Atol Ailinglapalap na zdjęciu NASA z 1999 roku | |
Państwo | |
---|---|
Akwen | |
Powierzchnia |
14,69 km² |
Populacja (2011) • liczba ludności |
|
Położenie na mapie Wysp Marshalla | |
Położenie na mapie Oceanii | |
7°24′48,7326″N 168°46′12,2434″E/7,413537 168,770068 | |
Ailinglapalap[1] lub Ailinglaplap (marsz. Aelōñḷapḷap, co oznacza „duży atol”[2]) – atol wchodzący w skład Wysp Marshalla w łańcuchu wysp Ralik Chain na Oceanie Spokojnym. Według danych za rok 2011 atol zamieszkiwało łącznie 1729 osób (spadek w stosunku do 1999 roku, kiedy to liczba ta wynosiła 1959), na wyspach znajdowało się 330 domów[3]. Zlokalizowane są tu trzy lotniska na wyspach Airok (kod IATA: AIC)[4], Jeh (kod IATA: JEJ)[5] i Woja (kod IATA: WJA)[6].
Europejskim odkrywcą atolu został Brytyjczyk Thomas Dennot w 1797[7] lub kapitan Essex Henry Bond w 1792[8][7].
Geografia i przyroda
[edytuj | edytuj kod]Ailinglapalap leży 15 km na południe od Jabwot i 152 km na północny zachód od atolu Jaluit. Składa się z 52 wysp (według innego źródła wysp jest 25[9]), w tym m.in. Airuk, Beran, Bikor, Buoj, Enewe, Ennak, Jabwan, Jeh, Kattiej, Mejajok, Mejil, Tobomaro i Woja, o łącznej powierzchni 14,69 km². Całkowita powierzchnia laguny wynosi 750,29 km²[10][11]. W przeszłości atol określano nazwami: Ailinglab-Lab, Cromtschenko, Elmore, Gross-Ailing, Kramtscheck, Lambert, Menchikoff Islands, Museeket i Odia[10]. Kształt atolu jest zbliżony do trójkąta[12].
W 1967 r. stwierdzono występowanie na Ailinglapalap 4 gatunków ptaków, w tym 2 potencjalnie lęgowych (rybołówka cienkodzioba i muszkatela szarogłowa)[12].
Na atolu spotkać można następujące gatunki roślin inwazyjnych: Asclepias curassavica, katarantus różowy (Catharanthus roseus), Cenchrus echinatus, Centella asiatica, Colocasia esculenta, Cyanthillium cinereum, Eleusine indica, Eragrostis amabilis, Euphorbia prostrata, figowiec sprężysty (Ficus elastica), gomfrena kulista (Gomphrena globosa), wilec ziemniaczany (Ipomoea batatas), Ipomoea violacea, lantana pospolita (Lantana camara), dziwaczek jalapa (Mirabilis jalapa), oleander pospolity (Nerium oleander), Paspalum distichum, Phyllanthus amarus, Physalis angulata, Pilea microphylla, Pseuderanthemum carruthersii, rącznik pospolity (Ricinus communis), Russelia equisetiformis, pomidor zwyczajny (Solanum lycopersicum), aksamitka wzniesiona (Tagetes erecta), Tradescantia spathacea i żółtosocza strzałkowata (Xanthosoma sagittifolium)[13]. Wśród upraw dominuje palma kokosowa[11].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Nazewnictwo Geograficzne Świata. Zeszyt 1. Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych, 2004, s. 144. ISBN 83-239-7552-3. (pol.).
- ↑ Marshallese-English Dictionary - Place Name Index. Marshallese-English Dictionary. [dostęp 2017-06-17]. (ang.).
- ↑ Economic Policy, Planning, and Statistics Office, Office of the President: The RMI 2011 Census of Population and Housing. Summary and Highlights Only. U.S. Department of the Interior, 2012-02-14. [dostęp 2017-06-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-03-02)]. (ang.).
- ↑ AIC - Airok, MH - Airport - Great Circle Mapper. Great Circle Mapper. [dostęp 2017-06-17]. (ang.).
- ↑ JEJ - Jah, MH - Airport - Great Circle Mapper. Great Circle Mapper. [dostęp 2017-06-17]. (ang.).
- ↑ WJA - Woja, MH - Airport - Great Circle Mapper. Great Circle Mapper. [dostęp 2017-06-17]. (ang.).
- ↑ a b Max Quanchi, John Robson: Historical Dictionary of the Discovery and Exploration of the Pacific Islands. Lanham, Maryland; Toronto; Oxford: The Scarecrow Press, Inc., 2005, s. XIX. ISBN 0-8108-5395-7.
- ↑ William T. Bringham: An Index to the Islands of the Pacific Ocean. Honolulu: Bishop Museum Press, 1900, s. 35.
- ↑ Republic of the Marshall Islands - Ailinglaplap Atoll. Republic of the Marshall Islands Embassy, USA, 2002. [dostęp 2017-06-17]. (ang.).
- ↑ a b Atoll information--Ailinglaplap Atoll (Marshall Islands). marshalls digital micronesia, 2000. [dostęp 2017-06-17]. (ang.).
- ↑ a b Marshall Islands - Ailinglaplap. the island encyklopedia. [dostęp 2017-06-17]. (ang.).
- ↑ a b A. Binion Amerson Jr.: Atoll Research Bulletin No. 127: Ornitology of the Marshall and Gilbert Islands. Waszyngton, U.S.A.: The Smithsonian Institute, 1969, s. 178–180. (ang.).
- ↑ Plant Threats to Pacific Ecosystems: Ailinglaplap (Ailinglapalap) Atoll. Hawaiian Ecosystems at Risk project. [dostęp 2017-06-17]. (ang.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Dirk HR Spennemann (ed.), Historic Maps of the German Marshall Islands--Map of Ailinglaplap Atoll 1893. marshalls digital micronesia. [dostęp 2017-06-17]. (ang.).