Linux Mint
 Logo programu | |
 Interfejs użytkownika | |
| Producent |
Clem Lefebvre[1] |
|---|---|
| Architektura | |
| Pierwsze wydanie |
27 sierpnia 2006; około 19 lat temu |
| Aktualna wersja |
22.2 |
| Jądro | |
| Środowisko pracy | |
| Licencja | |
| Typ pakietów |
deb, flatpak |
| Wersja Live |
|
| Poprzednik |
21.3 “Virginia” |
| Strona internetowa | |
Linux Mint (zapis stylizowany: linuxmint) (wym. [ˈmɪnt][2]) – dystrybucja systemu GNU/Linux oparta głównie na Ubuntu (wraz z alternatywną wersją opartą na Debianie)[1][3]. Jej grupą docelową są początkujący użytkownicy Linuxa[1]. Premiera pierwszej wersji odbyła się w roku 2006.
Wersje systemu
[edytuj | edytuj kod]Istnieje kilka wersji tego systemu, które są wydawane w różnych cyklach wydawniczych:
- Main Edition[4] – jest to standardowa, oficjalna edycja Minta. Można ją uruchomić w trybie Live. Domyślne środowisko to Cinnamon (wcześniej GNOME), ale są też wersje zaopatrzone w Xfce lub MATE. Wersja Main wydawana jest na płyty DVD (ok. 4 GiB). Posiada pełne wsparcie multimediów oraz oprogramowanie o zamkniętym (m.in. chronionym patentami) kodzie (np. realplayer). Rozpowszechnianie tej wersji w krajach, gdzie to domyślnie instalowane oprogramowanie jest chronione patentami, może napotkać problemy. Wersja DVD zawiera dodatkowe oprogramowanie, takie jak Java, VLC media player, F-Spot, LibreOffice, Samba, tapety i dodatkowe czcionki ttf-dejavu.
- No codecs edition (dawne Universal Edition) – Wersja różniąca się od Main brakiem elementów dostępnych na niewolnej licencji, co za tym idzie może być ona dowolnie dystrybuowana w krajach, w których oprogramowanie zawarte w Main jest chronione patentami. (np. Stany Zjednoczone, Japonia)
- OEM – wersja przeznaczona dla producentów, którzy zaopatrują komputery w preinstalowany system Linux Mint.
- Linux Mint Debian Edition (LMDE) – nowa wersja Minta oparta całkowicie na Debianie i jego repozytorium. Według informacji twórców, ma dziedziczyć po Debianie takie cechy jak stabilność, szybkość i responsywność. Ponadto nie wymusza na użytkowniku instalowania nowszych wersji ani nawet upgrade’ów, wystarczy aktualizacja pakietów.
- Linux Mint Xfce – wersja z lekkim środowiskiem graficznym Xfce.
- Linux Mint MATE – wersja ze środowiskiem graficznym MATE.
Wszystkie wersje są dostępne na architekturę AMD64.
Środowisko graficzne
[edytuj | edytuj kod]Domyślnym środowiskiem graficznym Minta w wersji Main jest Cinnamon (wcześniej GNOME), ale są też wersje oparte na środowiskach MATE i Xfce.
| Cinnamon | MATE | KDE | Xfce | GNOME | LXDE | Fluxbox | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 32-bit | 64-bit | 32-bit | 64-bit | 32-bit | 64-bit | 32-bit | 64-bit | 32-bit | 64-bit | 32-bit | 64-bit | 32-bit | 64-bit | |
| Linux Mint 17.1 LTS (Rebecca) | 
|
|
|
|
Inne wydanie | Inne wydanie | 
|
Inne wydanie |
| |||||
| Linux Mint Debian Edition (LMDE) |
|
|
|
Inne wydanie | Inne wydanie |
|
| |||||||
| Windows Installer | Inne wydanie | Inne wydanie | Inne wydanie | Inne wydanie |
|
|
| |||||||
Cykl wydawniczy i numeracja
[edytuj | edytuj kod]Do wersji 4.0 nowe wydania ukazywały się co dwa miesiące, jednak po wydaniu 4.0 wydłużono cykl wydawniczy[5]. Linux Mint jest wydawany podobnie, jak Ubuntu – co sześć miesięcy, z tą różnicą, że miesiąc po dystrybucji-matce (maj-listopad). W Mincie nie wychodzą co miesiąc kolejne wersje testowe alpha/beta, które są jeszcze niestabilne. Każda wersja Minta nosi swoją nazwę kodową. Są to imiona żeńskie, idące w kolejności alfabetycznej (Barbara, Celena, Daryna, Elissa, Felicia, Gloria, Helena, Isadora, Julia, Katya, Lisa itd.). Każda nowa wersja Minta zawsze jest oparta na najnowszym Ubuntu (wydanie LTS). Twórcy Linux Mint już w lipcu 2024 roku zapowiedzieli przejście w przyszłości na repozytorium Debian testing. Od 17 wersji Minta zmieniono cykl wydawniczy który teraz będzie opierał się na wersji Ubuntu LTS, które jest wydawane co 2 lata.
Cechy dystrybucji
[edytuj | edytuj kod]Twórcy Linux Mint skupiają się na użyteczności dystrybucji na komputerze domowym oraz przyjaznym stosunku do użytkowników początkujących. Dlatego właśnie większość popularnych technologii, pomimo zamkniętego kodu i restrykcji związanych z prawem patentowym, działa po instalacji out-of-the-box. W wersji 8.1 o nazwie „Isadora” przywrócono na płycie specjalny program mint4win, pozwalający na zainstalowanie w pełni funkcjonalnego systemu z poziomu Windows tak, jakby instalowało się zwykłą aplikację. Podobny program posiada Ubuntu (WUBI) oraz Debian. Do szybkiej aktualizacji systemu oraz instalowania nowego oprogramowania Linux Mint wykorzystuje znany z Debiana system zarządzania pakietami APT.
Niektóre aplikacje charakterystyczne dla Linux Mint
[edytuj | edytuj kod]
Mint nie jest forkiem Ubuntu. Różni się kilkoma niestandardowymi rozwiązaniami:
- mintMenu – rozbudowane menu dla środowiska graficznego GNOME, przypomina w wyglądzie i funkcjonowaniu menu z Windows Vista, Pozwala w pełni dostosować tekst, ikony i kolor menu.
- mintDesktop – narzędzie służące do konfiguracji środowiska GNOME. Pozwala m.in. na zmianę ikon wyświetlanych na pulpicie czy efektów graficznych.
- mintWifi – narzędzie umożliwiające łatwą instalację sterowników i konfigurację bezprzewodowych kart sieciowych Wi-Fi
- mintBackup – narzędzie pozwalające na tworzenie kopii zapasowych plików użytkownika
- mintInstall – menedżer oprogramowania, pozwalający na instalację programów z repozytorium systemowego, aplikacja zawiera ranking z ocenami programu oraz recenzje dodawane przez użytkowników
- mintUpdate – aplikacja służąca to aktualizacji systemu operacyjnego, zawiera klasyfikację ważności aktualizacji
- mintUpload – narzędzie pozwalające na wysyłanie plików na serwery za pomocą protokołu FTP (+HTP)[potrzebny przypis].
Wymagania sprzętowe
[edytuj | edytuj kod]Wymagania systemowe dla instalacji Linux Mint 21.3[6]:
- procesor klasy x64 ze wsparciem dla PAE
- 2 GB pamięci RAM (zalecane 4 GB)
- 20 GB przestrzeni dyskowej (zalecane 100 GB)
- Monitor z rozdzielczością 1024×768
- port USB lub napęd DVD
Wydania[7]
[edytuj | edytuj kod]
Tę sekcję należy dopracować
| Wersja | Nazwa kodowa | Data wydania | Status wsparcia |
|---|---|---|---|
| 1.0 beta | Ada | 27 sierpnia 2006 | Zakończono w kwietniu 2008 |
| 2.0 | Barbara | 13 listopada 2006 | Zakończono w kwietniu 2008 |
| 2.1 | Bae | 20 grudnia 2006 | Zakończono w kwietniu 2008 |
| 2.2 | Bianca | 20 lutego 2007 | Zakończono w kwietniu 2008 |
| 3.0 | Cassandra | 30 maja 2007 | Zakończono w październiku 2008 |
| 3.1 | Celena | 24 września 2007 | Zakończono w październiku 2008 |
| 4.0 | Daryna | 15 października 2007 | Zakończono w kwietniu 2009 |
| 5 LTS | Elyssa | 8 czerwca 2008 | Wydanie z wydłużonym okresem wsparcia (LTS), Zakończono w kwietniu 2011 |
| 6 | Felicia | 15 grudnia 2008 | Zakończono w kwietniu 2010 |
| 7 | Gloria | 26 maja 2009 | Zakończono w październiku 2010 |
| 8 | Helena | 28 listopada 2009 | Zakończono w kwietniu 2011 |
| 9 LTS | Isadora | 18 maja 2010 | Wydanie z wydłużonym okresem wsparcia (LTS), Zakończono w kwietniu 2013 |
| 10 | Julia | 12 listopada 2010 | Zakończono w kwietniu 2012 |
| 11 | Katya | 27 maja 2011 | Zakończono w październiku 2012 |
| 12 | Lisa | 26 listopada 2011 | Zakończono w kwietniu 2013 |
| 13 LTS | Maya | 23 maja 2012 | Wydanie z wydłużonym okresem wsparcia (LTS), Zakończono w kwietniu 2017 |
| 14 | Nadia | 20 listopada 2012 | Zakończono w kwietniu 2014 |
| 15 | Olivia | 29 maja 2013 | Zakończono w styczniu 2014 |
| 16 | Petra[8] | 22 grudnia 2013 | Zakończono w lipcu 2014 |
| 17 LTS | Qiana[9] | 26 czerwca 2014 | Wydanie z wydłużonym okresem wsparcia (LTS), Zakończono w kwietniu 2019. |
| 17.1 LTS | Rebecca[10] | 11 stycznia 2015 | Wydanie z wydłużonym okresem wsparcia (LTS), Zakończono w kwietniu 2019. |
| 17.2 LTS | Rafaela[11] | 30 czerwca 2015 | Wydanie z wydłużonym okresem wsparcia (LTS), Zakończono w kwietniu 2019. |
| 17.3 LTS | Rosa[12] | 4 grudnia 2015 | Wydanie z wydłużonym okresem wsparcia (LTS), zakończono w 2019[13]. |
| 18 LTS | Sarah[14] | 30 czerwca 2016 | Wydanie z wydłużonym okresem wsparcia (LTS), zakończono w kwietniu 2021 roku. |
| 18.1 LTS | Serena[15] | 16 grudnia 2016 | Wydanie z wydłużonym okresem wsparcia (LTS), zakończono w kwietniu 2021 roku. |
| 18.2 LTS | Sonya[16] | 2 lipca 2017 | Wydanie z wydłużonym okresem wsparcia (LTS), zakończono w kwietniu 2021 roku. |
| 18.3 LTS | Sylvia[17] | 27 listopada 2017 | Wydanie z wydłużonym okresem wsparcia (LTS), zakończono w kwietniu 2021 roku.. |
| 19 LTS | Tara[18] | 29 czerwca 2018 | Wydanie z wydłużonym okresem wsparcia (LTS), zakończono w kwietniu 2023 roku. |
| 19.1 LTS | Tessa[19] | 19 grudnia 2018 | Wydanie z wydłużonym okresem wsparcia (LTS), zakończono w kwietniu 2023 roku[20]. |
| 19.2 LTS | Tina[21] | 2 sierpnia 2019 | Wydanie z wydłużonym okresem wsparcia (LTS), zakończono w kwietniu 2023 roku. |
| 19.3 LTS | Tricia[22] | 18 grudnia 2019 | Wydanie z wydłużonym okresem wsparcia (LTS), zakończono w kwietniu 2023 roku. |
| 20 LTS | Ulyana[23] | 27 czerwca 2020 | Wydanie z wydłużonym okresem wsparcia (LTS), zakończono w kwietniu 2025 roku. |
| 20.1 LTS | Ulyssa[24] | 8 stycznia 2021 | Wydanie z wydłużonym okresem wsparcia (LTS), zakończono w kwietniu 2025 roku. |
| 20.2 LTS | Uma[25] | 8 lipca 2021 | Wydanie z wydłużonym okresem wsparcia (LTS), zakończono w kwietniu 2025 roku. |
| 20.3 LTS | Una[26] | 7 stycznia 2022 | Wydanie z wydłużonym okresem wsparcia (LTS), zakończono w kwietniu 2025 roku. |
| 21 LTS | Vanessa[27] | 31 lipca 2022 | Wydanie z wydłużonym okresem wsparcia (LTS), wsparcie do 2027 roku. |
| 21.1 LTS | Vera[28] | 20 grudnia 2022 | Wydanie z wydłużonym okresem wsparcia (LTS), wsparcie do 2027 roku. |
| 21.2 LTS | Victoria[29] | 16 lipca 2023 | Wydanie z wydłużonym okresem wsparcia (LTS), wsparcie do 2027 roku. |
| 21.3 LTS | Virginia[30] | 10 stycznia 2024 | Wydanie z wydłużonym okresem wsparcia (LTS), wsparcie do 2027 roku. |
| 22 LTS | Wilma[31] | 25 lipca 2024 | Wydanie z wydłużonym okresem wsparcia (LTS), wsparcie do 2029 roku. |
| 22.1 LTS | Xia[32] | 16 stycznia 2025 | Wydanie z wydłużonym okresem wsparcia (LTS), wsparcie do 2029 roku. |
| 22.2 LTS | Zara[33] | 4 września 2025 | Wydanie z wydłużonym okresem wsparcia (LTS), wsparcie do 2029 roku. |
Legenda:
| Stara wersja | Stara wersja; nadal wspierana | Najnowsza wersja | Przyszłe wydanie |
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Opis Linuxa Mint w serwisie JakiLinux.org. [dostęp 2012-08-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-07-24)]. (pol.).
- ↑ John C. Wells: Longman Pronunciation Dictionary. 2008. ISBN 978-1-4058-8118-0.
- ↑ Jesse Smith: Linux Mint Debian Edition 201403. DistroWatch.com, 2014-03-24. [dostęp 2025-10-31]. (ang.).
- ↑ FAQ odnośnie do Linuxa Mint na oficjalnym polskim supprocie. [dostęp 2012-08-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-09-20)]. (pol.).
- ↑ Releases – Linux Mint. [dostęp 2016-09-09]. (ang.).
- ↑ Linux Mint 21.3 “Virginia” released! [online], blog.linuxmint.com [dostęp 2024-01-12] (ang.).
- ↑ All Versions – Linux Mint [online], linuxmint.com [dostęp 2024-01-03].
- ↑ Linux Mint 16 “Petra” Xfce released! – The Linux Mint Blog [online], blog.linuxmint.com [dostęp 2025-02-06] [zarchiwizowane z adresu 2024-12-10] (ang.).
- ↑ Linux Mint 17 “Qiana” Xfce released! – The Linux Mint Blog [online], blog.linuxmint.com [dostęp 2025-02-06] [zarchiwizowane z adresu 2024-08-03] (ang.).
- ↑ Linux Mint 17.1 “Rebecca” Xfce released! – The Linux Mint Blog [online], blog.linuxmint.com [dostęp 2025-02-06] [zarchiwizowane z adresu 2024-09-19] (ang.).
- ↑ Linux Mint 17.2 “Rafaela” Xfce released! [online] (ang.).
- ↑ Clem: Linux Mint 17.3 codenamed ‘Rosa’. The Linux Mint Blog, 2015-09-15. [dostęp 2015-09-15]. (ang.).
- ↑ Clem: Linux Mint 17.3 “Rosa” Cinnamon released!. The Linux Mint Blog, 2015-12-04. [dostęp 2015-12-04]. (ang.).
- ↑ Clem: Linux Mint 18 codenamed “Sarah”. The Linux Mint Blog, 2016-01-07. [dostęp 2016-01-21]. (ang.).
- ↑ Linux Mint 18.1 “Serena” KDE released! – The Linux Mint Blog [online], blog.linuxmint.com [dostęp 2025-02-06] [zarchiwizowane z adresu 2025-01-19] (ang.).
- ↑ Linux Mint 18.2 “Sonya” KDE released! – The Linux Mint Blog [online], blog.linuxmint.com [dostęp 2025-02-06] [zarchiwizowane z adresu 2024-07-13] (ang.).
- ↑ Linux Mint 18.3 “Sylvia” KDE released! – The Linux Mint Blog [online], blog.linuxmint.com [dostęp 2018-01-04] (ang.).
- ↑ Linux Mint 19 codenamed “Tara” – The Linux Mint Blog [online], blog.linuxmint.com [dostęp 2018-01-04] (ang.).
- ↑ Linux Mint 19.1 “Tessa” Xfce released! – The Linux Mint Blog [online], blog.linuxmint.com [dostęp 2018-12-24] (ang.).
- ↑ Releases – Linux Mint [online], www.linuxmint.com [dostęp 2019-07-07].
- ↑ Linux Mint 19.2 “Tina” Cinnamon released! – The Linux Mint Blog [online], blog.linuxmint.com [dostęp 2019-08-25] (ang.).
- ↑ Linux Mint 19.3 “Tricia” Xfce released! – The Linux Mint Blog [online], blog.linuxmint.com [dostęp 2025-02-06] [zarchiwizowane z adresu 2024-05-20] (ang.).
- ↑ Linux Mint 20 “Ulyana” Cinnamon released! – The Linux Mint Blog [online], blog.linuxmint.com [dostęp 2020-06-28] (ang.).
- ↑ Linux Mint 20.1 “Ulyssa” Xfce released! – The Linux Mint Blog [online], blog.linuxmint.com [dostęp 2025-02-06] [zarchiwizowane z adresu 2024-05-20] (ang.).
- ↑ Linux Mint 20.2 “Uma” Xfce released! – The Linux Mint Blog [online], blog.linuxmint.com [dostęp 2025-02-06] [zarchiwizowane z adresu 2025-01-14] (ang.).
- ↑ Linux Mint 20.3 “Una” Cinnamon released! – The Linux Mint Blog [online] [dostęp 2022-02-20] (ang.).
- ↑ Linux Mint 21 “Vanessa” Cinnamon released! – The Linux Mint Blog [online] [dostęp 2022-08-06] (ang.).
- ↑ Linux Mint 21.1 “Vera” Cinnamon released! – The Linux Mint Blog [online], 20 grudnia 2022 [dostęp 2023-09-01] (ang.).
- ↑ Linux Mint 21.2 “Victoria” Cinnamon released! – The Linux Mint Blog [online], 16 lipca 2023 [dostęp 2023-09-01] (ang.).
- ↑ Linux Mint 21.3 “Virginia” released! – The Linux Mint Blog [online], blog.linuxmint.com [dostęp 2025-02-06] [zarchiwizowane z adresu 2024-12-15] (ang.).
- ↑ Linux Mint 22 “Wilma” released! – The Linux Mint Blog [online], blog.linuxmint.com [dostęp 2025-02-06] [zarchiwizowane z adresu 2025-01-18] (ang.).
- ↑ Linux Mint 22.1 “Xia” released! – The Linux Mint Blog [online], blog.linuxmint.com [dostęp 2025-02-06] [zarchiwizowane z adresu 2025-01-28] (ang.).
- ↑ Linux Mint 22.2 “Zara” released! – The Linux Mint Blog [online], blog.linuxmint.com [dostęp 2025-11-28] (ang.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Oficjalna witryna (ang.)
- Linux Mint w serwisie DistroWatch (ang.)
- Platforma wymiany informacji z użytkownikami (ang.)
- Polskie forum Linux Mint
