Żar (Wrocław)

Żar (niem. Saara) – osiedle w zachodniej części Wrocławia. W granicach miasta od 1 stycznia 1973^[1]. Administracyjnie jest obecnie częścią osiedla Leśnica.

Znajduje się na zachód od Leśnicy i Pustek, przy drodze do wsi Lutynia. Na wschód od osiedla znajduje się Las Leśnicki i Las Ratyński.

Historia

W XIV osada, w XV wieku prywatna wieś z folwarkiem, wzmiankowana jako Saar. W grudniu 1757, po zwycięskiej bitwie pod Lutynią, w tutejszej karczmie kwaterę swoją urządził król pruski Fryderyk II Wielki. Z tej okazji urządzona została tu izba pamięci poświęcona Fryderykowi Wielkiemu, zniszczona wraz z wyposażeniem w 1945.

Wieś w 1845 liczyła 142 mieszkańców w 16 domach^[2].

W 1976 pomiędzy ul. Lutyńską, Średzką założony został sad owocowy – Sad "Żar" – o powierzchni 116 ha. Rosnące tu jabłonie i wiśnie zaopatrują głównie rynek wrocławski (w 1998 r. zebrano tu 800 ton jabłek). Własność Gospodarstwa Rolnego Skarbu Państwa w Leśnicy.

Przypisy

↑ Dz.U. z 1972 r. nr 50, poz. 323
↑ Zygmunt Antkowiak: Wrocław od A do Z. Wrocław-Warszawa-Kraków: Ossolineum, 1991. ISBN 83-04-03723-8. s. 388 "Żar, osiedle w dzielnicy Fabrycznej. Wedle Konstantego Damrota osada ta, wzmiankowana po raz pierwszy w 1350 lub 1360 r., wzięła swą nazwę od rozpalonego węgla, wypalonego miejsca w lesie. Z zapisu z 1360 r. wiadomo, iż mieszkańcy wsi Żar i Lutyni byli zobowiązani do pełnienia służby konnej. W 1430 r. folwark i wieś Żar były majątkami dziedzicznymi. W 1795 r. wieś miała folwark i karczmę, 61 dusz i 10 dymów. O folwarku wiadomo tu także w 1845 r., gdy osada posiadała 16 domów i 142 mieszkańców. Byli to w większości ewangelicy uczęszczający do kościoła w Leśnicy. Wojska radzieckie zajęły Żar w połowie lutego 1945 r., a do Wrocławia przyłączono go 1 I 1973 r. Osiedle nadal ma charakter wiejski, do dziś działa w nim PGR. Miejscowe dzieci chodzą do szkoły w Leśnicy"

Bibliografia

Jan Harasimowicz (red.): Encyklopedia Wrocławia. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie, 2000, s. 724 (Sad Żar), s. 967 (Żar). ISBN 83-7023-749-5.

Linki zewnętrzne

osiedle Żar na zdjęciach archiwalnych i współczesnych

[1] Dz.U. z 1972 r. nr 50, poz. 323

[2] Zygmunt Antkowiak: Wrocław od A do Z. Wrocław-Warszawa-Kraków: Ossolineum, 1991. ISBN 83-04-03723-8. s. 388 "Żar, osiedle w dzielnicy Fabrycznej. Wedle Konstantego Damrota osada ta, wzmiankowana po raz pierwszy w 1350 lub 1360 r., wzięła swą nazwę od rozpalonego węgla, wypalonego miejsca w lesie. Z zapisu z 1360 r. wiadomo, iż mieszkańcy wsi Żar i Lutyni byli zobowiązani do pełnienia służby konnej. W 1430 r. folwark i wieś Żar były majątkami dziedzicznymi. W 1795 r. wieś miała folwark i karczmę, 61 dusz i 10 dymów. O folwarku wiadomo tu także w 1845 r., gdy osada posiadała 16 domów i 142 mieszkańców. Byli to w większości ewangelicy uczęszczający do kościoła w Leśnicy. Wojska radzieckie zajęły Żar w połowie lutego 1945 r., a do Wrocławia przyłączono go 1 I 1973 r. Osiedle nadal ma charakter wiejski, do dziś działa w nim PGR. Miejscowe dzieci chodzą do szkoły w Leśnicy"

[1]

[2]

Fabryczna	Gajowa Gajowice Gałów Gądów Mały Grabiszyn Grabiszynek Janówek Jarnołtów Jerzmanowo Kozanów Kuźniki Leśnica Marszowice Maślice Mokra Muchobór Mały Muchobór Wielki Nowa Karczma Nowe Domy Nowy Dwór Oporów Osiniec Pilczyce Popowice Pracze Odrzańskie Pustki Ratyn Stabłowice Strachowice Złotniki Żar Żerniki
Krzyki	Bieńkowice Bierdzany Borek Brochów Dworek Gaj Glinianki Huby Jagodno Klecina Krzyki Księże Małe Księże Wielkie Lamowice Stare Nowy Dom Ołtaszyn Opatowice Partynice Powstańców Śląskich Przedmieście Oławskie Rakowiec Siedlec Świątniki Tarnogaj Wilczy Kąt Wojszyce
Psie Pole	Karłowice Kleczków Kłokoczyce Kowale Lesica Ligota Lipa Piotrowska Miłostków/Marzanów Mirowiec Osobowice Pawłowice Polanka Polanowice Poświętne Pracze Widawskie Psie Pole Rędzin Różanka Sołtysowice Strachocin Swojczyce Świniary Widawa Wojnów Zakrzów Zgorzelisko
Stare Miasto	Stare Miasto Przedmieście Świdnickie Szczepin
Śródmieście	Bartoszowice Biskupin Dąbie Nadodrze Ołbin Plac Grunwaldzki Sępolno Zacisze Zalesie Szczytniki