Niematerialne dziedzictwo kulturowe UNESCO | |
Jedno ze zdobionych patiów (2011) | |
Państwo | |
---|---|
Wspólnota autonomiczna | |
Typ | |
Numer ref. | |
Region[b] |
Europa i Ameryka Północna |
Historia wpisania na listę | |
Wpisanie na listę |
2012 |
Położenie na mapie Andaluzji | |
Położenie na mapie Hiszpanii | |
37°53′06,8″N 4°46′26,5″W/37,885222 -4,774028 | |
Święto dziedzińców w Kordobie[1] (hiszp. La fiesta de los patios de Córdoba[2]) – festiwal trwający ok. 12 dni i odbywający się corocznie na początku maja w Kordobie, w Andaluzji, w południowej Hiszpanii, w ramach którego dekorowane i udostępniane do zwiedzania są dziedzińce (patia) domów znajdujących się w historycznym centrum miasta.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Po raz pierwszy mieszkańcy Kordoby zaczęli udostępniać zwiedzającym dziedzińce swoich domów w 1918 roku. W 1921 roku nowa tradycja została sformalizowana, kiedy to burmistrz miasta Francisco Fernández de Mesa zorganizował konkurs na najpiękniejszy dziedziniec, balkon lub witrynę, w którym udział wzięły trzy patia, między które rozdzielono nagrody w wysokości 100, 75 i 50 peset[3]. Kolejne edycje konkursu odbywały się w latach 1933–1936, tradycję przerwał jednak wybuch wojny domowej. Do organizowania święta dziedzińców powrócono w 1944 roku[3].
W kolejnych latach festiwal rozrastał się, zwiększana była również pula nagród konkursowych[3]. W latach 80. XX wieku określono ostatecznie kryteria oceny uczestniczących w rywalizacji dziedzińców[3], w 1980 roku tradycję wpisano na listę festiwali o narodowym znaczeniu turystycznym (hiszp. Fiestas de Interés Turístico Nacional )[4].
W grudniu 2012 roku podczas odbywającej się w Paryżu 7. sesji Międzyrządowego Komitetu ds. Ochrony Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego święto dziedzińców w Kordobie wpisane zostało na listę reprezentatywną niematerialnego dziedzictwa kulturowego UNESCO[5].
Charakterystyka
[edytuj | edytuj kod]Kordobańskie dziedzińce usytuowane są w zabytkowym centrum miasta, pośród domów wielorodzinnych lub w zespołach domów jednorodzinnych o wspólnym patio[1]. Swoją formą nawiązują do architektury okresu islamskiego, w której zewnętrzne elewacje domów stanowią jedynie gołe ściany, zaś okazałe fasady z dziedzińcami zwrócone są do wewnątrz[6]. Są to przestrzenie kulturowe stanowiące centrum życia rodzinnego, zdobione bujną, starannie dobraną i zaaranżowaną roślinnością posadzoną w doniczkach i na rabatach oraz zwisającą ze ścian[5][6]. Uzupełnieniem wystroju danego patio często są niewielkie fontanny i sadzawki oraz zdobione meble[6].
Wyróżnia się dwa rodzaje patiów[6]:
- okazałe dziedzińce na terenie budowli religijnych (np. sanktuarium Nuestra Señora de la Fuensanta czy meczetu-katedry La Mezquita) lub starych pałaców należących do lokalnej arystokracji (np. Palacio de Viana ),
- dziedzińce konkursowe, czyli wszystkie biorące udział w festiwalu od czasu jego rozpoczęcia w 1921 roku aż do dnia dzisiejszego, do których zalicza się dwa podtypy: stare dziedzińce z zachowaną pierwotną architekturą (wybudowane do lat 70. XX wieku) oraz dziedzińce ze współczesną lub odnowioną architekturą o mniejszym stopniu autentyczności.
Dziedzińce biorące udział w konkursie są przez cały czas trwania festiwalu otwarte dla zwiedzających, których witają mieszkańcy lub właściciele domów[2]. Turyści podziwiają piękno ogrodów i kunszt ich twórców, a jako symboliczny wkład w utrzymanie święta proszeni są o pozostawienie na wystawionej tacy drobnej zapłaty[2]. Na największych patios tradycyjnie odbywają się wspólne śpiewy, gra na gitarze flamenco, tańczy się popularne tańce (w tym flamenco), organizowane są również przedstawienia oraz koncerty[1][5]. Część wydarzeń w ramach festiwalu odbywa się również na ulicach i placach w przestrzeni zabytkowego centrum Kordoby[2].
Tradycja jest odbierana jako integralny element dziedzictwa kulturowego miasta i daje jego mieszkańcom silne poczucie przynależności do wspólnoty. Mieszkańcy Kordoby gromadzą się z przyjaciółmi i rodzinami, by wspólnie dekorować patia, które stają się następnie przestrzenią wspólnego świętowania i biesiadowania[1]. Przygotowanie święta integruje ludzi ze wszystkich warstw społecznych i grup wiekowych, a efektem współpracy są dziedzińce o kwiatowej, chromatycznej, akustycznej, aromatycznej i kompozycyjnej różnorodności[5][2]. Transmisja tradycji odbywa się głównie w rodzinach, do których należą pielęgnowane przez cały rok i dekorowane na majowe święto dziedzińce. Swój udział w podtrzymaniu zwyczaju mają również stowarzyszenia oraz władze miasta koordynujące przebieg festiwalu[2].
Galeria
[edytuj | edytuj kod]-
Święto dziedzińców w 2010 roku
-
Święto dziedzińców w 2011 roku
-
Święto dziedzińców w 2012 roku
-
Święto dziedzińców w 2012 roku
-
Święto dziedzińców w 2015 roku
-
Święto dziedzińców w 2015 roku
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d Polski Komitet ds. UNESCO, Dziedzictwo niematerialne – Hiszpania [online], www.unesco.pl [dostęp 2024-11-19] (pol.).
- ↑ a b c d e f Fiesta of the patios in Cordova – Nomination form [online], ich.unesco.org, 9 lutego 2012 [dostęp 2024-11-19] (ang.).
- ↑ a b c d Ayuntamiento de Córdoba, History of the competition [online], Patios de Córdoba [dostęp 2024-11-21] (ang.).
- ↑ Ministerio de Industria y Turismo: Fiestas de Interés Turístico Nacional – Andalucía. turismo.gob.es. [dostęp 2024-11-21]. (hiszp.).
- ↑ a b c d UNESCO – Fiesta of the patios in Cordova [online], ich.unesco.org [dostęp 2024-11-20] (ang.).
- ↑ a b c d Ayuntamiento de Córdoba, What are the patios? [online], Patios de Córdoba [dostęp 2024-11-21] (ang.).