 Początek Adeste Fideles | |
Adeste fideles w wykonaniu Collegium Vocale Bydgoszcz | |
| Forma muzyczna | |
|---|---|
Adeste Fideles (łac. Przybądźcie wierni) – średniowieczny hymn katolicki na okres Bożego Narodzenia nieznanego autorstwa.
Charakterystyka
[edytuj | edytuj kod]Jedyną pewną informacją o pochodzeniu pieśni jest imię i nazwisko kopisty, który zapisał tekst i melodię popularnej pieśni irlandzkiej – sir John Francis Wade (1711–1786). Autor ten sporządził kopię hymnu między 1743-1744 dla katolickiego chóru w Douai na północy Francji (region Nord-Pas-de-Calais). W XVIII w. w miasteczku chronili się prześladowani przez irlandzkich protestantów na Wyspach Brytyjskich katolicy.
Hymn ten został przetłumaczony na wiele języków i jest jedną z najpopularniejszych i najbardziej znanych kolęd świata. Najczęściej obok oryginalnej wykonywana jest wersja angielska O come all ye faithful.
Melodia
[edytuj | edytuj kod]Za autora muzyki do tej kolędy uważa się Johna Francisa Wade, lecz spotykane są także zdania, że jej autorem mógł być John Reading lub jego syn, a nawet Haendel czy portugalski kompozytor Marcos António da Fonseca. Faktem jest, że w latach powstania tej kolędy na świecie spotykało się wiele podobnych tematów muzycznych. Najstarszy zachowany rękopis Johna Francisa Wade'a zawiera zarówno nuty jak i tekst. Został on opublikowany w 1760.
Tekst
[edytuj | edytuj kod]
Pochodzenie oryginalnego XIII-wiecznego tekstu przypisywano wielu autorom, np. św. Bonawenturze czy królowi Portugalii Janowi IV. Uważa się, że John Francis Wade spisał i dostosował znany wcześniej tekst i skomponował do niego muzykę.
Tekst kolędy liczył w oryginale 4 zwrotki, dopiero potem ich liczbę zwiększono do 8. W użyciu jest wiele wersji tekstu łacińskiego różniących się zarówno liczbą zwrotek, jak i pewnymi fragmentami tekstu. Poniżej podany jest tekst uważany za oryginalny[1] oraz jego polska wersja.
| Oryginalny tekst łaciński | Przekład z łaciny na polski (Gotfryd V. Gray) |
Polski przekład śpiewnikowy (Tomasz Kmita-Skarsgård oraz ks. Paweł Sikora (4 zwrotki)) |
|---|---|---|
1. Adeste Fideles |
1. O przybywajcie wierni |
1. Przybądźcie, o wierni, |
Interpretacje
[edytuj | edytuj kod]Pieśń bożonarodzeniowa znajduje się w repertuarze wielu wykonawców zarówno XX, jaki XXI w. Oto niektórzy spośród nich:
- Język łaciński
- Bruno Pelletier, album Concert de Noël z 2003
- Andrea Bocelli, album Sacred Arias z 1999
- Bing Crosby, album Merry Christmas z 1945
- The Kelly Family, album Christmas All Year z 1981
- Fairuz, album Christmas Hymns z 1965
- Frank Sinatra, singel Silent Night z 1946 (razem z The Ken Lane Singers)
- Język angielski
- Harry Belafonte, album To Wish You a Merry Christmas z 1958
- Il Divo, album The Christmas Collection z 2005
- Enya, album Sounds of the Season: The Enya Holiday Collection z 2006
- Lisa Fischer, na albumie Home Alone 2: Lost in New York z 1992
- Josh Groban, w albumie Noël z 2007
- Elvis Presley, album Elvis Sings the Wonderful World of Christmas z 1971
- Carly Simon, album Christmas Is Almost Here Again z 2002
- Twisted Sister, podczas The Tonight Show with Jay Leno 13 grudnia 2006
- Bob Dylan, album Christmas in the Heart z 2009
- Helene Frischer, album "Weihnachten" z 2015
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Poetry X » Poetry Archives » John Francis Wade » "Prosa In Nativitáte Dómini (Adeste Fideles)" [online], poetry.poetryx.com [dostęp 2017-11-21] [zarchiwizowane z adresu 2011-06-16] (ang.).
