Wojciech Królikowski

Wojciech Królikowski

Data i miejsce urodzenia	16 lipca 1926 Warszawa
Data i miejsce śmierci	29 kwietnia 2019 Warszawa
Profesor nauk fizycznych
Specjalność: teoria cząstek elementarnych
Alma Mater	Uniwersytet Warszawski
Profesura	1965
Polska Akademia Nauk
Status	członek rzeczywisty
Nauczyciel akademicki
Uczelnia	Uniwersytet Warszawski
Okres zatrudn.	od 1950
Instytut	Instytut Badań Jądrowych
Okres zatrudn.	1958–1970
Kierownik
Katedra	Teorii Cząstek Elementarnych Instytutu Fizyki Teoret. UW
Okres spraw.	1960–1996
Odznaczenia

Wojciech Jan Królikowski (ur. 16 lipca 1926 w Warszawie, zm. 29 kwietnia 2019 tamże^[1][2]) – polski fizyk teoretyk (specjalność: teoria cząstek elementarnych i kwantowa teoria pola), profesor emerytowany Instytutu Fizyki Teoretycznej Uniwersytetu Warszawskiego, członek rzeczywisty Polskiej Akademii Nauk (od 1980)^[3].

Urodził się w rodzinie Stefana (1894–1945) i Kazimiery z Tabaczyńskich (1892–1975)^[4]. Pradziadem Wojciecha był Jan Walery Królikowski^[5] – polski aktor i reżyser. W 1952 otrzymał stopień doktora (promotorem jego pracy doktorskiej był profesor Wojciech Rubinowicz), po czym w latach 1956–1957 odbył staż naukowy pod kierunkiem Wolfganga Pauliego na Politechnice Federalnej w Zurychu. W 1957 uzyskał habilitację^[6], a w 1965 tytuł profesora.

Rok 1961 spędził w Instytucie Studiów Zaawansowanych (IAS) w Princeton. Pracował również w Europejskim Laboratorium Fizyki Cząstek (CERN) w Genewie i w Międzynarodowym Instytucie Fizyki Teoretycznej (ICTP) w Trieście^[6].

Zainicjował badania w zakresie teorii cząstek elementarnych w Uniwersytecie Warszawskim. W 1960 utworzył Zakład Teorii Cząstek Elementarnych, którym kierował aż do przejścia na emeryturę^[6]. Z Janem Rzewuskim podał sformułowanie relatywistycznej teorii kwantowej kilku ciał. Zaproponował hipotezę kwarków złożonych. Był jednym z pierwszych teoretyków, który do opisu oddziaływań silnych wprowadził nową liczbę kwantową^[6]. Jest autorem modelu trzech generacji leptonów i kwarków.

Wspólnie z Wojciechem Rubinowiczem opracował podręcznik akademicki Mechanika teoretyczna (pierwsze wydanie 1955, łącznie 9 wydań).

Wojciech Królikowski był mężem Zofii z Zienkiewiczów (ur. 1928)^[4], ojcem:

• Jana Stefana (ur. 1952), fizyka w Instytucie Fizyki Doświadczalnej Uniwersytetu Warszawskiego (IFD UW) w Warszawie,
• Małgorzaty Królikowskiej-Sołtan, astronoma w Centrum Badań Kosmicznych PAN (CBK PAN) w Warszawie.

Zmarł w Warszawie, pochowany na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 51-3-19)^[7].

• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
• Złoty Krzyż Zasługi
• Medal Mariana Smoluchowskiego (1987)

• Prof. dr hab. czł. rzecz. PAN Wojciech Królikowski, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2020-05-14] .
• Królikowski, Wojciech [online], Polska Akademia Nauk [zarchiwizowane z adresu 2016-03-03] .