Państwo | |
---|---|
Emitent | |
Typ monety | |
Nominał | |
Rocznik |
1994, 1996, 2008, 2009, 2010, 2015, 2016, 2017, 2020, 2021, 2022, 2023 |
Emisja | |
Mennica |
Mennica Państwowa, |
Nakład |
477 392 036 szt. (do 2023 r.) |
Data emisji |
1 stycznia 1995 |
Projektant | |
Opis fizyczny | |
Masa |
6,54 g |
Średnica |
24 mm |
Materiał |
rdzeń brązal (CuAl6Ni2), |
Rant |
moletowany nieregularnie |
Stempel |
5 złotych wzór 1994 – moneta pięciozłotowa bimetaliczna, wprowadzona do obiegu w dniu denominacji z 1 stycznia 1995 r., zarządzeniem z 29 listopada 1994 r[1][2][3][4].
Pięciozłotówka jest bita od 1994 r.
Awers
[edytuj | edytuj kod]W centralnym punkcie, na wewnętrznym rdzeniu umieszczono godło – orła w koronie, pod łapą orła, z prawej strony, znak mennicy – litery M W, dookoła rdzenia otok, na zewnętrznym pierścieniu z zewnętrznym otokiem dookoła napis: „RZECZPOSPOLITA POLSKA”, a na samym dole rok bicia[3].
Rewers
[edytuj | edytuj kod]Na tej stronie znajdują się: centralnie na rdzeniu wypukła cyfra 5 nominału, tło monety z wypukłym karbowaniem – poziomym z prawej strony i pionowym z lewej, w tle duża, płaska cyfra 5, z obu stron nominału wklęsłe gałązki, na samym dole, na pierścieniu zewnętrznym napis: „ZŁOTYCH”[3].
Nakład
[edytuj | edytuj kod]Monetę jest bita w na krążku bimetalicznym o średnicy 24 mm, o wewnętrznym 16-milimetrowym rdzeniu z brązalu (CuAl6Ni2) i zewnętrznym pierścieniu z miedzioniklu MN25, masie 6,54 grama, z rantem moletowanym nieregularnie, według projektu Ewy Tyc-Karpińskiej, w Mennicy Państwowej / Mennicy Polskiej S.A[3].
Do roku 2023 nakłady monety w poszczególnych latach przedstawiały się następująco[4]:
Lp. | Rocznik | Mennica | Nakład (sztuk) | Uwagi |
---|---|---|---|---|
1 | 1994 | Mennica Państwowa | 112 896 033 | istnieją destrukty mennicze stempla odwróconego[5] |
2 | 1996 | 52 940 003 | ||
3 | 2008 | Mennica Polska S.A. | 5 000 000 | |
4 | 2009 | 59 000 000 | ||
5 | 2010 | 30 000 000 | ||
6 | 2015 | 38 040 000 | ||
7 | 2016 | 35 040 000 | ||
8 | 2017 | 23 220 000 | ||
9 | 2019 | – | Istnieją kolekcjonerskie bicia tego rocznika w srebrze oraz w złocie[6] | |
10 | 2020 | 6 436 000 | ||
11 | 2021 | 39 480 000 | ||
12 | 2022 | 32 160 000 | ||
13 | 2023 | 43 180 000 |
Opis
[edytuj | edytuj kod]W 2005 r. Mennica Polska, z okazji 10 lat w obiegu, wyemitowała zestawy kwadratowych klip okolicznościowych, w skład których wchodził również numizmat przedstawiający w centralnej części po obu stronach rysunki awersu i rewersu pięciozłotówki wzór 1994. Na awersie w miejscu cyfr określających rok bicia umieszczono napis „1995–2005”. Numizmaty te powstały na metalicznych kwadratach 32 × 32 mm w czterech wersjach[7]:
- krążek wewnętrzny w brązalu, część zewnętrzna w miedzioniklu (tak samo jak w przypadku monety wprowadzonej do obiegu) – masa 18,2 grama, nakład 5000 sztuk,
- w miedzi – masa 19,5 grama, nakład 2000 sztuk,
- w srebrze Ag925 – masa 20,81 grama, nakład 1000 sztuk,
- w złocie Au900 – masa 39 gramów, nakład 50 sztuk.
Ponieważ emitentem zestawów okolicznościowych była Mennica Polska a nie Narodowy Bank Polski numizmaty te nie są monetami w dosłownym tego słowa znaczeniu. Mimo to, w niektórych polskich katalogach wymieniane są na równi z monetami obiegowymi[7].
22 maja 2018 r. została wprowadzona przez Narodowy Bank Polski do obiegu, w nakładzie 38 424 000 sztuk, moneta okolicznościowa o nominale 5 złotych z identycznym wzorem awersu jak pięciozłotówka wzór 1994, rokiem emisji 2018 oraz rysunkiem rewersu monety obiegowej uzupełnionym o napis w otoku: „100-LECIE ODZYSKANIA PRZEZ POLSKĘ NIEPODLEGŁOŚCI •2018•”[8].
27 lutego 2019 r. zostały wprowadzone przez Narodowy Bank Polski do sprzedaży (obiegu) wersje rocznika 2019 wybite w srebrze (5000 sztuk) i złocie (1000 sztuk) będące częścią zestawów kolekcjonerskich upamiętniających stulecie wprowadzenia złotego[6].
Wersje próbne
[edytuj | edytuj kod]Istnieje wersja tej monety należąca do serii próbnych w niklu z roku 1994, z wypukłym napisem PRÓBA, wybita w nakładzie 500 sztuk[9].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- 1 grosz wzór 1990
- 2 grosze wzór 1990
- 5 groszy wzór 1990
- 10 groszy wzór 1990
- 20 groszy wzór 1990
- 50 groszy wzór 1990
- 1 złoty wzór 1990
- 2 złote wzór 1994
- 5 złotych
- monety obiegowe III Rzeczypospolitej
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Janusz Parchimowicz , Monety polskie, wyd. drugie, Szczecin: Nefryt, 2003, s. 340 .
- ↑ Narodowy Bank Polski – Internetowy Serwis Informacyjny [online] [dostęp 2017-10-17] .
- ↑ a b c d Narodowy Bank Polski – Internetowy Serwis Informacyjny [online] [dostęp 2017-10-17] .
- ↑ a b Nakłady emisji monet obiegowych [online], Narodowy Bank Polski - Internetowy Serwis Informacyjny [dostęp 2024-10-04] (pol.).
- ↑ Destrukt 5 złotych 1994 - ODWROTKA [online], OneBid [dostęp 2022-01-21] (pol.).
- ↑ a b Narodowy Bank Polski – Internetowy Serwis Informacyjny [online], www.nbp.pl [dostęp 2019-03-24] (pol.).
- ↑ a b Janusz Parchimowicz , Katalog monet polskich obiegowych i kolekcjonerskich od 1916, wyd. 17, Szczecin: Nefryt, 2008, s. 164, ISBN 978-83-87355-54-8 .
- ↑ Narodowy Bank Polski – Internetowy Serwis Informacyjny [online], www.nbp.pl [dostęp 2019-03-25] (pol.).
- ↑ Janusz Parchimowicz , Monety polskie, wyd. drugie, Szczecin: Nefryt, 2003, s. 384 .