Witold Pruszkowski

Data i miejsce urodzenia	14 stycznia 1846 Berszad
Data i miejsce śmierci	10 października 1896 Budapeszt
Narodowość	polska
Dziedzina sztuki	malarstwo
Ważne dzieła
Spowiedź Madeja Na zesłanie w Sybir
Multimedia w Wikimedia Commons

Witold Pruszkowski (ur. 14 stycznia 1846 w Berszadzie, zm. 10 października 1896 w Budapeszcie) – polski malarz i rysownik.

Witold Pruszkowski urodził się w Berszadzie, dzieciństwo spędził w Odessie i Kijowie. Uczył się malarstwa i rysunku początkowo w Paryżu u Tadeusza Goreckiego, zięcia Adama Mickiewicza. W latach 1868–1872 studiował w Akademii Sztuk Pięknych w Monachium (14 V 1868 r. zgłosił się do Antikenklasse)^[1], w latach 1872–1875 u Jana Matejki w Szkole Sztuk Pięknych w Krakowie. W 1882 osiadł w Mnikowie pod Krakowem. Wraz z bratem podróżował po Algierze, Tunezji i Włoszech. Swoje prace regularnie wystawiał w Krakowie, Warszawie i Lwowie. W 1892 został przewodniczącym komitetu budowy pomnika Artura Grottgera.

Malował wiejskie sceny rodzajowe, obrazy o tematyce z baśni, legend i wierzeń ludowych, łączące realistyczny sposób przedstawiania z romantyczną fantastyką i nastrojowością, a także poetyckie wizje inspirowane dziełami Słowackiego, Krasińskiego i Chopina oraz subtelne, melancholijne pejzaże. Tworzył wnikliwe i niekonwencjonalne portrety. Oprócz techniki olejnej posługiwał się pastelami.

Przed śmiercią przez kilka lat chorował. Znaleziono go na dworcu w Budapeszcie po tym, jak bez słowa zniknął, odwiedzając rodzinę w Kołomyi, po dwóch dniach zmarł w szpitalu.

Jednym z najbardziej znanych obrazów Pruszkowskiego jest Na zesłanie w Sybir (nazywany też Pochód na Sybir) z ok. 1893 roku. Obraz znajdujący się do końca II wojny światowej w polskich zbiorach we Lwowie po zakończeniu działań wojennych został umieszczony (wraz z innymi bezcennymi przedmiotami dziedzictwa polskiego) we Lwowskiej Galerii Sztuki.

W 1894 otrzymał od komitetu Wystawy Krajowej we Lwowie dyplom honorowy w dziedzinie sztuka, obrazy, rzeźby^[2].

• 
  Rusałki, 1877
• 
  Sielanka, 1880
• 
  Wiosna, 1887
• 
  Na zesłanie w Sybir, 1893

• Obrazy Witolda Pruszkowskiego (pol.)
• Pocztówki z reprodukcjami dzieł w bibliotece Polona
• Niezła sztuka, Witold Pruszkowski „Spadająca gwiazda”