tych rzeczywistości, których nie widzimy” (Hbr 11, 1). Większość definicji wiary formułowanych w ciągu historii chrześcijańskiej teologii była pochodną tego sformułowania biblijnego[2]. Jest cnotą teologalną nadprzyrodzonego pochodzenia, razem z nadzieją i miłością.
Wiara a nauka
[edytuj | edytuj kod]Wiara bywa krytykowana z punktu widzenia nieweryfikowalności na płaszczyźnie naukowej, jednak w rzeczywistości, w epistemologii wiara to „wszystko uznawane za prawdziwe, niezależnie czy twierdzenie jest uzasadnione”. Cały światopogląd jest tym, w co wierzymy. Zarówno uzasadnienie, jak i jego brak nie implikują prawdziwości lub fałszywości treści wiary. Z tego powodu niektórzy uczeni postulowali, że występowanie wiary było zjawiskiem występującym w początkowej fazie rozwoju nauki. Kiedy to pierwszy raz w dziejach świata ludzie podeszli rozumowo do mitycznej materii, narodziły się filozofia i nauka, które zresztą wówczas stanowiły jedno – tymi pionierami racjonalizmu byli Grecy[3].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Por. Tarnowski, Karol: wiara. W: Religia. Encyklopedia PWN. T. 9. s. 393 oraz 397.
- ↑ Faith. W: Encyclopaedia Britannica. T. 9. Londyn-Chicago-Genewa-Sydney-Toronto: W. Benton, 1964, s. 40-41.
- ↑ Z Rzeczpospolitą poznajemy Mitologie świata. Portal księgarski [za www.wirtualnemedia.pl], 2007-09-04. [dostęp 2016-01-19].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Kołakowski, L.: Jeśli Boga nie ma. Kraków: 1988.
- Tarnowski, Karol: Wiara. W: Religia. Encyklopedia PWN. Tadeusz Gadacz, Bogusław Milerski (red. nauk.). T. 9. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2003, s. 393-400. ISBN 83-01-14053-4.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- John Bishop , Faith, [w:] Stanford Encyclopedia of Philosophy, CSLI, Stanford University, 30 marca 2016, ISSN 1095-5054 [dostęp 2018-08-07] (ang.). (Wiara)
- Faith (ang.), Routledge Encyclopedia of Philosophy, rep.routledge.com [dostęp 2023-05-12].