Wilhelm z Conches

Wilhelm z Conches (u dołu z prawej) w rozmowie z Godfrydem V Plantagenetem na ilustracji z własnego rękopisu Dragmaticon
Data urodzenia	ok. 1090
Data śmierci	ok. 1155
Zawód, zajęcie	teolog i filozof
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

Wilhelm z Conches (ur. ok. 1090, zm. ok. 1155) – średniowieczny filozof i teolog, nauczyciel szkoły w Chartres, jedna z czołowych postaci renesansu XII wieku.

Wilhelm pochodził z Normandii. Był związany ze szkołą w Chartres, gdzie był uczniem Bernarda z Chartres i nauczycielem Jana z Salisbury. W pracy De erroribus Guillelmi a Conchis Wilhelm z Saint Thierry skrytykował Wilhelma z Conches, zarzucając mu modalizm w poglądach na Trójcę Świętą, oraz materializm w poglądach na relację Trójcy do świata. Wilhelm z Conches opuścił szkołę i osiadł na dworze Godfryda V Plantageneta, gdzie został nauczycielem Henryka II Plantageneta^[1].

Do jego pism należą: komentarze i glossy do Institutiones grammaticae Pryscjana, De nuptiis Philologiae et Mercurii Marcjanusa Kapelli, De somnio Scipionis Makrobiusza, O pocieszeniu Boecjusza i Timajosa Platona (w tłumaczeniu Chalcydiusza). Był również autorem dzieł: Philosophia mundi, dialogu Dragmaticon philosophiae i Summa moralium philosophorum^[1].

Poglądy Wilhelma były typowe dla środowiska szkoły w Chartres. Cechowały go klasyczny humanizm, oraz zainteresowanie filozofią przyrody (szczególnie kosmologią) oraz medycyną. Jego dzieła są kompendium ówczesnej wiedzy z zakresu nauk przyrodniczych. Łączą w sobie treści chrześcijańskie z dziedzictwem filozofii starożytnej i arabskiej. Podstawowymi źródłami wiedzy były dla Wilhelma pisma Konstantyna Afrykańczyka (zwłaszcza jego przekłady pism Galena i Hipokratesa), a także Timajos, którego starał się pogodzić z Księgą Rodzaju^[1]. W odróżnieniu od większości współczesnych Wilhelm z Conches był również zwolennikiem epikurejskiego atomizmu, co ściągnęło na niego wiele ataków^[2].

Wilhelm z Conches wywarł wpływ na wielu filozofów przyrody, m.in. na Bartłomieja z Pizy, Adelarda z Bath, Wilhelma z Saint Thierry czy Wilhelma z Hirshau^[2].

• Stephen F. Brown, Juan Carlos Flores: Historical Dictionary of Medieval Philosophy and Theology. Lanham, Maryland – Toronto – Plymuth, UK: The Scarecrow Press Inc., 2007. ISBN 978-0-8108-5326-3. Brak numerów stron w książce
• Stefan Swieżawski: Dzieje europejskiej filozofii klasycznej. Warszawa – Wrocław: PWN, 2000. Brak numerów stron w książce