Wydział Lekarski Uniwersytetu Warszawskiego – istniejący w latach 1816–1950 (z przerwami), wydział Uniwersytetu Warszawskiego zajmujący się kształceniem w zakresie nauk medycznych. Na jego bazie w 1950 utworzono Akademię Medyczną w Warszawie (w 2008 przekształconą w Warszawski Uniwersytet Medyczny).

1 września 2022 roku, po ponad 70 letniej przerwie, ponownie utworzony został na Uniwersytecie Warszawskim Wydział Medyczny^[1]. Kształcenie na kierunku lekarskim zostało wznowione 1 października 2023 roku.

Należał do grupy pięciu wydziałów powstałych wraz z utworzeniem uniwersytetu w 1816 (obok Wydziału Prawa, Wydziału Filozoficznego, Wydziału Teologicznego oraz Wydziału Nauk i Sztuk Pięknych)^[2]. Powstał w oparciu o założoną w 1809 Akademię Lekarską w Warszawie, której dziekanem był Jacek Dziarkowski^[3]. Wydział składał się z 10 katedr (Anatomii Teoretycznej i Praktycznej oraz Porównawczej; Farmacji, Farmakologii, Chemii Policyjnej i Prawnej; Fizjologii i Dietetyki; Patologii Ogólnej, Historii Medycyny i Propedeutyki; Materii Lekarskiej, Toksykologii i Formularza, czyli Receptury; Chirurgii Teoretycznej; Chirurgii Operacyjnej; Patologii i Terapii Szczegółowej; Położnictwa, Chorób Ciężarnych, Położnic i Nowo narodzonych; Chorób Epizootycznych, Medycyny Prawnej i Policji Lekarskiej. Na wydziale pracowali m.in. Andrzej Franciszek Ksawery Dybek, Emilian Klemens Nowicki i Jan Bogumił Freyer^[4].

W latach 1815–1830 wydział wydał 289 dyplomów lekarskich, chirurgicznych i farmaceutycznych. W 1831 w związku z zamknięciem uniwersytetu po powstaniu listopadowym przestał istnieć także wydział lekarski^[3].

Do spuścizny wydziału nawiązywała utworzona 1 października 1857 Akademia Medyko-Chirurgiczna. Zajęła ona dawny gmach Wydziału Lekarskiego przy ulicy Jezuickiej 73. Zajęcia odbywały się także w Pałacu Kazimierzowskim i w Pałacu Staszica. Stanowisko pierwszego prezydenta Akademii powierzono Rosjaninowi Teodorowi Cycurynowi, które następnie przypadło prof. Andrzejowi Janikowskiemu. W gronie wykładowców znajdowali się ponadto: Tytus Chałubiński, Wiktor Feliks Szokalski, Ludwik Maurycy Hirszfeld, Henryk Hoyer, Aleksander Antoni Le Brun i Polikarp Girsztowt^[3].

Po wznowieniu działalności uniwersytetu w 1915 przez 10 miesięcy studia medyczne prowadzone były w Oddziale Przygotowawczo-Lekarskim Wydziału Przyrodniczego. Sam Wydział Lekarski zaczął działać 24 sierpnia 1916, a jego dziekanem został Leon Kryński. W 1921 w dziedzinie medycyny nadano doktorat honoris causa Józefowi Piłsudskiemu. W 1926 wyodrębniono z niego Wydział Farmaceutyczny (jego dziekanem został Władysław Mazurkiewicz)^[5] a w 1927 Wydział Weterynaryjny^[6].

Po kampanii wrześniowej wydział prowadził działalność w konspiracji począwszy od października 1939. Inicjatorami tajnych kompletów byli Ludwik Antoni Paszkiewicz i Witold Orłowski^[3] (zajęcia odbywały się także na terenie getta). Tajnym wydziałem kierował prof. Marian Grzybowski^[7]. Część zajęć odbywała się w ramach otwartej 4 marca 1941 za zgodą okupanta Prywatnej Szkoły Zawodowej dla Pomocniczego Personelu Sanitarnego dr. Jana Zaorskiego. Wykładali w niej m.in. Aleksander Elkner, Edward Loth, Jan Zaorski, Franciszek Czubalski, Rajmund Barański, Marian Grzybowski, Jerzy Modrakowski, Władysław Kapuściński, Stanisław Przyłęcki i Maksym Nikonorow (dyrektorem naukowym był prof. Stefan Kopeć). Studiowało w niej około 1900 osób^[3].

Po kapitulacji powstania warszawskiego tajne komplety dla studentów medycyny odbywały się w ewakuowanych szpitalach warszawskich w Milanówku, Brwinowie i Grodzisku Mazowieckim. W listopadzie 1944 w wydział rozpoczął jawną działalność na uwolnionej od hitlerowców Pradze. Dziekanem został prof. Tadeusz Butkiewicz^[7]. Podczas wojny spośród 23 profesorów wykładających w 1939 zginęło lub zmarło 12^[3].

Wiosną 1950 Wydział Lekarski wraz z Wydziałem Farmaceutycznym zostały usunięte z uniwersytetu i utworzono z nich Akademię Medyczną w Warszawie^[8].

Z dniem 1 września 2022 utworzony został wydział medyczny.^[9]

Spośród profesorów wydziału, rektorami Uniwersytetu Warszawskiego zostali wybrani:

• prof. Józef Brudziński, pediatra (1915–1917)
• prof. Jan Mazurkiewicz, psychiatra (1921–1922)
• prof. Franciszek Krzyształowicz, dermatolog (1924–1925)
• prof. Mieczysław Michałowicz, pediatra (1930–1931)
• prof. Jerzy Modrakowski, farmakolog (wybrany w 1939)
• prof. Franciszek Czubalski, fizjolog (1945–1949)^[3]

• Hiacynt Dziarkowski
• Andrzej Franciszek Ksawery Dybek
• Jan Bernard Mile
• Włodzimierz Brodowski (od 1869)

Według^[10]:

• Leon Kryński (1916–1917)
• Władysław Mazurkiewicz (1917–1919)
• Jan Mazurkiewicz (1919–1920)
• Antoni Władysław Gluziński (1920–1921)
• Kazimierz Rzętkowski (1921–1922)
• Mieczysław Michałowicz (1922–1923)
• Józef Hornowski (1923)
• Franciszek Czubalski (1923–1924)
• Adam Ferdynand Czyżewicz (1924–1926)
• Jerzy Modrakowski (1926–1927)
• Mieczysław Konopacki (1927–1928)
• Roman Nitsch (1928–1929)
• Kazimierz Orzechowski (1929–1930)
• Antoni Leśniowski (1930–1931)
• Ludwik Antoni Paszkiewicz (1931–1932)
• Wiktor Grzywo-Dąbrowski (1932–1933)
• Feliks Erbrich (1933–1934)
• Franciszek Czubalski (1934)
• Franciszek Venulet (1935)
• Witold Eugeniusz Orłowski (1935–1936)
• Adam Ferdynand Czyżewicz (1936–1937)
• Mieczysław Konopacki (1937–1938)
• Wiktor Grzywo-Dąbrowski (1938–1939)
• Stanisław Przyłęcki (1939)
• Jan Lauber (1939–1940)
• Wiktor Grzywo-Dąbrowski (1940–1943)
• Witold Gądzikiewicz (1943–1944)
• Witold Eugeniusz Orłowski (1944)
• Tadeusz Butkiewicz (1944–1945)
• Franciszek Czubalski (1945–1947)
• Antoni Dobrzański (1947–1949)

 Z tym tematem związana jest kategoria: Wykładowcy Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Warszawskiego.

 Z tym tematem związana jest kategoria: Absolwenci Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Warszawskiego.

Z wniosku Wydziału Lekarskiego doktorami honoris causa Uniwersytetu Warszawskiego zostali:

• 1921: Józef Piłsudski, Władysław Stankiewicz
• 1924: Tadeusz Browicz
• 1931: Bogdan Hutten-Czapski
• 1937: Constantin Anghelescu
• 1938: Edward Śmigły-Rydz

 Z tym tematem związana jest kategoria: Ludzie związani z Wydziałem Lekarskim Uniwersytetu Warszawskiego.

Do 1831 wydział miał siedzibę przy ul. Jezuickiej 73 (z gmachu tego korzystała także Akademia Medyko-Chirurgiczna działająca po likwidacji wydziału od 1857). Od 1862 głównym gmachem wydziału był Pałac Staszica^[3].

Pod koniec XIX wieku wydział miał siedzibę w budynku po prawej stronie Biblioteki Głównej przy Krakowskim Przedmieściu. Część jego klinik znajdowała się przy ul. Teodora, a pozostałe w Szpitalu Dzieciątka Jezus, Szpitalu św. Ducha, Szpitalu św. Jana Bożego i Szpitalu św. Łazarza^[11].

Pod koniec 1944, przed wyparciem Niemców z lewobrzeżnej Warszawy, wznowiony na Pradze wydział zaczął działalność w Szpitalu Przemienienia Pańskiego i zajmował pomieszczenia szkolne przy ul. Boremlowskiej 8/12 (tzw. Akademia Boremlowska). W 1945 siedzibą wydziału stał się odbudowywany gmach Medycyny Teoretycznej na terenie głównego kampusu uniwersyteckiego. Wydział zajął budynek Collegium Anatomicum oraz pomieszczenia w Państwowym Zakładzie Higieny. Kliniki znajdowały się w Szpitalu Dzieciątka Jezus oraz w Szpitalu Przemienienia Pańskiego (Praskim)^[3].

• Wydział Lekarski Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie