Zekkai Chūshin

Zekkai Chūshin

絶海中津

Mistrz zen Zekkai Chūshin
Data i miejsce urodzenia	1336 prefektura Kōchi
Data śmierci	1405
Szkoła	rinzai
Linia przekazu Dharmy zen	Po’an Zuxian
Nauczyciel	Musō Soseki
Następca	Ishō Tokugan
Zakon	zen

Zekkai Chūshin (ur. 9 grudnia 1336, zm. 3 maja 1405; jap. 絶海中津) – japoński mistrz zen szkoły rinzai, uczeń Musō Sosekiego, poeta, kaligraf i czołowa postać ruchu gozan.

Pochodził z rejonu w prefekturze Kōchi na wyspie Sikoku. Jeszcze jako chłopiec udał się do Kioto, gdzie dokonał ceremonii tonsurowej (postrzyżyn) w klasztorze Tenryū w wieku 14 lat. Asystował przy opiece na chorym mistrzem Musō Sosekim przez cały rok aż do jego śmierci. Jako nowicjusz pilnie przykładał się do praktyki zazen i osiągnął pewne doświadczenie oświecenia. Po trzech latach, w 1353 roku, został wysłany do Kennin-ji, którego opatem był wówczas Ryūzan Tokken (1284–1368?). Jego codzienną praktyką kierował uczeń mistrza Musō - Gidō Shūshin (1325–1388). Od obu swoich nauczycieli otrzymał podstawy stylu geju szkoły Gulina Qingmao (1262–1316). W 1364 Ryūzan został opatem najbardziej prestiżowego klasztoru zen - Nanzen-ji, ale przez dziesięć lat, które Zekkai spędził w Kennin-ji, poznał najwybitniejsze osobowości zenu tych czasów^[1].

Marzeniem Zekkeia była podróż do Chin, co zrealizował w latach 1368-1378. W jakiś czas po przybyciu do tego kraju znalazł przyjaźnie nastawionego nauczyciela, którym został Jitan Zongle, uczeń znanego mnicha-poety Xiaoyina Daxina. Literacki styl praktyki był dla Zekkeia czymś zupełnie nowym. Głównie inspirowany przez Xiaoyina ruch literacki przenosił tradycje okresu Song do okresu Yuan^[a]. Był wyzwolony z chanistycznych i buddyjskich sposobów ekspresji i był de facto nowym zupełnie zsekularyzowanym stylem. Zekkai był zainteresowany tym nowym sposobem wyrazu i starał się o praktyczne jego zastosowanie. W ciągu dziesięcioletniego pobytu w Chinach odwiedził wiele klasztorów, w których uczniowie Xiaoyina doskonalili formę literacką ich mistrza^[1].

Po powrocie do Japonii spotkał się w Kioto ze swoim przyjacielem Gidō Shūshinem. Przy jego pomocy został wyznaczony na opata klasztoru Erin w Kai w prefekturze Yamanashi. Przebywał tam przez trzy lata, ale w końcu musiał ustąpić przed ponagleniami ze strony sioguna Yoshimitsu i powrócił do Kioto. Siogun zaoferował mu liczne wysokie urzędy, jednak z powodu nieporozumień, Zekkai został wygnany z Kioto w 1384 roku. W dwa lata później siogun zreflektował się i zezwolił na powrót do Kioto. W latach 1386–1391 Zekkai był opatem Tōji-ji. W 1388 roku zmarł Gidō i Zekkai stał się ostatnim żyjącym uczniem Musō i uznanym liderem ruchu gozan^[2].

W roku 1392 Zekkai został opatem Shōkoku-ji, do którego należał mały klasztor Rokuon-in, będący tradycyjnie już siedzibą urzędu sōroku^[b]. Po śmierci mnicha Shun’oku Myōha (także ucznia Musō), szefa tego urzędu, stanowisko to objął Zekkai. Dwukrotnie rezygnował ze stanowiska opata, ale Yoshimitsu natychmiast kazał mu powrócić na nie. Gdy w 1394 klasztor ten uległ pożarowi, Zekkai po raz trzeci został jego opatem i przyczynił się do jego odbudowy. Zasadniczo cieszył się opieką sioguna, który także umieścił Shōkoku-ji na czele listy "pięciu klasztorów", nad Tenryū-ji^[2].

Mistrz zen Zekkai Chūshin zmarł w 1405 roku.

Jego rola w ruchu gozan leży głównie w decydującym wpływie jaki miał na rozwój literacki ruchu. Zmienił on styl przewodniczenia ruchowi przez Gidō Shūshina, co musiało go dotknąć, jednak ich przyjaźń zwyciężyła i nigdy nie doszło do zatargu. Do bezkonfliktowo przeprowadzonych zmian przyczyniło się łagodne, pokojowe nastawienie Gidō jak i pełen szacunek dla niego ze strony młodszego Zekkaia.

Podczas gdy Musō pozostał całkowicie japoński, to jego uczniowie, a zwłaszcza Gidō i Zekkai, poddali się w wielkim stopniu wpływom chińskim. Dotyczy do zwłaszcza Zekkaia, który całkowicie poświęcił się jako prawdziwy poeta nowemu poetyckiemu stylowi stworzonemu przez Xiaoyina i którego nauczył się od jego ucznia – Jitana. Jego twórczość była całkowicie chińska i doskonale pasowała do chińskiego charakteru dworu sioguna Yoshimitsu^[3].

• Zbiór Zekkai Osho
• Shoken-shu

Pierwsza liczba oznacza liczbę pokoleń od Pierwszego Patriarchy chan w Indiach Mahakaśjapy.

Druga liczba oznacza liczbę pokoleń od Pierwszego Patriarchy chan w Chinach Bodhidharmy.

Trzecia liczba oznacza początek nowej linii przekazu w innym kraju.

• 49/22. Huqiu Shaolong (1077–1136)
  • 50/23. Ying’an Tanhua (1103–1163)
    • 51/24. Mi’an Xianjie (1118–1186)
      • 52/25. Songyuan Chongyue (1139–1209
        • 53/26. Yun’an Puyan (1156–1226)
          • 54/27. Xutang Zhiyu (1189–1269)
            • 55/28/1. Nampo Jōmyō (1235–1309) Japonia. Szkoła rinzai.
      • 52/25. Po’an Zuxian (1136–1211)
        • 53/26. Wuzhun Shifan (Yuanjiao) (1177–1249)
          • 54/27. Wuxue Zuyuan (1226–1286) (także Foguang)
            • 55/28/1. Mugai Nyodai (1223–1298) mniszka, pierwsza mistrzyni zen
            • 55/28/1. Kōhō Kennichi (1241–1316) Japonia.
              • 56/29/2. Musō Soseki (1275–1351)
                • 57/30/3. Mukyoku Shigen (1282–1359)
                  • 58/31/4. Donchū Dōhō (1365–1498)
                • 57/30/3. Shun'oku Myōha (1311–1388)
                • 57/30/3. Chūgan Engetsu (1300–1375)
                • 57/30/3. Gidō Shūshin (1325–1388)
                • 57/30/3. Zekkai Chūshin (1336–1405)
                  • 58/31/4. Ishō Tokugan (bd)
                    • 59/32/5. Zuikei Shūhō (1391–1473)
                    • 59/32/5. Kisei Reigen (1403–1488)
            • 55/28/1. Kian Soen (1261–1313)) Japonia.
            • 55/28/1. Muchaku (ur. 1243) Japonia. Mniszka
            • 55/28/1. Hōjō Tokimune (1251–1284) Japonia.
            • 55/28/1. Ichiō Inkō (1210–1281)Japonia
          • 54/27. Wu’an Puning (1197–1276)
            • 55/28/1. Hōjō Tokiyori (1227–1263) Japonia
          • 54/27/1. Enni Ben’en (1201–1280) Japonia (Tōfuku-ji)
            • 55/28/2. Tōzan Tanshō (1231–1291) (Tōfuku-ji)
            • 55/28/2. Mukan Gengo (Fumon) (1212–1291) (Tōfuku-ji), założyciel Nanzen-ji
            • 55/28/2. Hakuun Egyō (bd) (Tōfuku-ji)
            • 55/28/2. Sansō E’un (1231–1301) (Tōfuku-ji)
            • 55/28/2. Zōsan Junkū (1233–1308) (Tōfuku-ji)
            • 55/28/2. Chigotsu Daie (1229–1312) (Tōfuku-ji)
            • 55/28/2. Jikiō Chikan (1245–1322) (Tōfuku-ji)
            • 55/28/2. Mujū Dōgyō (1226–1313)
            • 55/28/2. Sōhō Sōgen (1262–1335)
            • 55/28/2. Jinshi Eison (1195–1272)
          • 54/27. Wanji Xingmi (bd)
            • 55/28. Yishan Yining (1217–1317)
              • 56/29/1. Kokan Shiren (1278–1346) Japonia
              • 56/29/1. Sesson Yūbai (1290–1346) Japonia
          • 54/27. Xueyan Huilang (bd)
            • 55/28. Gaofeng Yuanmiao (1238–1295)
              • 56/29/1. Zhongfeng Mingben (1263–1323) Japonia
                • 57/29. Tianru Weize (zm. 1354)
                • 57/30/2. Kosen Ingen (1295–1374) Japonia
            • 55/28. Qi’an Zongxin (bd)
              • 56/29. Shiwu Qinggong (1272–1352)
                • 57/30/1. T'aego Poŭ (1301–1382) Korea. Szkoła imje
                • 57/30/1. Paegun Kyŏnghan (1298–1374) Korea

• Heinrich Dumoulin: Zen Buddhism: A History. Japan''. Nowy Jork: Macmillan Publishing Company, 1988, s. 509. ISBN 0-02-908250-1.