Zakrzepowe zapalenie żył powierzchownych (łac. thrombophlebitis superficialis) – choroba żył znajdujących się nad powięzią, zlokalizowana najczęściej w obrębie kończyn dolnych, która polega na powstaniu zapalenia tych naczyń z różnego stopnia procesem zakrzepowym. Schorzenie to może dotyczyć zdrowych żył powierzchownych, lecz najczęściej (90%) występuje w żyłach zmienionych żylakowato.
Zakrzepowe zapalenie żył powierzchownych jest schorzeniem często występującym - stwierdza się je w ok. 25-30% osób hospitalizowanych, u których do żył powierzchownych wprowadzono cewniki (np. wenflony). Niekiedy przyczyna zapalenia jest jatrogenna - wstrzyknięcie substancji drażniącej śródbłonek żyły, zbyt długie utrzymywanie cewnika w żyle lub zła aseptyka w miejscu wprowadzenia cewnika.
Nawracające (wędrujące) zakrzepowe zapalenie żył powierzchownych może być objawem prodromalnym choroby nowotworowej, choroby Buergera lub choroby Behçeta.
Samoistne zakrzepowe zapalenie żył powierzchownych dotyczy najczęściej żyły odstrzałkowej lub odpiszczelowej.
Objawy
[edytuj | edytuj kod]Bolesny, zaczerwieniony, ograniczony obrzęk wzdłuż przebiegu żyły lub w miejscu i otoczeniu żylaka.
Przebieg choroby
[edytuj | edytuj kod]Po kilku dniach lub tygodniach dochodzi do samoistnego wyleczenia. Po kilku miesiącach dochodzi do rekanalizacji zamkniętego światła naczynia. Istnieje niebezpieczeństwo przejścia stanu zapalnego na układ żył głębokich i rozwoju zakrzepicy żył głębokich.
Leczenie
[edytuj | edytuj kod]Leczenie przyczynowe: usunięcie czynnika wywołującego.
Leczenie objawowe: miejscowe leki przeciwzapalne (NLPZ w postaci kremów i maści) i niekiedy podawane ogólnie, a także heparyna w żelu lub kremie. W procesie samoistnym podaje się heparyny drobnocząsteczkowe w dawce profilaktycznej lub pośredniej. Stosuje się opatrunek uciskowy na miejsce zapalenia. Leczenie trwa ok. 4 tygodnie; nie zaleca się stosowania doustnych leków przeciwkrzepliwych.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Andrzej Szczeklik: Choroby wewnętrzne : stan wiedzy na rok 2010. Kraków: Medycyna Praktyczna, 2010. ISBN 83-7430-256-9.
- Żylna choroba zakrzepowo-zatorowa w gabinecie lekarza rodzinnego, pod red. Witolda Z. Tomkowskiego, Gdańsk, Via Medica, 2010, ISBN 978-83-7555-231-7