Wybory uzupełniające do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej XI kadencji odbyły się 21 lipca 2024 (okręg nr 13), a także 16 marca 2025 (okręg nr 33). Przyczyną wyborów z 21 lipca 2024 było wybranie jednego z senatorów na urząd prezydenta Włocławka, zaś z 16 marca 2025 z powodu zrzeczenia się mandatu w związku z powołaniem na ministra pełnomocnego – chargé d’affaires Ambasady RP w Waszyngtonie.
Lista wyborów uzupełniających do Senatu XI kadencji
[edytuj | edytuj kod]| Okręg | Data | Były senator[a] | Wybrany senator[a] | Frekwencja | Przyczyna | ||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 13 | 21 lipca 2024 | Krzysztof Kukucki (NL) | Stanisław Pawlak (NL) | 7,95% | wybór na Prezydenta Miasta Włocławka[1] | ||
| 33 | 16 marca 2025 | Bogdan Klich (KO) | Monika Piątkowska (KO) | 16,52% | zrzeczenie się mandatu[2][b] | ||
Przyczyny zarządzania wyborów uzupełniających
[edytuj | edytuj kod]Podstawą prawną zarządzenia wyborów uzupełniających do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej XI kadencji jest Ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. – Kodeks wyborczy (Dz.U. z 2022 r. poz. 1277).
Zgodnie z art. 279 w razie utraty mandatu przez senatora Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej zarządza przeprowadzenie wyborów uzupełniających w okręgu, z którego został on wybrany, w ciągu 3 miesięcy od dnia stwierdzenia wygaśnięcia mandatu senatora. Wyborów uzupełniających nie przeprowadza się w okresie 6 miesięcy przed dniem, w którym upływa termin zarządzenia wyborów do Sejmu kolejnej kadencji. Głosowanie przeprowadza się wyłącznie na terytorium kraju.
Wygaśnięcie mandatu senatora niezwłocznie stwierdza Marszałek Senatu w formie obwieszczenia w następujących wypadkach:
- śmierci senatora;
- utraty prawa wybieralności lub nieposiadania go w dniu wyborów;
- pozbawienia mandatu prawomocnym orzeczeniem Trybunału Stanu;
- zrzeczenia się mandatu;
- zajmowania w dniu wyborów stanowiska lub funkcji, których, stosownie do przepisów Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej albo ustaw, nie można łączyć z mandatem senatora (z wyjątkiem);
- powołania w toku kadencji na stanowisko lub powierzenia funkcji, których, stosownie do przepisów Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej albo ustaw, nie można łączyć ze sprawowaniem mandatu senatora;
- wyboru w toku kadencji na posła do Parlamentu Europejskiego.
Wybory uzupełniające 21 lipca 2024 (okręg nr 13)
[edytuj | edytuj kod]
Wybory uzupełniające do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej w okręgu nr 13, które odbyły się 21 lipca 2024, zostały zarządzone postanowieniem Prezydenta RP Andrzeja Dudy z 21 maja 2024[3] z powodu wybrania Krzysztofa Kukuckiego na Prezydenta Miasta Włocławka. Przeprowadziła je Okręgowa Komisja Wyborcza w Toruniu.
Mandat senatorski uzyskał Stanisław Pawlak.
Kalendarz wyborczy
[edytuj | edytuj kod]- do 3 czerwca 2024 – zawiadomienie Państwowej Komisji Wyborczej: przez organ partii politycznej o utworzeniu komitetu wyborczego; przez pełnomocnika wyborczego o utworzeniu koalicyjnego komitetu wyborczego lub o utworzeniu komitetu wyborczego wyborców,
- do 12 czerwca 2024 do godz. 16:00 – zgłaszanie kandydatów na senatora w celu zarejestrowania,
- 19 lipca 2024 o godz. 24:00 – zakończenie kampanii wyborczej,
- 21 lipca 2024, godz. 7:00–21:00 – głosowanie[3].
Kandydaci
[edytuj | edytuj kod]Swoje kandydatury zarejestrowali[4]:
- Jarosław Chmielewski (KWW Prawi i Skuteczni),
- Stanisław Pawlak (Nowa Lewica) – były poseł,
- Tomasz Sikorowski (Konfederacja Nowa Nadzieja).
Komitet zarejestrował także PolExit, jednak nie zgłosił kandydata.
Wyniki
[edytuj | edytuj kod]| Kandydat | Komitet wyborczy | Głosów | |||
|---|---|---|---|---|---|
| Liczba | % | +/– | |||
| Stanisław Pawlak | Nowa Lewica | 9 888 | 46,30 | +0,25 | |
| Jarosław Chmielewski | KWW Prawi i Skuteczni | 7 621 | 35,69 | – | |
| Tomasz Sikorowski | Konfederacja Nowa Nadzieja | 3 846 | 18,01 | +8,30[c] | |
| Frekwencja: 7,95% Liczba głosów ważnych: 21 579 (98,96%) Źródło: Państwowa Komisja Wyborcza | |||||
Wybory uzupełniające 16 marca 2025 (okręg nr 33)
[edytuj | edytuj kod]
Wybory w okręgu nr 33 zostały zarządzone 15 stycznia 2025 postanowieniem Prezydenta RP Andrzeja Dudy na dzień 16 marca 2025[5] z związku z zrzeczeniem się mandatu senatora przez Bogdana Klicha[6]. Przeprowadziła je Okręgowa Komisja Wyborcza w Krakowie.
Kalendarz wyborczy
[edytuj | edytuj kod]- do 27 stycznia 2025 – zawiadomienie Państwowej Komisji Wyborczej: przez organ partii politycznej o utworzeniu komitetu wyborczego; przez pełnomocnika wyborczego o utworzeniu koalicyjnego komitetu wyborczego lub o utworzeniu komitetu wyborczego wyborców,
- do 5 lutego 2025 do godz. 16:00 – zgłaszanie kandydatów na senatora w celu zarejestrowania,
- 14 marca 2025 o godz. 24:00 – zakończenie kampanii wyborczej,
- 16 marca 2025, godz. 7:00–21:00 – głosowanie[5].
Kandydaci
[edytuj | edytuj kod]Do 5 lutego 2025 r. do godz. 16:00 poszczególne komitety wyborcze, zgodnie z kalendarzem wyborczym, mogły zgłaszać kandydatów w wyborach[5]. Oto wszystkie kandydatury zgłoszone w wyznaczonym terminie[7]:
- Ewa Sładek (KW Razem),
- Adam Berkowicz (KW Konfederacja Wolność i Niepodległość),
- Mateusz Małodziński (KWW „Dla Krakowa”),
- Monika Piątkowska (KKW Koalicja Obywatelska).
Zostały zarejestrowane również następujące komitety: KW Bezpartyjni, KW Konfederacja Korony Polskiej, KW Kongres Nowej Prawicy, KW Normalny Kraj, KW PolExit oraz KWW Pakt Senacki, ale nie zgłosiły one kandydatów[8].
Wyniki
[edytuj | edytuj kod]| Kandydat | Komitet wyborczy | Głosów | |||
|---|---|---|---|---|---|
| Liczba | % | +/– | |||
| Monika Piątkowska | KKW Koalicja Obywatelska PO .N iPL Zieloni | 25 022 | 50,14 | –20,76 | |
| Mateusz Małodziński | KWW „Dla Krakowa” | 15 675 | 31,41 | – | |
| Adam Berkowicz | Konfederacja Wolność i Niepodległość | 5 223 | 10,47 | – | |
| Ewa Sładek | Partia Razem | 3 982 | 7,98 | – | |
| Frekwencja: 16,52% Liczba głosów ważnych: 49 902 (99,47%) Źródło: Państwowa Komisja Wyborcza | |||||
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b W nawiasie podano skrót nazwy komitetu wyborczego, który zgłosił do wyborów danego kandydata.
- ↑ Bogdan Klich zrzekł się mandatu w związku z powołaniem na ministra pełnomocnego – chargé d’affaires Ambasady RP w Waszyngtonie.
- ↑ W porównaniu z odsetkiem głosów oddanych na kandydata Konfederacji Wolność i Niepodległość w 2023.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Obwieszczenie Komisarza Wyborczego w Bydgoszczy I z dnia 22 kwietnia 2024 r. uzupełniające obwieszczenie z dnia 9 kwietnia 2024 r. o wynikach wyborów wójtów, burmistrzów i prezydentów miast na obszarze województwa kujawsko-pomorskiego (Dz. U. Województwa Kujawsko-Pomorskiego z 2024 r. poz. 2764).
- ↑ Bogdan Klich złożył mandat. Przez 23 lata pracował w parlamencie [online], wydarzenia.interia.pl [dostęp 2024-11-19] (pol.).
- ↑ a b Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 21 maja 2024 r. w sprawie zarządzenia wyborów uzupełniających do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. z 2024 r. poz. 772).
- ↑ Wykaz zawiadomień o utworzeniu komitetu wyborczego złożonych Państwowej Komisji Wyborczej w związku z wyborami uzupełniającymi do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej zarządzonymi na dzień 21 lipca 2024 r.. Państwowa Komisja Wyborcza. [dostęp 2024-07-23].
- ↑ a b c Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 15 stycznia 2025 r. w sprawie zarządzenia wyborów uzupełniających do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. z 2025 r. poz. 50)
- ↑ Bogdan Klich oddał mandat senatora. Podał powód [online], Onet Wiadomości, 16 listopada 2024 [dostęp 2025-01-16].
- ↑ Kandydaci – Wybory uzupełniające do Senatu w okręgu wyborczym nr 33. pkw.gov.pl. [dostęp 2025-02-08].
- ↑ Komitety – Wybory uzupełniające do Senatu w okręgu wyborczym nr 33. pkw.gov.pl. [dostęp 2025-02-08].
