 Barwy pułku | |
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie |
1940 |
| Rozformowanie |
1940 |
| Nazwa wyróżniająca | |
| Dowódcy | |
| Pierwszy |
ppłk dypl. Edward Maliszewski |
| Organizacja | |
| Rodzaj sił zbrojnych | |
| Rodzaj wojsk | |
| Podległość | |
2(202) Modliński Pułk Artylerii Ciężkiej (2 pac) – oddział artylerii ciężkiej Wojska Polskiego we Francji.
Pułk został sformowany w Thenezay, w składzie 2 Dywizji Strzelców Pieszych[1].
Formowanie i zmiany organizacyjne
[edytuj | edytuj kod]31 stycznia 1940 roku rozkazem dowódcy 2 Dywizji Piechoty z Dywizyjnego Ośrodka Artylerii rozpoczęto formowanie 2 pułku artylerii ciężkiej. Miejscem formowania pułku była miejscowość Thenezay w rejonie Parthenay. Następnie zmieniono miejsce formowania pułku na miejscowość La Ferreirę[2]. W tworzonym pułku oficerowie wywodzili się niemal w całości z Polski, większość podoficerów również, natomiast 30% szeregowych spośród ochotników przybyłych z kraju. Pozostali wywodzili się z poborowych z Polonii zamieszkałej we Francji i Belgii[3]. Od 23 maja pułk przegrupowano do strefy frontowej, w miejsce pułków 1 Dywizji Grenadierów. Przed odejściem pułku do strefy frontowej pułk otrzymał pełną nazwę "202 Modliński Pułk Artylerii Ciężkiej". Po przewiezieniu do strefy frontowej pułk przystąpił do intensywnych ćwiczeń, w tym do zgrywania zaprzęgów i działań manewrowych.
Walki pułku
[edytuj | edytuj kod]W celu wzmocnienia francuskiej 8 Armii, dowództwo francuskie zdecydowało się włączyć 2 DSP w skład 45 Korpusu Piechoty, dowodzonego przez gen. Mariusa Daille'a.
Pierwsze rozkazy dowódcy korpusu dotyczące 2 DSP i jej artylerii wydane zostały 12 czerwca 1940. Zadanie dotyczyło pozostawienia artylerii dywizyjnej w odwodzie. 16 czerwca w godzinach wieczornych 45 Korpus Armijny znajdował się w trudnym położeniu taktycznym. II dywizjon pułku został zbombardowany w godzinach popołudniowych w lesie w okolicach Urccery. Jego dowódca gen. Daille nakazał przesunięcie 2 DSP w nocy z 16 na 17 czerwca dwiema kolumnami w kierunku południowym na Besançon. I dywizjon i dowództwo 202 pac maszerowali w kolumnie 6 pułku strzelców pieszych, a II dywizjon w kolumnie 4 pułku strzelców pieszych, z zadaniem wsparcia tych pułków. Pierwszy kontakt z nieprzyjacielem nastąpił około 13:30 w rejonie Maiche. Nieprzyjaciel nacierał z kierunku Frambouhans. Oddziały piechoty wsparte artylerią nie pozwoliły na wdarcie się wroga do Maiche. Nocą z 18 na 19 czerwca pułk przegrupował się na nowe stanowiska. 19 czerwca o 7:30, II dac wsparł ogniem kontratak III/4 psp. Czołgi przeciwnika zbliżające się z kierunku Charguemont zostały powstrzymane. Na odcinku północnym w rejonie St. Hippolyte, walkę z nieprzyjacielem rozpoczęto około 11:30. Dywizjony ześrodkowały ogień na ugrupowaniu przeciwnika. Pułk prowadził ognie zaporowe na rozwijające się do natarcia piechotę i czołgi niemieckie. Niektóre lufy dział nie wracały do pierwotnego położenia po strzale. Kanonierzy dopychali je gołymi rękami, a rozgrzane lufy wracały do właściwego położenia. Do późnych godzin wieczornych trwała walka ogniowa. Przerwał ją brak amunicji. Do końca dnia prowadził ogień II dywizjon do celów w rejonie miejscowości Damprichard. Dalsze uzupełnienie było niemożliwe. 5 bateria oddała ostatnie salwy na rejon Trevillers po godz. 20.00[4]. Rozkaz dowódcy dywizji nakazał opuszczenie stanowisk i przejście do Szwajcarii. Baterie pułku w nocy z 19 na 20 czerwca przekroczyły granicę Szwajcarii. Pułk po zdaniu broni i amunicji został internowany na terenie Szwajcarii.
W uznaniu zasług bojowych pułku żołnierze otrzymali 33 Krzyże Walecznych i 5 Croix de Guerre.
Skład i obsada personalna
[edytuj | edytuj kod]
Dowództwo
- dowódca – ppłk dypl. Edward Maliszewski[1]
- szef sztabu – kpt. dypl. Stanisław Marczyński[1]
- oficer łącznikowy – kpt. Adam Szpilczyński
- oficer obserwacyjny – por. Kazimierz Mrozowicki
- oficer łączności – kpt. Stefan Turkowski
- oficer radio – kpt. Czesław Czernik
- pluton topograficzny – kpt. Jerzy Ciemochowski
- kapelan – kpl. ks. Michał Krysiak
I dywizjon
- dowódca — mjr Marian Jan Sochański[1]
- zastępca – kpt. Marian Poraj – Jankowski
- 11 bateria – kpt. Mieczysław Dziekoński
- 12 bateria – kpt. Aleksander Poźniak
- 13 bateria – kpt. Kazimierz Szydłowski
II dywizjon
- dowódca — mjr dypl. Jerzy Włodarczyk[1]
- zastępca – kpt. dypl. Zenon Kropiński
- 14 bateria – kpt. Antoni Goździelski
- 15 bateria – kpt. Józef Otfinowski
- 16 bateria – kpt. Czesław Roman
Pułk liczył 1609 żołnierzy, w tym 49 oficerów, 221 podoficerów i 1339 szeregowych oraz 1132 konie[1].
Podstawowym uzbrojeniem jednostki były dwadzieścia cztery 155 mm haubice wz. 1917 o zaprzęgu konnym[1].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g Szczurowski 2001 ↓, s. 44.
- ↑ Szczurowski 2001 ↓, s. 41-42.
- ↑ Szczurowski 2001 ↓, s. 44-46.
- ↑ Szczurowski 2001 ↓, s. 83-89.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Maciej Szczurowski: Artyleria Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie w II wojnie światowej. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2001. ISBN 83-7174-918-X.
- Józef Smoliński: 2 Dywizja Strzelców Pieszych : (Francja - Szwajcaria). Warszawa: [s. n], 1992. ISBN 83-00-03620-2.
- Józef Dembiniok: Wojsko Polskie we Francji-I Korpus Polski w Wielkiej Brytanii (Oznaki i odznaki Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie / Józef Dembiniok, Bernard Szczech, Andrzej Urbański). Krajowa Agencja Wydawnicza. ISBN 83-03-00719-X.
- Artyleria Polska. Kampania Francuska 1940. Materiały do Księgi Pamiątkowej Artylerii Polskiej na Zachodzie 1940 - 1945. Londyn 1983.
