Majuro

Majuro
	; Atole Majuro na zdjęciu NASA z 2000 roku
Państwo	Wyspy Marshalla
Akwen	Ocean Spokojny
Powierzchnia	9,17 km²
Populacja (2011); • liczba ludności; • gęstość	; 27 797; 3031 os./km²
	Położenie na mapie Wysp Marshalla Majuro
	Położenie na mapie Oceanii Majuro
	7°04′N 171°16′E/7,066667 171,266667
	Multimedia w Wikimedia Commons

Majuro (marsz. Mājro^[1]^[2]) – jeden z atoli łańcucha Ratak Chain w archipelagu Wysp Marshalla w środkowej części Oceanu Spokojnego. W jego skład wchodzą 64 wysepki, o łącznej powierzchni 9,17 km². Otaczają one lagunę o powierzchni około 295,05 km².

W niektórych źródłach stolicą Wysp Marshalla określa się cały atol Majuro, na którym znajduje się aglomeracja Delap-Uliga-Djarrit, gdzie znajdują się siedziby władz państwowych. Według Urzędowego wykazu nazw państw i terytoriów niesamodzielnych stolicą państwa jest Delap^[3].

Według danych za rok 2011 atol zamieszkiwało łącznie 27 797 osób – najwięcej ze wszystkich atoli i wysp Wysp Marshalla.

Nazwa

Nazwa atolu Majuro pochodzi od marsz. Mājro oznaczającego „dwa otwarcia”^[1]^[2]. W przeszłości w kartografii i księgach pokładowych funkcjonowały również nazwy: Arrowsmith, Kajuruk, Maduro, Mediouro, Mediuro, Medjouro czy Mendiouro^[4].

Geografia

Atol znajduje się w łańcuchu Ratak Chain w archipelagu Wysp Marshalla w środkowej części Oceanu Spokojnego. Obejmuje 64 wysepki, o łącznej powierzchni 9,17 km², które otaczają lagunę o powierzchni około 295,05 km²^[4]. Jest to ósmy pod względem powierzchni lądu i dziewiąty co do wielkości laguny atol Wysp Marshalla^[4].

Majuro to także stolica Wysp Marshalla z dzielnicą rządową położoną na trzech połączonych ze sobą wysepkach Delap-Uliga-Djarrit^[5]^[6]. W Majuro znajduje się port morski, międzynarodowy port lotniczy(kod IATA: MAJ)^[7], kilka szkół średnich, College of the Marshall Islands^[8] i kampus Uniwersytetu Południowego Pacyfiku^[9], a także liczne banki, hotele i centra handlowo-żywieniowe, kompleks budynków rządowych, nowoczesny kompleks teatralno-kinowy oraz lokalny ośrodek telewizyjny.

Na atolu znajduje się fabryka produkcji kopry, a port Majuro jest głównym ośrodkiem przeładunkowym dla cargo oraz tuńczyka^[10].

Klimat

Średnia temperatura i opady dla Majuro
Miesiąc	Sty	Lut	Mar	Kwi	Maj	Cze	Lip	Sie	Wrz	Paź	Lis	Gru	Roczna
Rekordy maksymalnej temperatury [°C]	29,4	29,7	29,8	29,8	29,9	29,9	29,8	30,1	30,2	30,2	30,0	29,6	29,9
Średnie dobowe temperatury [°C]	27,1	27,3	27,3	27,3	27,3	27,3	27,2	27,4	27,4	27,4	27,3	27,1	27,3
Rekordy minimalnej temperatury [°C]	24,7	24,8	24,8	24,7	24,8	24,6	24,5	24,6	24,6	24,6	24,6	24,7	24,7
Opady [mm]	214,1	156,2	210,3	261,1	284,0	294,4	330,2	292,6	315,5	351,5	325,1	301,0	3336,0
Średnia liczba dni z opadami	19,3	16,1	17,6	18,9	22,1	23,1	24,3	22,9	22,9	23,4	22,9	22,7	256,2
Wilgotność [%]	77.7	77.1	79.0	80.7	81.9	81.1	80.5	79.3	79.4	79.4	79.9	79.7	79,6
Średnie usłonecznienie [h]	224.4	218.6	252.8	219.4	224.8	210.8	217.0	232.2	217.8	205.4	191.4	197.4	2612,0
Źródło: NOAA (1961–1990)^[11] 15 lipca 2017

Demografia

Na atolu w 2011 mieszkało 27,797 osób (wzrost w stosunku do 1999 roku, kiedy to liczba ta wynosiła 23,676)^[12]. Majuro na najwięcej mieszkańców ze wszystkich atoli i wysp Wysp Marshalla^[5].

Flora i fauna

Baza danych Avibase podaje (stan na rok 2017), że na atolu występuje 45 gatunków ptaków, w tym cztery narażone na wyginięcie: nawałnik duży (Hydrobates leucorhous), petrel długodzioby (Pterodroma longirostris), burzyk szarogrzbiety (Ardenna bulleri) i kulik alaskański (Numenius tahitiensis)^[13].

Historia

Dla Europejczyków atol został odkryty w 26 czerwca 1788 roku, przez brytyjskiego odkrywcę Johna Marshalla (1748–1819)^[14]. Spennemann podaje natomiast, że w tym samym dniu atol odwiedził również inny Brytyjczyk – Thomas Gilbert – kapitan statku Charlotte^[15].

Pod koniec II wojny światowej Majuro stało się główną bazą amerykańskich sił zbrojnych walczących z Japonią o Wyspy Marshalla i inne mikronezyjskie wyspy na zachodzie^[10]^[16]. Amerykanie zlokalizowali tu m.in. bazę lotnictwa oraz ośrodek administracji marynarki wojennej^[10].

Po wojnie Majuro było lokalną siedzibą amerykańskiej administracji Powierniczych Wysp Pacyfiku^[10], wypierając Jaluit z roli głównego ośrodka archipelagu^[17]. W okresie tym lokalna ludność została osiedlona na wysepce Laura na zachodnim krańcu atolu, a na krańcu wschodnim powstała dzielnica administracyjna^[10]. W latach 70. XX w. Amerykanie wybudowali 50 km drogę łączącą obydwie części atolu – jest na najdłuższa wybetonowana droga w Mikronezji (stan na 2000)^[10]. Spowodowało to napływ ludności z Laury do dzielnicy administracyjnej, gdzie znajdowały się szkoły i szpital a ludzie mieli większe możliwości znalezienia pracy^[10]. Zatrudnienie oferowano w administracji oraz w sektorze usługowym, nastawionym na obsługę pracowników potężnego sektora państwowego^[10]. W latach 90. XX w. – po uzyskaniu niepodległości przez Wyspy Marshalla – liczbę urzędników państwowych zredukowano o 25%^[10]. W połowie lat 90. XX w. zaczął się prężnie rozwijać turystyka, przede wszystkim morska, nastawiona na nurków i wędkarzy^[10]. Pod koniec lat 90. XX w. wiele inwestycji napłynęło z Chin, m.in. powstała flota do połowy tuńczyka, a przyjezdni Chińczycy przyjęli obywatelstwo Wysp Marshalla^[10].

Kultura

Na atolu znajduje się Biblioteka Publiczna, Archiwa Narodowe oraz Muzeum Alele^[18]^[17], którego zbiory obejmują m.in. kolekcję zdjęć Joachima DeBruma ukazujących życie na Wyspach Marshalla w okresie 1880–1930 oraz kolekcję rękodzieła marszalskiego^[19].

Miasta partnerskie

Przypisy

↑ ^a ^b Marshallese-English Dictionary – Place Name Index. Marshallese-English Dictionary. [dostęp 2017-07-15]. (ang.).
↑ ^a ^b Nazewnictwo Geograficzne Świata. Zeszyt 1. Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych, 2004, s. 143. ISBN 83-239-7552-3. [dostęp 2017-07-15]. (pol.).
↑ Urzędowy wykaz nazw państw i terytoriów niesamodzielnych. Wyd. 6. Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2021, s. 42. ISBN 978-83-254-2587-6.
↑ ^a ^b ^c Digital Micronesia-An Electronic Library & Archive is: Marshall Islands Atoll Information Wotje Atoll. [dostęp 2017-07-15]. (ang.).
↑ ^a ^b Majuro, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2017-07-15] (ang.).
↑ The World Factbook. 2017. [dostęp 2017-07-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-07-11)]. (ang.).
↑ MAJ – Majuro Atoll, MH – Airport – Great Circle Mapper. Great Circle Mapper. [dostęp 2017-07-15]. (ang.).
↑ College of the Marshall Islands: strona oficjalna. [dostęp 2017-07-15]. (ang.).
↑ The University of South Pacific: USP Marshall Islands Campus. [dostęp 2017-07-15]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k Brij V. Lal, Kate Fortune: The Pacific Islands: An Encyclopedia. University of Hawaii Press, 2000, s. 98–99. ISBN 978-0-8248-2265-1. [dostęp 2017-07-15].
↑ WMO climate normals for Majuro, PI 1961−1990. [w:] National Oceanic and Atmospheric Administration [on-line]. [dostęp 2017-07-15].
↑ Economic Policy, Planning, and Statistics Office, Office of the President: The RMI 2011 Census of Population and Housing. Summary and Highlights Only. U.S. Department of the Interior, 2017-06-18. s. 7. [dostęp 2017-07-15]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
↑ Denis Lepage: Avibase – Bird Checklists of the World Majuro Atoll. [w:] Avibase – Bird Checklists of the World [on-line]. [dostęp 2017-07-15]. (ang.).
↑ Max Quanchi, John Robson: Historical Dictionary of the Discovery and Exploration of the Pacific Islands. Lanham, Maryland; Toronto; Oxford: The Scarecrow Press, Inc., 2005, s. XX. ISBN 0-8108-5395-7. [dostęp 2017-07-15].
↑ Dirk HR Spennemann & Hemley Benjamin: Ships visiting the Marshall Islands (until 1885) Majuro Atoll. [dostęp 2017-07-15]. (ang.).
↑ Dirk HR Spennemann & Hemley Benjamin: Building the Navy’s Bases Majuro Naval Base. [dostęp 2017-07-15]. (ang.).
↑ ^a ^b Roman Adrian Cybriwsky: Capital Cities around the World: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture. ABC-CLIO, 2013, s. 173. ISBN 978-1-61069-248-9. [dostęp 2017-07-15]. (ang.).
↑ Alele Museum, Library, National Archives: strona oficjalna. [dostęp 2017-07-15]. (ang.).
↑ Alele Museum. [w:] Alele Museum, Library and National Archives [on-line]. [dostęp 2017-07-15]. (ang.).

[dict-1] Marshallese-English Dictionary – Place Name Index. Marshallese-English Dictionary. [dostęp 2017-07-15]. (ang.).

[ksng-2] Nazewnictwo Geograficzne Świata. Zeszyt 1. Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych, 2004, s. 143. ISBN 83-239-7552-3. [dostęp 2017-07-15]. (pol.).

[3] Urzędowy wykaz nazw państw i terytoriów niesamodzielnych. Wyd. 6. Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2021, s. 42. ISBN 978-83-254-2587-6.

[Majuro-4] Digital Micronesia-An Electronic Library & Archive is: Marshall Islands Atoll Information Wotje Atoll. [dostęp 2017-07-15]. (ang.).

[Britannica-5] Majuro, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2017-07-15] (ang.).

[CIA-6] The World Factbook. 2017. [dostęp 2017-07-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-07-11)]. (ang.).

[MAJ-7] MAJ – Majuro Atoll, MH – Airport – Great Circle Mapper. Great Circle Mapper. [dostęp 2017-07-15]. (ang.).

[CMI-8] College of the Marshall Islands: strona oficjalna. [dostęp 2017-07-15]. (ang.).

[USP-9] The University of South Pacific: USP Marshall Islands Campus. [dostęp 2017-07-15]. (ang.).

[Lal-10] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k Brij V. Lal, Kate Fortune: The Pacific Islands: An Encyclopedia. University of Hawaii Press, 2000, s. 98–99. ISBN 978-0-8248-2265-1. [dostęp 2017-07-15].

[NOAA-11] WMO climate normals for Majuro, PI 1961−1990. [w:] National Oceanic and Atmospheric Administration [on-line]. [dostęp 2017-07-15].

[doi-12] Economic Policy, Planning, and Statistics Office, Office of the President: The RMI 2011 Census of Population and Housing. Summary and Highlights Only. U.S. Department of the Interior, 2017-06-18. s. 7. [dostęp 2017-07-15]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).

[Avibase-13] Denis Lepage: Avibase – Bird Checklists of the World Majuro Atoll. [w:] Avibase – Bird Checklists of the World [on-line]. [dostęp 2017-07-15]. (ang.).

[QuanchiXX-14] Max Quanchi, John Robson: Historical Dictionary of the Discovery and Exploration of the Pacific Islands. Lanham, Maryland; Toronto; Oxford: The Scarecrow Press, Inc., 2005, s. XX. ISBN 0-8108-5395-7. [dostęp 2017-07-15].

[Spennemann2-15] Dirk HR Spennemann & Hemley Benjamin: Ships visiting the Marshall Islands (until 1885) Majuro Atoll. [dostęp 2017-07-15]. (ang.).

[Spennemann1-16] Dirk HR Spennemann & Hemley Benjamin: Building the Navy’s Bases Majuro Naval Base. [dostęp 2017-07-15]. (ang.).

[Cybriwsky-17] Roman Adrian Cybriwsky: Capital Cities around the World: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture. ABC-CLIO, 2013, s. 173. ISBN 978-1-61069-248-9. [dostęp 2017-07-15]. (ang.).

[alele-18] Alele Museum, Library, National Archives: strona oficjalna. [dostęp 2017-07-15]. (ang.).

[Muzeum-19] Alele Museum. [w:] Alele Museum, Library and National Archives [on-line]. [dostęp 2017-07-15]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

Ratak Chain („Wschód Słońca”, Wschodnie)	Bokak Bikar Utirik Taka Mejit Ailuk Jemo Likiep Wotje Erikub Maloelap Aur Majuro Arno Mili Knox
Ralik Chain („Zachód Słońca”, Zachodnie)	Enewetak Ujelang Bikini Rongerik Rongelap Ailinginae Wotho Ujae Lae Kwajalein Lib Namu Jabwot Ailinglapalap Jaluit Kili Namorik Ebon

Apia, Samoa Bairiki, Kiribati Canberra, Australia Delap, Wyspy Marshalla Honiara, Wyspy Salomona Ngerulmud, Palau Nukuʻalofa, Tonga Palikir, Mikronezja Port Moresby, Papua-Nowa Gwinea Port Vila, Vanuatu Suva, Fidżi Vaiaku, Tuvalu Wellington, Nowa Zelandia Yaren, Nauru
terytoria zależne	Adamstown, Pitcairn Alofi, Niue Avarua, Wyspy Cooka Capitol Hill, Mariany Północne Fagatogo, Samoa Amerykańskie Hagåtña, Guam Kingston, Norfolk Mata Utu, Wallis i Futuna Numea, Nowa Kaledonia Papeete, Polinezja Francuska