Żarłacz szary

Żarłacz szary
	Galeorhinus galeus
	(Linnaeus, 1758)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ryby chrzęstnoszkieletowe
Podgromada	spodouste
Rząd	żarłaczokształtne
Rodzina	mustelowate
Rodzaj	Galeorhinus; Blainville, 1816
Gatunek	żarłacz szary
Synonimy
	Rodzaju: Galeus Cuvier, 1816; Eugaleus Gill, 1864; Notogaleus Whitley, 1931; Gatunku: Squalus galeus Linnaeus, 1758; Squalus rhinophanes Péron, 1807; Galeus vulgaris Fleming, 1828; Galeus canis Bonaparte, 1834; Galeus nilssoni Bonaparte, 1846; Galeus communis Owen, 1853; Galeus linnei Malm, 1877; Galeus australis Macleay, 1881; Galeorhinus zyopterus Jordan & Gilbert, 1883; Galeus chilensis Pérez Canto, 1886; Galeus molinae Philippi, 1887; Carcharhinus cyrano Whitley, 1930; Galeorhinus vitaminicus de Buen, 1950;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; narażony na wyginięcie
	Zasięg występowania
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Żarłacz szary^[20], rekin szary^[20]^[21] (Galeorhinus galeus) – gatunek ryby chrzęstnoszkieletowej z rodziny mustelowatych (Triakidae), opisywany też pod nazwą żarłacz kalifornijski^[20] (Galeorhinus zyopterus). Jest jedynym przedstawicielem rodzaju Galeorhinus.

Występowanie

We wszystkich ciepłych morzach strefy umiarkowanej na półkuli północnej i południowej. Najczęściej nad dnem żwirowym na głębokości od 40 do 400 m.

Cechy morfologiczne

Osiąga maksymalnie do 1,8 m (samce) i 2,3 m (samice) oraz do 35 kg masy ciała (samce) i 70 kg (samice). Ciało wydłużone, smukłe z długim bardzo spiczastym pyskiem. Oczy owalne z przesłonami migawkowymi. Uzębienie w obu szczękach w postaci trójkątnych zębów o gładkich brzegach wewnętrznych i piłkowanych brzegach zewnętrznych. Płetwa grzbietowa podwójna, druga zdecydowanie mniejsza. Płetwy piersiowe długie, zaostrzone na końcach. Płetwa ogonowa sierpowata, na tylnej krawędzi głęboko wcięta.

Grzbiet jednolicie niebieskoszary lub szarobrązowy. Boki jaśniejsze, strona brzuszna jasnoszara do białawej, z perłowym połyskiem.

Odżywianie

Żywi się bezkręgowcami żyjącymi na dnie. Są to: wieloszczety, skorupiaki, mięczaki i szkarłupnie. Czasami poluje na organizmy żyjące w otwartej toni wodnej.

Rozród

Ryba jajożyworodna. W miocie rodzi się od 20 do 40 młodych mających 40 cm długości.

Uwagi

↑ Młodszy homonim Galeus Rafinesque, 1810 (Scyliorhinidae).
↑ Nazwa zastępcza dla Galeus Cuvier, 1816.

Przypisy

↑ Galeorhinus galeus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ ^a ^b C. Linnaeus: Systema naturae per regna tria naturae, secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis. Wyd. 10. T. 1. Holmiae: Impensis Direct. Laurentii Salvii, 1758, s. 234. (łac.).
↑ H.M.D. de Blainville. Prodrome d’une nouvelle distribution systématique du règne animal. „Bulletin des Sciences, par la Société Philomathique de Paris”. 8, s. 121, 1816. (fr.).
↑ G. Cuvier: Le règne animal distribué d’après son organisation, pour servir de base a l’histoire naturelle des animaux et d’introduction a l’anatomie comparée. T. 2. Paris: Chez Déterville, s. 127. (fr.).
↑ T.N. Gill. Second contribution to the selachology of California. „Proceedings of the Academy of Natural Sciences of Philadelphia”. 16 (3), s. 148, 1864. (ang.).
↑ G.P. Whitley. New names for Australian fishes. „The Australian Zoologist”. 6 (4), s. 310, 1931. (ang.).
↑ F.A. Péron: Voyage de découvertes aux terres australes: exécuté par ordre de Sa Majesté l’empereur et roi, sur les corvettes le Géographe, le Naturaliste, et la goëlette le Casuarina, pendent les années 1800, 1801, 1802, 1803 et 1804. T. 1. Paris: De l’Imprimerie impériale, 1807, s. 337. (fr.).
↑ J. Fleming: A history of British animals: exhibiting the descriptive characters and systematical arrangement of the genera and species of quadrupeds, birds, reptiles, fishes, mollusca, and radiata of the United Kingdom; including the indigenous, extirpated, and extinct kinds, together with periodical and occasional visitants. Edinburgh: Bell & Bradfute, 1828, s. 165. (ang.).
↑ Ch.-L. Bonaparte: Iconografia della fauna italica: per le quattro classi degli animali vertebrati. T. 3: Pesci. Roma: Tip. Salviucci, 1832–1841, s. 43, ryc. 132 (rys. 3). (wł.).
↑ Ch.-L. Bonaparte. Catalogo metodico dei pesci europei. „Atti della Settima Adunanza degli Scienziati Italiani Sesta Riunione”. 7 (2), s. 19, 1846. (wł.).
↑ R. Owen: Descriptive catalogue of the osteological series contained in the museum. Cz. 1: Pisces, Reptilia, Aves, Marsupialia. London: Taylor and Francis, 1853, s. 92, 93. (ang.).
↑ A.W. Malm: Göteborgs och Bohusläns fauna, ryggradsdjuren. Göteborg: Göteborg Handelstidning Akteriolags Tryckeri, 1877, s. 618. (szw.).
↑ W.J. Macleay. Descriptive catalogue of the fishes of Australia. Part IV. „Proceedings of the Linnean Society of New South Wales”. 6 (2), s. 354, 1882. (ang.).
↑ D.S. Jordan & Ch.H. Gilbert. Synopsis of the fishes of North America. „Bulletin of the United States National Museum”. 16, s. 871, 1882. (ang.).
↑ C. Pérez Canto. Historia natural: Estudio sobre algunos escualos de la costa de Chile. „Anales de la Universidad de Chile”. 69, s. 3, 1886. (hiszp.).
↑ R.A. Philippi. Historia natural: sobre los tiburones i algunos otros peces de Chile. „Anales de la Universidad de Chile”. 71, s. 544 (12), ryc. 4 (rys. 1), 1887. (hiszp.).
↑ G.P. Whitley. The teeth of fishes. „The Australian Museum Magazine”. 4 (3), s. 93, 1930. (ang.).
↑ F. de Buen. Contribuciones a la Ictiología. II. El tiburón vitamínico de la costa uruguaya Galeorhinus vitaminicus nov. sp., y algunas consideraciones generales sobre su biología. „Publicaciones Cientificas, Servicio Oceanografico y de Pesca, Ministerio de Industrias y Trabajo, Montevideo”. 4, s. 156, rys. 1, 1950. (hiszp.).
↑ T.I.T.I. Walker T.I.T.I. i inni, Galeorhinus galeus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2020, wersja 2020-2 [dostęp 2020-08-24] (ang.).
↑ ^a ^b ^c Stanisław Rutkowicz: Encyklopedia ryb morskich. Gdańsk: Wydawnictwo Morskie, 1982. ISBN 83-215-2103-7.
↑ Jerzy Gronau: Słownik nazw ryb. Kraków: Księgarnia Akademicka, 1994. ISBN 83-901154-9-2.

Bibliografia

Fritz Terofal, Claus Militz: Ryby morskie. Warszawa: Świat Książki, 1996. ISBN 83-7129-306-2.
Galeorhinus galeus. (ang.) w: Froese, R. & D. Pauly. FishBase. World Wide Web electronic publication. fishbase.org [dostęp 30 lipca 2009]

[5] Młodszy homonim Galeus Rafinesque, 1810 (Scyliorhinidae).

[7] Nazwa zastępcza dla Galeus Cuvier, 1816.

[itis-1] Galeorhinus galeus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[Linnaeus-2] C. Linnaeus: Systema naturae per regna tria naturae, secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis. Wyd. 10. T. 1. Holmiae: Impensis Direct. Laurentii Salvii, 1758, s. 234. (łac.).

[Blainville-3] H.M.D. de Blainville. Prodrome d’une nouvelle distribution systématique du règne animal. „Bulletin des Sciences, par la Société Philomathique de Paris”. 8, s. 121, 1816. (fr.).

[Cuvier-4] G. Cuvier: Le règne animal distribué d’après son organisation, pour servir de base a l’histoire naturelle des animaux et d’introduction a l’anatomie comparée. T. 2. Paris: Chez Déterville, s. 127. (fr.).

[Gill-6] T.N. Gill. Second contribution to the selachology of California. „Proceedings of the Academy of Natural Sciences of Philadelphia”. 16 (3), s. 148, 1864. (ang.).

[Whitley1931-8] G.P. Whitley. New names for Australian fishes. „The Australian Zoologist”. 6 (4), s. 310, 1931. (ang.).

[Péron-9] F.A. Péron: Voyage de découvertes aux terres australes: exécuté par ordre de Sa Majesté l’empereur et roi, sur les corvettes le Géographe, le Naturaliste, et la goëlette le Casuarina, pendent les années 1800, 1801, 1802, 1803 et 1804. T. 1. Paris: De l’Imprimerie impériale, 1807, s. 337. (fr.).

[Fleming-10] J. Fleming: A history of British animals: exhibiting the descriptive characters and systematical arrangement of the genera and species of quadrupeds, birds, reptiles, fishes, mollusca, and radiata of the United Kingdom; including the indigenous, extirpated, and extinct kinds, together with periodical and occasional visitants. Edinburgh: Bell & Bradfute, 1828, s. 165. (ang.).

[Bonaparte-11] Ch.-L. Bonaparte: Iconografia della fauna italica: per le quattro classi degli animali vertebrati. T. 3: Pesci. Roma: Tip. Salviucci, 1832–1841, s. 43, ryc. 132 (rys. 3). (wł.).

[Bonaparte1846-12] Ch.-L. Bonaparte. Catalogo metodico dei pesci europei. „Atti della Settima Adunanza degli Scienziati Italiani Sesta Riunione”. 7 (2), s. 19, 1846. (wł.).

[Owen-13] R. Owen: Descriptive catalogue of the osteological series contained in the museum. Cz. 1: Pisces, Reptilia, Aves, Marsupialia. London: Taylor and Francis, 1853, s. 92, 93. (ang.).

[Malm-14] A.W. Malm: Göteborgs och Bohusläns fauna, ryggradsdjuren. Göteborg: Göteborg Handelstidning Akteriolags Tryckeri, 1877, s. 618. (szw.).

[Macleay-15] W.J. Macleay. Descriptive catalogue of the fishes of Australia. Part IV. „Proceedings of the Linnean Society of New South Wales”. 6 (2), s. 354, 1882. (ang.).

[Jordan&Gilbert-16] D.S. Jordan & Ch.H. Gilbert. Synopsis of the fishes of North America. „Bulletin of the United States National Museum”. 16, s. 871, 1882. (ang.).

[Pérez_Canto-17] C. Pérez Canto. Historia natural: Estudio sobre algunos escualos de la costa de Chile. „Anales de la Universidad de Chile”. 69, s. 3, 1886. (hiszp.).

[Philippi-18] R.A. Philippi. Historia natural: sobre los tiburones i algunos otros peces de Chile. „Anales de la Universidad de Chile”. 71, s. 544 (12), ryc. 4 (rys. 1), 1887. (hiszp.).

[Whitley1930-19] G.P. Whitley. The teeth of fishes. „The Australian Museum Magazine”. 4 (3), s. 93, 1930. (ang.).

[de_Buen-20] F. de Buen. Contribuciones a la Ictiología. II. El tiburón vitamínico de la costa uruguaya Galeorhinus vitaminicus nov. sp., y algunas consideraciones generales sobre su biología. „Publicaciones Cientificas, Servicio Oceanografico y de Pesca, Ministerio de Industrias y Trabajo, Montevideo”. 4, s. 156, rys. 1, 1950. (hiszp.).

[iucn-21] T.I.T.I. Walker T.I.T.I. i inni, Galeorhinus galeus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2020, wersja 2020-2 [dostęp 2020-08-24] (ang.).

[Rutk-22] Stanisław Rutkowicz: Encyklopedia ryb morskich. Gdańsk: Wydawnictwo Morskie, 1982. ISBN 83-215-2103-7.

[Gronau-23] Jerzy Gronau: Słownik nazw ryb. Kraków: Księgarnia Akademicka, 1994. ISBN 83-901154-9-2.

[1]

[2]

[3]

[4]

[a]

[5]

[b]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]